Podczas Baltic Sea Offshore Wind Summit (BSOWS2025) w Gdańsku odbyła się krytyczna dyskusja, podczas której liderzy branży zmagali się z pilnym zadaniem zbudowania wykwalifikowanej siły roboczej w celu zasilenia rozwijającego się sektora morskiej energetyki wiatrowej. Główna debata panelowa, zatytułowana „Shaping the Offshore Workforce”, zgromadziła specjalistów HR, ekspertów ds. szkoleń i zwolenników polityki, aby przeanalizować lukę w umiejętnościach, zaproponować rozwiązania w zakresie przyciągania talentów i nakreślić strategie długoterminowego rozwoju siły roboczej w tej wymagającej branży.

W panelu moderowanym przez dr Antoniosa Nestorasa wzięli udział Božena Petikonis-Šabanienė, szefowa działu HR w Ignitis Renewables; Rihards Stalmanis, dyrektor w BOTC Training; Ekaterine Gogoberishvili, starsza koordynatorka projektu ds. edukacji i umiejętności w WindEurope; oraz Agnieszka Rodak z Pomorskiego Centrum Kompetencji Morskiej Energetyki Odnawialnej. Dyskusja podkreśliła wieloaspektowe wyzwania i ducha współpracy potrzebnego do zapewnienia sektorowi kapitału ludzkiego wymaganego do jego ambitnej trajektorii wzrostu.

Agnieszka Rodak: Budowanie fundamentów instytucjonalnych w Polsce

Agnieszka Rodak rozpoczęła dyskusję, koncentrując się na konieczności ustanowienia trwałych ram instytucjonalnych dla rozwoju talentów w Polsce. Opierając się na badaniach przeprowadzonych w regionie Pomorza, podkreśliła niedopasowanie między zapotrzebowaniem na zawody bezpośrednio i potencjalnie związane z morską energetyką wiatrową a liczbą studentów odbywających odpowiednie szkolenia zawodowe. „Jeśli mówimy o wyzwaniach, myślę, że w Polsce musimy skupić się na budowaniu rozwiązań instytucjonalnych, nie po to, by budować talenty at hoc, ale by stworzyć zrównoważone ramy dla rozwoju branży”.

Rodak podkreśliła rolę Pomorskiego Centrum Kompetencji Morskiej Energetyki Odnawialnej jako ośrodka współpracy obejmującego uniwersytety, szkoły zawodowe i podmioty branżowe w celu zbudowania centrum szkoleniowego dla warsztatów praktycznych. Zwróciła również uwagę na krytyczny niedobór nauczycieli praktycznego szkolenia, co wymaga zaangażowania władz krajowych w reformę systemu edukacji i uczynienie go bardziej atrakcyjnym dla profesjonalistów w rozwijaniu umiejętności w branży morskiej energetyki wiatrowej.

Rihards Stalmanis: Wypełnianie luki między szkoleniami a potrzebami branży

Rihards Stalmanis z BOTC Training przedstawił perspektywę opartą na przemyśle morskim i żeglarskim, rysując podobieństwa do historycznych obaw dotyczących braku inżynierów i nawigatorów. Zwrócił uwagę na kluczowe wyzwanie: chociaż istnieje zapotrzebowanie, firmy często poszukują kandydatów z dużym wcześniejszym doświadczeniem. „Myślę, że głównym problemem nie jest to, jak ich przygotować, ale jak zintegrować tych nowych ludzi, nowe osoby wchodzące do branży. Moim zdaniem to jest główny problem. Jak możemy sobie z tym poradzić?”.

Stalmanis podkreślił potrzebę podstawowego poziomu wiedzy wśród pracowników fizycznych przed wejściem do sektora offshore, sugerując, że przy solidnym zapleczu czas przygotowania do konkretnych zadań offshore jest stosunkowo krótki. Zwrócił również uwagę na znaczenie zapewnienia opcji dla tych, którzy mogą nie nadawać się do pracy na morzu, aby znaleźć możliwości na lądzie, uznając, że nie każdy nadaje się do wymagającego środowiska offshore. Wspomniał również o przyjęciu technologii VR w swoich procesach szkoleniowych, aby zwiększyć zrozumienie wśród młodszych stażystów.

