Podczas niedawnej debaty panelowej zorganizowanej w Stałym Przedstawicielstwie Polski przy UE, której partnerem medialnym był Euractiv, liderzy branży i przedstawiciele rządu omówili kluczową rolę, jaką morska energetyka wiatrowa na Morzu Bałtyckim odegra w przyszłości energetycznej Europy. W miarę jak Komisja Europejska przygotowuje się do nowego mandatu, znaczenie współpracy regionalnej, ambitnych celów energetycznych oraz rola europejskiego przemysłu wiatrowego stają się coraz bardziej istotne.
Panel, moderowany przez Annę Gumbau z Euractiv, zgromadził takie osoby jak Łukasz Kolinski, pełniący obowiązki dyrektora ds. Zielonej Transformacji i Integracji Systemu Energetycznego w Komisji Europejskiej, Jurga Kasputiene, zastępczyni Stałego Przedstawiciela Litwy przy UE, Maciej Gorski, dyrektor operacyjny PGE, oraz Giles Dickson, prezes WindEurope. Podkreślali oni potrzebę kontynuacji współpracy regionalnej oraz wsparcia regulacyjnego, które pozwolą w pełni wykorzystać potencjał morskiej energetyki wiatrowej na Bałtyku.
Wyraźny kierunek nowej Komisji
Łukasz Kolinski rozpoczął, potwierdzając zaangażowanie Komisji Europejskiej na rzecz energii odnawialnej. Mimo że nowa Komisja jeszcze nie objęła pełnej funkcji, Kolinski podkreślił, że kierunek jest już jasny: „Chociaż nowa Komisja jeszcze nie działa, mogę powiedzieć, że nasza prezydent, Ursula von der Leyen, już zobowiązała się do zwiększenia i priorytetowego traktowania inwestycji w infrastrukturę energetyczną, technologie czystej energii, w tym odnawialne źródła energii, technologie niskoemisyjne, a także infrastrukturę sieciową” .
Kolinski szczegółowo opisał wysiłki Komisji na rzecz przyspieszenia rozwoju morskiej energetyki wiatrowej, w tym takie inicjatywy jak Plan Działań na rzecz Energii Wiatrowej oraz rewizje kluczowych ram prawnych, takich jak Dyrektywa o Odnawialnych Źródłach Energii oraz Rozporządzenie TEN-E. Zauważył, że region Morza Bałtyckiego, z prognozowaną mocą 22 GW morskiej energii wiatrowej do 2030 roku i potencjalnie 45 GW do 2050 roku, może stać się drugim co do wielkości producentem energii wiatrowej w UE .
Współpraca regionalna na rzecz niezależności energetycznej
Jurga Kasputiene podkreśliła ambitną strategię energetyczną Litwy, wskazując, jak kluczową rolę w dążeniu kraju do niezależności energetycznej odegra morska energetyka wiatrowa. „Dla nas ta transformacja ma podwójne znaczenie. To nie tylko realizacja naszych zobowiązań klimatycznych dotyczących dekarbonizacji naszej gospodarki, ale także zapewnienie naszego bezpieczeństwa energetycznego, które prowadzi do bezpieczeństwa gospodarczego,” powiedziała . Litwa dąży do całkowitego wyeliminowania zależności od importowanych paliw kopalnych do 2050 roku, a morska energetyka wiatrowa jest kluczowym elementem tego planu, przy czym nowa Narodowa Strategia Niezależności Energetycznej kraju koncentruje się na dużej skali wdrażania morskich farm wiatrowych.
Kasputiene podkreśliła również szerszy aspekt współpracy regionalnej, zaznaczając, że Litwa dąży do stania się eksporterem energii. „Wykorzystując naszą przewagę geograficzną i potencjał, jaki ma generacja odnawialna w naszym regionie, możemy stać się eksporterem energii w przyszłości,” wyjaśniła .
Ambicje Polski w zakresie morskiej energetyki wiatrowej
Maciej Gorski, dyrektor operacyjny PGE, przedstawił ambitne plany Polski dotyczące morskiej energetyki wiatrowej, umieszczając kraj jako kluczowego gracza w regionie. Gorski stwierdził: „Rozwój morskiej energetyki wiatrowej to bardzo wysoki priorytet na strategicznej agendzie PGE, a my chcemy być głównym graczem w tej technologii w Polsce” . Polska wyznaczyła sobie cele, by zainstalować 6 GW mocy z morskiej energetyki wiatrowej do 2030 roku i 18 GW do 2040 roku, co jest częścią szerszej strategii energetycznej UE.
Gorski zwrócił również uwagę na potencjał gospodarczy morskiej energetyki wiatrowej, podkreślając, że rozwój tego sektora przyniesie korzyści lokalnym przedsiębiorstwom. „Jesteśmy w bardzo dobrej pozycji, aby wspierać rozwój lokalnych uczestników przemysłu morskiej energetyki wiatrowej… To umożliwi nie tylko polskim, ale także litewskim, skandynawskim i niemieckim firmom udział w całym łańcuchu dostaw na wszystkich etapach życia tych projektów,” dodał .
Wyzwania przed nami: pozwolenia i wąskie gardła w łańcuchu dostaw
Mimo optymistycznych prognoz, przed sektorem stoi jeszcze wiele wyzwań. Kolinski wskazał na obecne wąskie gardła związane z połączeniami sieciowymi, ograniczeniami w łańcuchu dostaw oraz procedurami uzyskiwania pozwoleń, zauważając, że kwestie te muszą zostać rozwiązane, aby przyspieszyć wdrażanie morskiej energetyki wiatrowej na Bałtyku. Podkreślił również potrzebę szybszego wdrażania ram prawnych opracowanych w ramach ostatniego mandatu Komisji, w tym ustawy o Net Zero Industrial Act, która ma na celu wzmocnienie unijnego łańcucha dostaw energii odnawialnej .
Podsumowanie: Droga naprzód
Debata panelowa zakończyła się jasnym przesłaniem: nowa Komisja Europejska musi kontynuować priorytetowe traktowanie inwestycji w morską energetykę wiatrową oraz zapewnić wsparcie regulacyjne i finansowe niezbędne do jej szybkiego wdrożenia. Współpraca regionalna, szczególnie między takimi krajami jak Polska i Litwa, będzie kluczowa dla pełnego wykorzystania potencjału Morza Bałtyckiego jako centrum morskiej energetyki wiatrowej.
Debata, która miała miejsce w Stałym Przedstawicielstwie Polski przy UE, zapewniła platformę dla liderów branży i decydentów politycznych do dyskusji nad przyszłością morskiej energetyki wiatrowej w Europie. W miarę jak UE patrzy w kierunku 2030 roku i dalej, morska energetyka wiatrowa odegra kluczową rolę w transformacji energetycznej kontynentu, przynosząc znaczne korzyści gospodarcze i środowiskowe dla regionu.