Komisja Europejska przedstawiła niezależne badanie oferujące szczegółowy obraz krajobrazu produkcji o zerowej wartości netto w całej UE, koncentrując się na technologiach energii odnawialnej, w tym wiatrowej. Ponieważ UE dąży do utrzymania pozycji lidera w produkcji energii wiatrowej, badanie rzuca światło na kluczowe postępy, istniejące wyzwania i obszary możliwości zarówno w sektorze produkcji energii wiatrowej na lądzie, jak i na morzu.
Energia wiatrowa: Główna siła pod presją
UE pozostaje światowym liderem w produkcji energii wiatrowej, zaspokajając 85% krajowego zapotrzebowania na turbiny wiatrowe poprzez lokalną produkcję i utrzymując rolę eksportera netto. Niemcy, Dania i Hiszpania dominują w produkcji turbin wiatrowych, z dodatkowym wkładem Francji, Portugalii, Włoch i Polski. Warto zauważyć, że Niemcy odpowiadają za 45-54% zdolności produkcyjnych gondoli w UE, a Dania i Hiszpania zapewniają po 16-20%.
Pomimo tych mocnych stron, udział UE w globalnym rynku energii wiatrowej zmniejszył się w ostatnich latach, głównie z powodu konkurencji ze strony Chin, których szybka ekspansja zmieniła kształt globalnego rynku. W badaniu podkreślono, że Chiny dominują obecnie w globalnej produkcji turbin wiatrowych, wykorzystując tańsze, ale wysokiej jakości turbiny, aby wyprzedzić produkcję w UE.
Lądowa energetyka wiatrowa: wyzwania związane ze skalowaniem
Unijny sektor produkcji lądowych elektrowni wiatrowych napotyka przeszkody, które zagrażają jego konkurencyjności:
- Niejasne harmonogramy projektów spowodowane długimi procesami wydawania pozwoleń.
- Niedobór wykwalifikowanych pracowników, który ogranicza zdolności produkcyjne.
- Rosnący trend w kierunku większych turbin, wymagający znacznych inwestycji w modernizację zakładów produkcyjnych.
W rezultacie prognozuje się, że wzrost produkcji energii wiatrowej w UE pozostanie skromny, na poziomie zaledwie 10% do 2030 r., co jest tempem znacznie opóźnionym w stosunku do ekspansji Chin.
Morska energetyka wiatrowa: potencjał osłabiony przez konkurencję
Morska energetyka wiatrowa – filar krytyczny dla osiągnięcia celów zerowego netto – wykazuje podobne słabości. Podczas gdy UE ma solidne możliwości w zakresie produkcji kluczowych komponentów, takich jak gondole i wieże, ma trudności ze zwiększeniem skali produkcji ze względu na presję konkurencyjną i wąskie gardła infrastrukturalne. Podważa to zdolność UE do wykorzystania szybkiego wzrostu rynku morskiej energetyki wiatrowej na całym świecie.
Źródło: Dyrekcja Generalna ds. Energii, The net-zero manufacturing industry landscape across Member States – Final report, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2025.
Polityka i wsparcie produkcji
Aby sprostać tym wyzwaniom, UE wprowadziła inicjatywy, takie jak Net-Zero Industry Act, mające na celu stworzenie ram regulacyjnych w celu zwiększenia krajowych zdolności produkcyjnych w zakresie technologii net-zero, w tym energii wiatrowej. Ustawa ma na celu usunięcie barier takich jak
- Opóźnienia regulacyjne w zatwierdzaniu pozwoleń.
- Niewystarczające zachęty inwestycyjne do rozbudowy zakładów produkcyjnych.
- Luki w szkoleniach i rozwoju umiejętności pracowników.
Ponadto prawie trzy czwarte krajów UE przyjęło krajowe zachęty w celu przyciągnięcia inwestycji w produkcję technologii o zerowym zużyciu energii netto. Badanie podkreśla potrzebę większego dostosowania ram politycznych do zmieniających się potrzeb branży.
Równoważenie ryzyka i możliwości
Branża energetyki wiatrowej w UE znajduje się w kluczowym momencie. Podczas gdy jej wiodąca pozycja w produkcji krajowej jest oczywista, dominacja Chin na rynkach światowych i wolniejsza trajektoria wzrostu UE stwarzają poważne zagrożenia. Sprostanie tym wyzwaniom będzie wymagało nie tylko silniejszych interwencji politycznych, ale także strategicznych inwestycji w infrastrukturę, rozwój siły roboczej i innowacje technologiczne.
Podczas gdy UE porusza się po tym złożonym krajobrazie, wyniki tego badania stanowią krytyczną podstawę dla decydentów i liderów branży, aby wzmocnić konkurencyjność regionu w sektorach lądowej i morskiej energetyki wiatrowej.
Źródło: Komisja Europejska: Dyrekcja Generalna ds. Energii, The net-zero manufacturing industry landscape across Member States – Final report, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2025, https://data.europa.eu/doi/10.2833/2249632