Ekaterine Gogoberishvili: Ogólnoeuropejskie podejście do rozwoju umiejętności

Ekaterine Gogoberishvili z WindEurope przedstawiła szerszą perspektywę europejską, powtarzając obawy dotyczące niedoborów nie tylko techników, ale także inżynierów. Podkreśliła zaangażowanie WindEurope w finansowany przez UE program Flores, który zidentyfikował cztery grupy zawodowe o największym zapotrzebowaniu w sektorze energii odnawialnej: nauka i inżynieria, administracja i komercyjne operacje biznesowe oraz technologie informacyjne i komunikacyjne. W szczególności, technicy morskiej energii odnawialnej zostali zidentyfikowani jako znajdujący się na szczycie listy potrzebnych profili zawodowych, przy czym umiejętności cyfrowe i techniczne są powszechnymi wymaganiami.

Gogoberishvili podkreśliła znaczną lukę między umiejętnościami cyfrowymi wymaganymi przez rynek pracy a podstawowymi umiejętnościami cyfrowymi posiadanymi przez dużą część dorosłej populacji. W odpowiedzi na wyzwanie związane z umiejętnościami, WindEurope opowiada się za rozwiązaniami zarówno długoterminowymi, jak i krótkoterminowymi, w tym partnerstwami edukacyjnymi i branżowymi w celu przyciągnięcia młodych ludzi oraz współpracą z decydentami w celu włączenia potrzeb branży do polityki edukacyjnej. Zwróciła również uwagę na potencjał umiejętności transferowalnych, podając rybaków jako doskonały przykład siły roboczej z umiejętnościami związanymi z morzem, które można podnieść na potrzeby morskiej energetyki wiatrowej. Omawiając szersze inicjatywy UE, Gogoberishvili podkreśliła strategię „Unii umiejętności” [Union of Skills] i wysiłki na rzecz przenoszenia umiejętności między krajami europejskimi.

Božena Petikonis-Šabanienė: Wspieranie współpracy i wykorzystanie międzynarodowych talentów

Božena Petikonis-Šabanienė z Ignitis Renewables, działającej w krajach bałtyckich i Polsce, podkreśliła wzajemne powiązania regionalnej puli talentów i potrzebę współpracy między firmami. „Myślę, że potencjał naprawdę tkwi we wszystkich firmach działających w tej branży. Nie tylko deweloperzy, ale także ci, którzy są w łańcuchu wartości. Myślę, że powinni połączyć siły”. Podkreśliła złożoność sektora morskiej energetyki wiatrowej, wymagającego różnorodnych umiejętności w zakresie inżynierii, techniki, ochrony środowiska, prawa i łańcucha dostaw, przy czym specjaliści ds. łańcucha dostaw są bardzo poszukiwani w całym regionie.

Petikonis-Šabanienė zdecydowanie opowiedziała się za otwartością na międzynarodowe talenty, czerpiąc z doświadczeń innych krajów o ugruntowanej pozycji w branży morskiej energetyki wiatrowej. „Jedną z rzeczy, która sie według mnie wybija, jest to, że musimy być otwarci na międzynarodowe talenty. Nie wymyślamy koła. Przemysł offshore już od dawna działa w innych krajach. Tak więc otwartość na naukę jest bardzo ważna, aby osiągnąć ten poziom kompetencji”. Podzieliła się również historią sukcesu w przyciąganiu litewskich specjalistów z diaspory z powrotem do kraju. Uznając potrzebę rozwijania lokalnych talentów, dostrzegła mobilny charakter siły roboczej morskiej energetyki wiatrowej i znaczenie ułatwiania transgranicznego przepływu wykwalifikowanych osób.

