Już dzisiaj trzeba kształcić nie tylko inżynierów potrzebnych do budowy farm wiatrowych na morzu, ale przede wszystkim techników dbających o ich serwisowanie w fazie operacyjnej – podkreślali przedstawiciele spółek Equinor i Polenergia podczas Edukacyjnych Targów Kariery EDU OFFSHORE WIND w Gdańsku. To jeden z wielu wniosków, jakie pojawiły się w trakcie towarzyszącym targom debat o potrzebach kadrowych inwestorów.

Equinor i Polenergia były partnerami tego pierwszego tak dużego wydarzenia edukacyjnego poświęconego morskiej energetyce wiatrowej w Polsce, które odbyło się 14-15 marca 2023 w hali AmberExpo w Gdańsku. Obie spółki, które wspólnie rozwijają trzy projekty morskich farm wiatrowych – Bałtyk I, Bałtyk II i Bałtyk III – o łącznej mocy około 3 GW, będą potrzebować do ich realizacji wykwalifikowanych pracowników. Nowa branża, jaką jest morska energetyka wiatrowa, to z jednej strony szansa na kilkadziesiąt nowych miejsc pracy, ale z drugiej – wyzwania związane z koniecznością wykształcenia specjalistów do pracy w tym sektorze.

Edukacja wśród największych wyzwań dla realizacji projektów offshore w Polsce

Equinor, współpracując z Polenergią przy projektach morskich farm wiatrowych na Bałtyku, wykorzystuje doświadczenia zdobyte na rynkach za granicą.

– Od dawna dostrzegamy potrzebę dostępu do dobrze wykształconych kadr. Dlatego podejmujemy własne inicjatywy edukacyjne, podobnie jak inni deweloperzy, czy niektóre samorządy. Ale to wciąż nie wystarczy. Potrzebne są rozwiązania systemowe. Dobrym polem do współpracy jest umowa sektorowa Polish Offshore Wind Sector Deal w zakresie wyznaczenia mapy drogowej dla kadr. Dużo w tym zakresie zależy od administracji centralnej, która ma możliwość pokierowania kształcenia w odpowiednią stronę. Rozwój kompetencji jest też ważny dla samej administracji np. w obszarze wydawania pozwoleń czy procedur środowiskowych – mówił Marcin Wiśniewski, Dyrektor ds. Regulacji w Equinor Polska podczas debaty na temat inicjatyw edukacyjnych na EDU OFFSHORE WIND.

Projekty realizowane przez Equinor i Polenergię będą nie tylko dostarczać energię dla ponad 4 milionów gospodarstw domowych, ale również wygenerują nawet 10 tys. miejsc pracy w projektach Bałtyk i w firmach, które będą dostawcami i poddostawcami komponentów i usług. Potrzebni będą specjaliści w bardzo wielu dziedzinach: od projektowania konstrukcji morskich i hydrotechnicznych oraz zarządzania projektem, przez ekspertów od ochrony środowiska, prawa morskiego, bezpieczeństwa i higieny pracy do pracowników produkcyjnych i usługowych.

– Morska energetyka wiatrowa to projekt długofalowy, to inwestycje, które będą rozwijane przez wiele lat, a eksploatowane przez kolejnych 25-30 lat. To gigantyczny sektor, w którym jest praca we wszystkich możliwych dziedzinach. Budujemy branżę, która zmieni gospodarkę, podejście do klimatu, do bezpieczeństwa ekologicznego. Potrzebujemy ludzi, którzy chcą zmieniać świat na lepszy. Będziemy nadal rozwijać nasze własne inicjatywy edukacyjne, ale będziemy także zobowiązywać naszych głównych dostawców komponentów i usług, aby włączali się w szkolenia i programy stażowe dla absolwentów. Świetnie robią to już od lat Siemens Gamesa czy Hitachi – powiedział Maciej Stryjecki, dyrektor Departamentu Morskiej Energetyki Wiatrowej w Polenergii w czasie EDU OFFSHORE WIND.

