Autorem tego tekstu jest Dusan Jakovljevic, cyfrowy ambasador EUSEW (EUSEW digital ambassador), opowiada się za unijnym funduszem wdrożeniowym (EU Implementation Fund), aby zapewnić, że wyniki projektów Horyzont Europa i LIFE osiągną rzeczywisty wpływ dzięki lepszemu wsparciu i koordynacji po zakończeniu projektu.
Niniejszy artykuł redakcyjny powstał we współpracy z European Sustainable Energy Week (EUSEW) 2025. Więcej informacji można znaleźć na stronie ec.europa.eu/eusew.
Unia Europejska zainwestowała znaczne środki w badania naukowe i innowacje w ramach programu „Horyzont Europa” oraz w zrównoważony rozwój środowiska w ramach programu LIFE. Pozostaje jednak stałe wyzwanie: jak zapewnić absorpcję i wdrożenie innowacyjnych wyników tych projektów. Wiele najnowocześniejszych technologii, modeli biznesowych i praktyk środowiskowych opracowanych w ramach tych programów nie trafia na rynek z powodu braku finansowania po zakończeniu projektu lub niewystarczającej koordynacji między zainteresowanymi stronami zajmującymi się badaniami i wdrażaniem. Aby zaradzić tej luce, UE powinna ustanowić „Fundusz Wdrożeniowy UE”, którego celem byłoby zapewnienie, że wyniki projektów Horyzont Europa i LIFE przekładają się na wymierne korzyści gospodarcze, społeczne i środowiskowe.
Fundusz nie musiałby koncentrować się wyłącznie na bezpośrednich inwestycjach finansowych, ale raczej na tworzeniu ustrukturyzowanych i systemowych mechanizmów, które maksymalizują powielanie i wpływ projektów finansowanych przez UE. Ułatwiając transfer wiedzy, dostosowanie przepisów, partnerstwa branżowe i budowanie potencjału, fundusz może zapewnić, że wyniki badań skutecznie przekształcą się w rozwiązania gotowe do wprowadzenia na rynek i powszechnego przyjęcia. Koncentrując się na późniejszych etapach innowacji, taka inicjatywa mogłaby pomóc w zmniejszeniu ryzyka obiecujących technologii, wspierać inicjatywy kojarzenia partnerów, programy budowania potencjału, ułatwiać projekty pilotażowe / obserwacyjne oraz w razie potrzeby wspierać dostosowanie przepisów.
Projekty UE: siła napędowa dla biznesu
„Fundusz Wdrożeniowy UE” służyłby jako kluczowy mechanizm wypełniający lukę między wynikami badań a wdrożeniem na rynku, zajmując się jedną z największych barier dla konkurencyjnego zrównoważonego rozwoju: „doliną śmierci” między innowacją a komercjalizacją. Wiele przełomowych technologii i rozwiązań w zakresie zrównoważonego rozwoju opracowanych w ramach programów Horyzont Europa i LIFE ma trudności z wprowadzeniem na rynek ze względu na wysokie koszty początkowe, przeszkody regulacyjne lub brak zaangażowania ze strony przemysłu. Zapewniając ukierunkowane finansowanie na skalowanie, pilotowanie i dostosowywanie tych innowacji do potrzeb rynku, fundusz zapewniłby, że postępy w badaniach nie zatrzymają się na etapie prototypu lub pilota, ale zamiast tego osiągną szerokie zastosowanie komercyjne w całej UE.
Ponadto fundusz mógłby wspierać przedsiębiorstwa, w szczególności MŚP i startupy, w przyjmowaniu i wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań powstających w wyniku badań finansowanych przez UE. Ułatwiając absorpcję rynkową, fundusz pomógłby stworzyć ekosystemy napędzane popytem, w których wyniki badań są aktywnie poszukiwane przez przemysł, zachęcając więcej firm do integracji zrównoważonych praktyk i prowadząc UE w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym, niskoemisyjnej i zasobooszczędnej. Już teraz akcelerator Europejskiej Rady ds. Innowacji (EIC) odgrywa pozytywną rolę, zapewniając finansowanie i wsparcie dla startupów o wysokim potencjale i małych firm opracowujących przełomowe innowacje. EIC pomaga wypełnić lukę między badaniami a rynkiem, przyspieszając rozwój firm zajmujących się zaawansowanymi technologiami w całej Europie. Potrzeba więcej tego rodzaju inicjatyw.
