14 lipca łotewski parlament zatwierdził w ostatnim czytaniu poprawki do ustawy o energii i ustawy o rynku energii elektrycznej przygotowane przez Ministerstwo Gospodarki, przyczyniające się do wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego i niezależności energetycznej Łotwy. Nowe przepisy będą promować rozwój OZE, wspierać efektywność energetyczną i bardziej aktywny udział obywateli w produkcji energii.

Minister Gospodarki Łotwy Ilze Indriksone wskazała, że rząd uporządkował sektor energetyczny tak, aby w przyszłości postawić na produkcję OZE. Nowe regulację zwiększą możliwości gospodarstw domowych i przedsiębiorstw w zakresie produkcji i konsumpcji własnej energii. Regulacje umożliwiają właścicielom mieszkań i domów uzgadnianie wspólnych projektów słonecznych na potrzeby autokonsumpcji. Przepisy mają też uprościć procedurę ubiegania się o pozwolenia na instalacje do wytwarzania energii elektrycznej.

– Przyjęte zmiany są bardzo ważne, ponieważ jednocześnie podjęto historyczną decyzję o całkowitym uniezależnieniu się od dostaw rosyjskiego gazu ziemnego od przyszłego roku – powiedziała minister Ilze Indriksone.

Przyjęte poprawki do ustawy energetycznej przewidują, że od 1 stycznia 2023 roku Łotwa całkowicie odejdzie od zakupów gazu rosyjskiego. Zmiany przewidują między innymi możliwość wtłaczania biometanu do systemu przesyłowego i dystrybucyjnego.

Przyjęto również długo oczekiwane ramy dla rozwoju społeczności energetycznych, aby umożliwić ich członkom udział w produkcji, udostępnianiu, zużyciu i magazynowaniu energii w obrębie wspólnoty.

Równocześnie zmiany w ustawie o rynku energii elektrycznej przewidują wprowadzenie regulacji dotyczących aktywnych użytkowników, współdzielenia energii elektrycznej, wspólnot energetycznych oraz rozszerzenie systemu net-metering, z którego mogą korzystać zarówno osoby fizyczne, jak i prawne.

Wprowadzono też wypłaty dla gmin w związku z rozwojem farm wiatrowych, co ma być formą rekompensaty dla gmin w związku z niedogodnościami wynikającymi z rozwoju farm wiatrowych. Zmiany przewidują, że od teraz zezwolenia na wprowadzenie instalacji do wytwarzania energii elektrycznej będą wymagane od Ministerstwa Gospodarki tylko wtedy, gdy planowana moc wytwórcza przekroczy 500 kW (obecnie granicę wskazano na poziomie 11,1 kW).

W lipcu 2022 roku Ministerstwo Gospodarki przedłożyło Ministerstwu Finansów listę działań priorytetowych, które w 2023 roku będą wymagały dodatkowych środków z budżetu państwa w łącznej kwocie 355 659 515 euro, z czego większość przeznaczona jest na znaczące działania na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego w kwocie 216 162 050 euro. Z tej puli potrzebne byłoby 1 920 660 euro na rozpoczęcie realizacji łotewsko-estońskiego wspólnego projektu morskiej energetyki wiatrowej (ELWIND).

Ministerstwo zwróciło uwagę, że w najbliższych latach ważne będzie zapewnienie przez państwo łotewskie niezależnego finansowania działań na rzecz efektywności energetycznej i przejścia na OZE dla przedsiębiorców, które nie byłoby uzależnione od przerw w finansowaniu ze strony Unii Europejskiej.