Wyzwanie przyciągania

Podczas panelu omówiono również powody, dla których młodzi ludzie mogą nie skłaniać się ku sektorowi morskiej energetyki wiatrowej. Petikonis-Šabanienė podkreśliła znaczenie podnoszenia świadomości i rozwiewania przestarzałych wyobrażeń o branży energetycznej poprzez programy takie jak „Energy Smart Start”. Zwróciła również uwagę na szerszą kwestię spadku zainteresowania dziedzinami STEM wśród młodych ludzi. Rodak podkreśliła potrzebę zaprezentowania możliwości rozwoju kariery i wysokich zarobków oferowanych przez morską energetykę wiatrową, zwłaszcza że jest to stosunkowo nowy sektor w Polsce.

Rola wsparcia UE i migracji

Dyskusja dotyczyła potencjału wsparcia ze strony UE, przy czym Rodak wezwała zarówno do stworzenia ram regulacyjnych, jak i pomocy finansowej na budowę centrów szkoleniowych i promocję branży. Moderator poruszył kwestię przyciągania pracowników migrujących, biorąc pod uwagę starzenie się populacji Europy i potencjalne niedobory siły roboczej w przyszłości. Uznając złożoność polityki imigracyjnej, Gogoberishvili zwróciła uwagę na trwające dyskusje na szczeblu UE dotyczące strategii przyciągania zarówno wysoko wykwalifikowanych, jak i technicznie wykwalifikowanych pracowników, a także potencjalnych ram uznawania kwalifikacji w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego w całej Europie i poza nią. Stalmanis zgodził się z potrzebą powitania wykwalifikowanych pracowników w Europie.

Kluczowe wnioski

Dyskusja panelowa podkreśliła krytyczny i wieloaspektowy charakter wyzwania związanego z siłą roboczą, przed którym stoi sektor morskiej energetyki wiatrowej. Kluczowe przesłania obejmowały:

  • Pilną potrzebę współpracy w całym łańcuchu wartości branży w celu rozwijania talentów.
  • Znaczenie budowania solidnych ram instytucjonalnych dla szkoleń i edukacji, w tym rozwiązanie problemu niedoboru wykwalifikowanych nauczycieli.
  • Konieczność wypełnienia luki między szkoleniem akademickim lub zawodowym a praktycznymi wymaganiami branży, w tym skutecznej integracji nowych uczestników.
  • Wartość umiejętności transferowalnych z powiązanych sektorów jako rozwiązanie krótkoterminowe.
  • Kluczową rolę edukacji STEM i potrzebę przyciągnięcia większej liczby młodych ludzi do dziedzin technicznych.
  • Znaczenie proaktywnego zaangażowania w podnoszenie świadomości na temat możliwości i nowoczesnego charakteru morskiej energetyki wiatrowej.
  • Strategiczne korzyści płynące z wykorzystania międzynarodowych talentów i ułatwienia przepływu wykwalifikowanych pracowników.
  • Potencjał wsparcia polityki unijnej i krajowej w zakresie regulacji i środków finansowych na rozwój siły roboczej.

Spostrzeżenia podzielone podczas panelu „Shaping the Offshore Workforce” na Baltic Sea Offshore Wind Summit podkreśliły wspólną determinację do przezwyciężenia luki w umiejętnościach i zbudowania odpornej siły roboczej, która może zrealizować ambitne cele sektora morskiej energetyki wiatrowej w regionie Morza Bałtyckiego i poza nim, przyczyniając się znacząco do transformacji energetycznej Europy.

Baltic Sea Offshore Wind Summit 2025 stanowił kluczową platformę do tych dyskusji, gromadząc interesariuszy w celu sprostania wyzwaniom i możliwościom w branży morskiej energetyki wiatrowej. Ignitis Renewables uczestniczył jako oficjalny partner szczytu, przyczyniając się do dialogu na temat rozwoju sektora.

Kluczowe wsparcie dla wydarzenia zapewnili Leading Summit Partners PGE Baltica i Baltic Power, wraz z Official Summit Partners Ignitis Renewables, OW Ocean Wind, Ambasadą Królestwa Danii, Rumia Invest Park i Duńską Agencją Energetyczną.

Kolejny Baltic Sea Offshore Wind Summit 2025 odbędzie się w Brukseli w październiku, z powrotem do Gdańska zaplanowanym na marzec 2026 roku.