Branża offshore dostrzega wyzwania związane z kształceniem personelu, gdyż brak wykwalifikowanych kadr to jedno z głównych ryzyk dla realizacji projektów wiatrowych w Polsce. Jak podkreślają przedstawiciele Equinor i Polenergii, już dzisiaj trzeba myśleć nie tylko o inżynierach potrzebnych w fazie budowy farm wiatrowych na morzu, ale także o technikach dbających o ich serwisowanie w fazie operacyjnej. Tacy eksperci będą potrzebni do bazy O&M w Łebie.
Poszukiwani będą zarówno technicy zajmujący się utrzymaniem infrastruktury, jak również pracownicy biurowi wspierający obsługę projektów z lądu. Jako centrum logistyczno-operacyjne baza w Łebie odpowiadać będzie za bezpieczne i prawidłowe funkcjonowanie elektrowni morskich Bałtyk II i Bałtyk III przez 30 lat ich eksploatacji. Budowa obiektu rozpocznie się na przełomie 2023 i 2024 roku, a jego oddanie do użytku planowane jest na koniec roku 2025. Zatrudnienie w bazie na długie lata znajdzie nawet 100 specjalistów. Nabór zacznie się w połowie 2025 r. Dla pracowników wypływających na morze kusząca może okazać się praca w systemie zmianowym zakładająca dwutygodniowy odpoczynek po 14-dniowej zmianie, co będzie sprzyjać zachowaniu równowagi między pracą a życiem osobistym.

Przez dwa dni stoisko Equinora i Polenergii na Targach Kariery EDU Offshore Wind odwiedziło kilka tysięcy osób, głównie studentów i uczniów szkół średnich.

W opinii obu partnerów niezmiernie istotne jest budowanie świadomości społecznej i zainteresowania sektorem offshore wind wśród młodych ludzi. Proces kształcenia należy rozpocząć odpowiednio wcześnie. Jeśli za kilka lat energia z MEW ma popłynąć z Bałtyku do polskiej sieci, już teraz należy przygotowywać kadry specjalistów.

Zaangażowanie w inicjatywy lokalne

Equinor i Polenergia przykładają szczególną wagę, by transformacja energetyczna przekładała się na postęp społeczny. Jednym z przejawów realizacji tej misji przez Equinor jest budowanie kapitału społecznego w miejscach działania, m.in. przez wsparcie działań innowacyjnych i podejmowane akcje edukacyjne. Polenergia aktywnie rozwija współpracę z samorządami lokalnymi, które wychodzą naprzeciw oczekiwaniom nowego rynku pracy, dostosowując w konsultacji z deweloperami i ekspertami profile kształcenia na różnych poziomach. Targi EDU OFFSHORE WIND 2023 w Gdańsku były jedną z takich inicjatyw, które wpisują się w strategie działania obu inwestorów, przykładających dużą wagę do wspierania platform spotkań młodzieży szkolnej i studenckiej z biznesem przy wsparciu władz lokalnych i centralnych.

Działania edukacyjne Equinora i Polenergii mają już swoją tradycję i nie rozpoczęły się od gdańskich targów kariery. Warto wspomnieć, że od dawna partnerzy kształcą przyszłych pracowników sektora w ramach autorskiego Programu Flagowego „Akademia Kompetencji Morskich”. Jego częścią jest współpraca z Wydziałem Oceanotechniki i Okrętownictwa Politechniki Gdańskiej, skąd na rynek trafią przyszli pracownicy branży offshore wind. W ramach tego programu spółki wspierają także lokalne inicjatywy, m.in. rozwój Pomorskiego Centrum Kompetencji Morskiej Energetyki Odnawialnej w Rumii. Efekty można było obserwować już w wiosną ubiegłego roku, kiedy we współpracy z Gminą Miejską Rumia i Rumia Invest Park eksperci z obu firm prowadzili zajęcia edukacyjne dla 650 uczniów szkół podstawowych w Rumii na temat morskiej energetyki wiatrowej.

Kolejną inicjatywą angażującą młodzież i zachęcającą ją do włączenia się w transformację energetyczną Polski był warsztat Equinor i Polenergii „Onshore + Offshore = Our Future”, zorganizowany przy współudziale Pracodawców Pomorza, podczas którego uczniowie techników usłyszeli m.in. o możliwych ścieżkach kariery i profilach zawodowych w kluczowych dla rozwoju branży obszarach kompetencyjnych. Z kolei w Dniu Kariery OFFSHORE 2022 na Politechnice Gdańskiej przedstawiciele firm spotkali się ze studentami i uczniami, prezentując im swoją działalność oraz przyszłe oferty pracy.