Połączone i stabilne sieci energetyczne są podstawą wewnętrznego rynku energii UE i kluczem do umożliwienia zielonej transformacji. Aby pomóc w realizacji Europejskiego Zielonego Ładu, Komisja proponuje dziś plan działania mający na celu zapewnienie, że nasze sieci elektroenergetyczne będą działać wydajniej i będą wdrażane coraz szybciej. Komisja wprowadziła już ramy prawne wspierające rozwój sieci elektroenergetycznych w całej Europie. Dzięki pełnej integracji rynków UE, zmodernizowana sieć infrastruktury zapewni obywatelom i przedsiębiorstwom możliwość korzystania z tańszej i czystszej energii.

Oczekuje się, że zużycie energii elektrycznej w UE wzrośnie o około 60% do 2030 roku. Sieci będą musiały dostosować się do bardziej cyfrowego, zdecentralizowanego i elastycznego systemu z milionami paneli słonecznych na dachach, pompami ciepła i lokalnymi społecznościami energetycznymi dzielącymi się swoimi zasobami, większą liczbą odnawialnych źródeł energii na morzu, większą liczbą pojazdów elektrycznych do ładowania i rosnącymi potrzebami w zakresie produkcji wodoru. Ponieważ 40% naszych sieci dystrybucyjnych ma ponad 40 lat, a transgraniczna zdolność przesyłowa ma się podwoić do 2030 r., konieczne są inwestycje o wartości 584 mld euro.

Plan działania będzie dotyczył brakujących ogniw transformacji w zakresie czystej energii

Plan działania ma na celu sprostanie głównym wyzwaniom związanym z rozbudową, cyfryzacją i lepszym wykorzystaniem sieci przesyłowych i dystrybucyjnych energii elektrycznej w UE. Określa konkretne i dostosowane do potrzeb działania, które pomogą odblokować niezbędne inwestycje w celu przyspieszenia rozwoju europejskich sieci elektroenergetycznych. Działania koncentrują się na wdrożeniu i szybkiej realizacji, aby na czas zmienić nasze cele na 2030 rok:

  • Przyspieszenie realizacji projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania i opracowanie nowych projektów poprzez sterowanie polityczne, wzmocnione monitorowanie i większą liczbę propozycji;
  • Usprawnienie długoterminowego planowania sieci w celu uwzględnienia większej ilości odnawialnych źródeł energii i zelektryfikowanego popytu, w tym wodoru, w systemie energetycznym poprzez kierowanie pracą operatorów systemów, a także krajowych organów regulacyjnych;
  • Wprowadzenie zachęt regulacyjnych poprzez wytyczne dotyczące antycypacyjnych, przyszłościowych inwestycji oraz transgranicznego podziału kosztów projektów offshore;
  • Zachęcanie do lepszego wykorzystania sieci dzięki większej przejrzystości i ulepszonym taryfom sieciowym na rzecz inteligentniejszych sieci, wydajności oraz innowacyjnych technologii i rozwiązań poprzez wspieranie współpracy między operatorami systemów i zaleceń Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER);
  • Poprawa dostępu do finansowania projektów sieciowych poprzez zwiększenie widoczności możliwości programów finansowania UE, zwłaszcza w zakresie inteligentnych sieci i modernizacji sieci dystrybucyjnych;
  • Stymulowanie szybszego wydawania pozwoleń na wdrażanie sieci poprzez zapewnienie wsparcia technicznego dla władz i wskazówek dotyczących lepszego angażowania zainteresowanych stron i społeczności;
  • Usprawnienie i zabezpieczenie łańcuchów dostaw do sieci, w tym poprzez harmonizację branżowych wymogów produkcyjnych w zakresie wytwarzania i przyłączania zapotrzebowania.

Kontekst

UE posiada jedną z najbardziej rozległych i odpornych sieci na świecie, dostarczającą energię elektryczną milionom obywateli. Nasze dobrze połączone rynki energetyczne okazały się ważnym atutem zapewniającym stabilne dostawy podczas kryzysu energetycznego. UE wprowadziła ramy prawne wspierające rozwój sieci, w tym zmienione rozporządzenie TEN-E, zmienioną dyrektywę w sprawie odnawialnych źródeł energii oraz wnioski dotyczące ustawy o zerowym zużyciu energii netto i zreformowanego projektu rynku energii elektrycznej.

Aby zrealizować cel określony w planie REPowerEU, polegający na zakończeniu importu rosyjskich paliw kopalnych, a także niedawno uzgodniony cel osiągnięcia 42,5%, z ambicją 45%, udziału energii odnawialnej do 2030 r., UE potrzebuje zmodernizowanych sieci i wzmocnionej infrastruktury energetycznej. Plan działania UE na rzecz sieci został ogłoszony w europejskim planie działania na rzecz energii wiatrowej, przedstawionym przez Komisję w zeszłym miesiącu. Jest on następstwem pierwszego Forum Sieci Elektrycznych Wysokiego Szczebla, które zostało zorganizowane przez Europejską Sieć Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ENTSO-E) pod patronatem Komisji Europejskiej we wrześniu.

Dzisiejszy plan działania został przedstawiony wraz z wyborem kluczowych transgranicznych projektów infrastruktury energetycznej na pierwszą unijną listę projektów będących przedmiotem wspólnego i wzajemnego zainteresowania, które pomogą dostosować infrastrukturę energetyczną UE do jej celów klimatycznych. Towarzyszy mu również pakt na rzecz zaangażowania, mający na celu zapewnienie szerokiego zaangażowania interesariuszy w rozwój sieci.

Żródło: Komisja Europejska