Ponadto, Fundusz Wdrożeniowy UE zwiększyłby przewagę konkurencyjną Europy poprzez zapewnienie, że europejskie innowacje jako pierwsze wejdą na skalę globalną. Istnieje ryzyko, że wiele obiecujących rozwiązań w zakresie zrównoważonego rozwoju zostanie skomercjalizowanych gdzie indziej ze względu na szybciej zmieniające się ramy regulacyjne lub bardziej agresywne strategie inwestycyjne w innych regionach, takich jak USA czy Chiny.
Projekty UE: siła napędowa miejsc pracy
W EEIP już na wczesnych etapach wspieranych przez nas projektów dążymy do ich powielania i wdrażania. Naszym celem jest dopasowanie innowacji do ich potencjału generowania miejsc pracy w różnych sektorach.
Na przykład projekt CAPTUS koncentruje się na demonstrowaniu zrównoważonych ścieżek produkcji wysokowartościowych nośników energii odnawialnej poprzez waloryzację przemysłowych emisji dwutlenku węgla i integrację nadwyżek energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Wiąże się to z opracowywaniem i obsługą nowych technologii, które wymagają wykwalifikowanej siły roboczej na etapach badań, rozwoju i eksploatacji, tworząc w ten sposób lokalne i regionalne miejsca pracy w inżynierii, produkcji i eksploatacji instalacji.
Podobnie, projekt eLITHE ma na celu dekarbonizację przemysłu ceramicznego poprzez elektryfikację wysokotemperaturowych procesów termicznych. Przejście od systemów opartych na paliwach kopalnych do procesów ogrzewania elektrycznego wymaga opracowania innowacyjnych technologii i materiałów, co prowadzi do tworzenia miejsc pracy w dziedzinie badań i rozwoju, a także w produkcji i konserwacji nowego sprzętu.
Projekt EENOVA dotyczy efektywności energetycznej w regionalnych łańcuchach wartości przetwórstwa żywności, mając na celu zmniejszenie śladu węglowego sektora rolno-spożywczego. Nacisk projektu na współpracę między regionalnymi centrami żywności w całej Europie dodatkowo sprzyja możliwościom zatrudnienia poprzez stymulowanie lokalnych gospodarek i wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw w przyjmowaniu energooszczędnych praktyk.
Wnioski
Ten postęp jest już w toku. Planowanie projektów UE zmierza już w kierunku uproszczonych i bardziej zorientowanych na wpływ zaproszeń i wniosków. Banu Altin (Istanbul Minerals and Metals Exporters Association) z zadowoleniem przyjmuje zwiększony nacisk. Wsparcie zostanie udzielone podmiotom wspierającym innowacje, takim jak ESCO, wsparcie techniczne, izby handlowe i inne, które rozumieją innowacje technologiczne i mogą skutecznie informować o nich potencjalnych użytkowników, zwłaszcza MŚP.
Innowacje i wdrażanie zorientowane na rynek mogą skutecznie się uzupełniać i wzmacniać, tworząc zrównoważony ekosystem, w którym postępy w badaniach przekładają się na konkurencyjne modele biznesowe. Dostosowując finansowanie publiczne do potrzeb przemysłu, polityka może zmniejszyć ryzyko związane z innowacjami na wczesnym etapie i stymulować udział sektora prywatnego, zapewniając synergię między polityką a przemysłem, aby umożliwić Europie utrzymanie pozycji lidera w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Polecane linki
O autorze
Dusan Jakovljevic jest współzałożycielem i dyrektorem ds. polityki i komunikacji w EEIP, platformie politycznej i biznesowej na rzecz przemysłowej transformacji energetycznej. Jest założycielem bezpłatnego narzędzia do monitorowania na żywo #EuroBubble na Twitterze pod adresem vattel.com.
Zastrzeżenie: Ten artykuł jest wkładem partnera. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Ani Komisja Europejska, ani żadna osoba działająca w imieniu Komisji nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w artykule. Wyrażone opinie są wyłącznie opiniami autorów i nie powinny być traktowane jako reprezentatywne dla oficjalnego stanowiska Komisji Europejskiej.
Źródło: EUSEW