Na obecnym tle wojny w Ukrainie, Niemcy i trzy kraje bałtyckie Estonia, Łotwa i Litwa chcą wzmocnić swoją suwerenność energetyczną i ściślej współpracować. Podczas dzisiejszego spotkania Baltic Offshore Wind Forum w niemieckim Federalnym Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Berlinie, niemiecki operator systemu przesyłowego (OSP) 50Hertz oraz jego odpowiednicy z Estonii, Łotwy i Litwy uzgodnili intensyfikację współpracy. W kolejnym liście intencyjnym (LoI) 50Hertz i Elering (Estonia) uzgodniły wspólny projekt hybrydowego kabla podmorskiego o nazwie Baltic WindConnector na Morzu Bałtyckim pomiędzy Estonią a Niemcami.

Deklaracje zostały podpisane przez prezesów Stefan Kapferer (50Hertz), Taavi Veskimägi (Elering, Estonia), Gunta Jekabsone (AST, Łotwa) i Tomas Varneckas (Litgrid, Litwa) w obecności sekretarza stanu Liga Kurevska (Ministerstwo Klimatu i Energii, Łotwa), Parlamentarnego Sekretarza Stanu Stefana Wenzla (Federalne Ministerstwo Gospodarki i Ochrony Klimatu, Niemcy), Timo Tatara, Zastępcy Sekretarza Generalnego ds. Energii i Zasobów Mineralnych (Ministerstwo Spraw Gospodarczych i Komunikacji, Estonia) oraz Tomasa Irniusa, Naczelnika Wydziału Państw Morza Bałtyckiego (Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Litwa).

Stefan Kapferer, prezes zarządu 50Hertz: “Morze Bałtyckie wciąż oferuje duży potencjał dla ekspansji morskiej energetyki wiatrowej, a tym samym dla projektów transgranicznych, aby jak najefektywniej rozwijać ten potencjał poprzez hybrydowe interkonektory lub wyspy energetyczne. Współpraca z krajami bałtyckimi i ich silniejsze połączenie z systemem elektroenergetycznym Europy kontynentalnej jest ważne dla Europy neutralnej klimatycznie, a także ma ogromne znaczenie z punktu widzenia polityki bezpieczeństwa. Baltic WindConnector powinien być pierwszym ważnym krokiem na tej drodze.”

Taavi Veskimägi, prezes zarządu firmy Elering: “Estonia posiada znacznie więcej środków na rozwój morskich farm wiatrowych niż jest to potrzebne do zapewnienia naszego własnego bezpieczeństwa dostaw. Analizy pokażą nam, czy połączenie elektroenergetyczne z Niemcami, jako dużym ośrodkiem konsumpcji, pozwoli nam zwiększyć potencjał eksportowy w tym miejscu bez wydawania pieniędzy estońskiego konsumenta.”

Stefan Wenzel, parlamentarny sekretarz stanu w Federalnym Ministerstwie Gospodarki i Ochrony Klimatu (BMWK): “Niezawodny import odnawialnej energii elektrycznej i zielonego wodoru z regionu Morza Północnego i Bałtyckiego rozwija się jako istotny element składowy niemieckiej transformacji energetycznej i może wnieść decydujący wkład w uniezależnienie się Europy od paliw kopalnych. W ciągu najbliższych 10 lat celem jest opracowanie konkretnych projektów dotyczących odnawialnej energii elektrycznej i zielonego wodoru z naszymi krajami partnerskimi, takimi jak państwa bałtyckie, oraz wykorzystanie efektów synergii. Dzięki wielostronnej deklaracji Baltic Offshore Wind Forum oraz podpisanemu dziś przez operatorów systemów przesyłowych memorandum, podjęto ważne kroki w kierunku wspólnego rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w regionie Morza Bałtyckiego.”

Bałtycki WindConnector będzie miał długość około 750 kilometrów i wyląduje na wybrzeżu Meklemburgii-Pomorza Zachodniego. Oprócz wykorzystania potencjału zielonej energii poprzez podłączenie przyszłych dużych morskich farm wiatrowych u estońskich wybrzeży Morza Bałtyckiego, oba kraje i Europa Środkowa skorzystają ze zwiększenia bezpieczeństwa dostaw. Jednocześnie Estonia ma szansę stać się krajem eksportującym zieloną energię elektryczną na europejski rynek energii elektrycznej. Korzyścią dla Niemiec jest dywersyfikacja źródeł zielonej energii elektrycznej w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2045 r. oraz prawie całkowita dekarbonizacja przemysłu.

Dzięki hybrydowemu połączeniu międzysystemowemu farmy wiatrowe wprowadzają swoją energię elektryczną do systemu przesyłowego, który może być również wykorzystywany do europejskiego handlu energią elektryczną. Spełnia zatem podwójną funkcję. Wymaga to budowy jednej lub kilku elektrowni konwertorowych u wybrzeży Estonii, gdzie energia elektryczna może być gromadzona, nawijana na wyższy poziom napięcia, przekształcana na prąd stały, a następnie transportowana do krajów przyłączonych w zależności od zapotrzebowania.

Planowana dalsza współpraca z wszystkimi trzema bałtyckimi OSP

Drugi LoI z wszystkimi trzema bałtyckimi OSP ma na celu ułatwienie współpracy w sektorze offshore w różnych konstelacjach. Za tym kryje się wizja realizacji tzw. “meshed offshore grids” u wybrzeży Litwy i Łotwy, dzięki którym energia elektryczna może być efektywnie i zgodnie z wymogami rynku sprowadzana na ląd. 50Hertz jest pionierem w tej dziedzinie i już teraz ściśle współpracuje z duńskim operatorem sieci Energinet na Morzu Bałtyckim. Firmy te wspólnie obsługują hybrydowy interkonektor Combined Grid Solution – Kriegers Flak. 50Hertz i Energinet chcą też rozwijać projekt Bornholm Energy Island, czyli węzeł energetyczny na bałtyckiej wyspie Bornholm, przez który energia wiatrowa będzie płynąć do Niemiec i Danii w zależności od zapotrzebowania.

Na dzisiejszym Baltic Offshore Wind Forum około 200 gości z Niemiec i zagranicy dyskutowało o potencjale regionu Morza Bałtyckiego w zakresie produkcji energii, a tym samym ochrony klimatu. Wydarzenie zostało zorganizowane wspólnie przez niemieckie Federalne Ministerstwo Spraw Zagranicznych, duńskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz Niemiecką Agencję Energii (dena).

Źródło: 50 Hertz