Pierwsze w swoim rodzaju globalne badanie wykazało, że świat musi dodać lub wymienić 80 mln km sieci do 2040 r., aby osiągnąć krajowe cele klimatyczne i wspierać bezpieczeństwo energetyczne. To suma wszystkich sieci aktywnych globalnie na ten dzień.

Wysiłki mające na celu przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i zapewnienie niezawodnych dostaw energii elektrycznej mogą być zagrożone, jeśli decydenci i firmy nie podejmą szybkich działań w celu poprawy i rozbudowy światowych sieci elektroenergetycznych, zgodnie ze specjalnym raportem opublikowanym dzisiaj przez IEA.

Sieci energetyczne stanowią trzon systemów elektroenergetycznych od ponad wieku, dostarczając energię do domów, fabryk, biur i szpitali – a ich znaczenie będzie rosło wraz ze wzrostem roli energii elektrycznej w systemach energetycznych. W nowym raporcie zatytułowanym Electricity Grids and Secure Energy Transitions (Sieci elektroenergetyczne i bezpieczna transformacja energetyczna), który stanowi pierwszy tego rodzaju przegląd sieci na całym świecie, można jednak znaleźć oznaki, że nie nadążają one za szybkim rozwojem kluczowych technologii czystej energii, takich jak energia słoneczna, wiatrowa, samochody elektryczne i pompy ciepła. Raport ostrzega, że bez większej uwagi ze strony polityki i inwestycji, braki w zasięgu i jakości infrastruktury sieciowej mogą sprawić, że cel ograniczenia globalnego ocieplenia do 1,5°C stanie się nieosiągalny i zagrozi bezpieczeństwu energetycznemu.

Osiągnięcie wszystkich krajowych celów klimatycznych i energetycznych będzie wymagało dodania lub wymiany 80 milionów kilometrów linii energetycznych do 2040 roku – ilość równa całej istniejącej globalnej sieci – zgodnie ze szczegółową analizą poszczególnych krajów przeprowadzoną na potrzeby raportu. Niezbędne są również poważne zmiany w sposobie działania i regulacji sieci, podczas gdy roczne inwestycje w sieci, które pozostawały zasadniczo w stagnacji, muszą podwoić się do ponad 600 mld USD rocznie do 2030 roku.

Problemy już się pojawiają. Raport identyfikuje dużą i rosnącą kolejkę projektów odnawialnych źródeł energii czekających na zielone światło do podłączenia do sieci, wskazując projekty o wartości 1 500 gigawatów na zaawansowanym etapie rozwoju. Jest to pięć razy więcej niż moc fotowoltaiczna i wiatrowa, która została dodana na całym świecie w ubiegłym roku.

“Ostatnie postępy w dziedzinie czystej energii, które obserwujemy w wielu krajach, są bezprecedensowe i napawają optymizmem, ale mogą być zagrożone, jeśli rządy i przedsiębiorstwa nie zjednoczą się, aby zapewnić, że światowe sieci elektroenergetyczne są gotowe na nową globalną gospodarkę energetyczną, która szybko się wyłania”, powiedział dyrektor wykonawczy IEA Fatih Birol.. “Ten raport pokazuje, o co toczy się gra i co należy zrobić. Musimy zainwestować w sieci już dziś lub jutro stanąć w obliczu korków”.

Rola energii elektrycznej będzie nadal silnie rosnąć, zwiększając zapotrzebowanie na sieci. Przyjęcie nowych technologii, takich jak samochody elektryczne i pompy ciepła, oznacza, że energia elektryczna rozszerza się na obszary wcześniej zdominowane przez paliwa kopalne. W międzyczasie kraje w szybkim tempie dodają projekty związane z energią odnawialną, co wymaga większej liczby linii energetycznych, aby podłączyć je do systemów elektroenergetycznych i sprawnie funkcjonujących sieci dystrybucyjnych, aby zapewnić niezawodne dostawy dla klientów końcowych. Obejmuje to cyfryzację sieci dystrybucyjnych i umożliwienie większej elastyczności poprzez reagowanie na popyt i magazynowanie energii.

Nowy scenariusz opracowany na potrzeby raportu, Grid Delay Case, analizuje, co by się stało, gdyby inwestycje w sieci nie zostały zwiększone wystarczająco szybko, a reformy regulacyjne dotyczące sieci były powolne. Stwierdzono w nim, że skumulowana emisja dwutlenku węgla (CO2) w latach 2030-2050 byłaby o prawie 60 miliardów ton wyższa z powodu wolniejszego rozwoju odnawialnych źródeł energii, co skutkuje wyższym zużyciem paliw kopalnych. Odpowiada to całkowitej emisji CO2 z globalnego sektora energetycznego w ciągu ostatnich czterech lat. Spowodowałoby to, że globalny wzrost temperatury znacznie przekroczyłby cel porozumienia paryskiego wynoszący 1,5°C, z 40% szansą na przekroczenie 2°C.

Raport identyfikuje kilka strategicznych działań, które mogą coś zmienić. Obejmują one rozszerzenie i wzmocnienie wzajemnych połączeń sieciowych w krajach, między krajami i między regionami, aby systemy elektroenergetyczne były bardziej odporne i umożliwiały lepszą integrację rosnącego udziału energii słonecznej i wiatrowej. Raport zaleca rządom wspieranie projektów przesyłowych na dużą skalę, aby zapewnić przygotowanie sieci na dalszy silny wzrost energii odnawialnej. Wzywa również deweloperów i operatorów sieci do przyjęcia cyfryzacji, aby sieci przyszłości były bardziej odporne i elastyczne.

Potrzeba podjęcia zdecydowanych działań jest pilna ze względu na długi czas realizacji modernizacji i rozbudowy sieci. Zaplanowanie, uzyskanie pozwoleń i ukończenie nowej infrastruktury sieciowej często zajmuje od 5 do 15 lat – w porównaniu z 1-5 latami w przypadku nowych projektów OZE i mniej niż 2 latami w przypadku nowej infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych.

Poprawa i rozbudowa infrastruktury sieciowej w krajach na całym świecie będzie wymagać ściślejszej współpracy międzynarodowej. Gospodarki wschodzące i rozwijające się, z wyjątkiem Chin, odnotowały spadek inwestycji w sieci w ostatnich latach, pomimo silnego wzrostu popytu na energię elektryczną i ciągłych wysiłków na rzecz osiągnięcia celów w zakresie dostępu do energii.

“Zapewnienie krajom rozwijającym się zasobów potrzebnych do budowy i modernizacji sieci elektroenergetycznych jest kluczowym zadaniem dla społeczności międzynarodowej”, powiedział dr Birol. “Mobilizując finansowanie, zapewniając dostęp do technologii i dzieląc się najlepszymi praktykami w zakresie polityki, wiodące gospodarki mogą pomóc poprawić jakość życia ludzi, wzmocnić zrównoważony rozwój i zmniejszyć ryzyko zmian klimatu”.

Źródło: IEA