Autor: Simone Accornero, Young Energy Ambassador EUSEW, twierdzi, że w 2023 r. ilość energii odnawialnej zakupionej przez przedsiębiorstwa i korporacje w Europie wzrosła o ponad 52%, ale nadal istnieją pytania dotyczące rzeczywistego wpływu tego zjawiska na redukcję emisji i przyspieszenie wdrażania nowych mocy w zakresie energii odnawialnej. Niniejszy artykuł analizuje niespójności w przepisach dotyczących zamówień publicznych na energię odnawialną w różnych politykach UE oraz krytyczną potrzebę jaśniejszych i bardziej rygorystycznych przepisów w celu stymulowania rzeczywistego postępu w dziedzinie klimatu i wzmocnienia odporności przemysłu UE.

Niniejsza opinia została przygotowana we współpracy z European Sustainable Energy Week 2025. Otwarte zaproszenia można znaleźć na stronie ec.europa.eu/eusew.

W 2023 r. ilość energii odnawialnej zakupionej przez przedsiębiorstwa i korporacje w Europie wzrosła o ponad 52%, osiągając 20 GW. Jednak kilka artykułów akademickich, takich jak Bjorn, A. et al. (2022), zakwestionowało rzeczywistą redukcję emisji stojącą za tymi liczbami, wywołując debatę na temat wiarygodności twierdzeń środowiskowych firm opartych na zakupach energii odnawialnej, co znalazło odzwierciedlenie w wiodących mediach, takich jak The Washington Post, Financial Times i Wall Street Journal.

Krytycy twierdzą, że zezwolenie firmom na zakup certyfikatów (np, Gwarancje Pochodzenia) w celu stwierdzenia zużycia energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych bez żadnych zasad dotyczących miejsca, czasu i aktywów, z których pochodzą GoO, nie zawsze skutkuje wymiernymi redukcjami emisji, nie zachęca do budowania dodatkowych źródeł energii odnawialnej i powoduje zakłócenia na rynku, takie jak Norwegia eksportująca więcej GoO niż rzeczywistej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych – Paris, A. et al. (2024).Tymczasem niedawny „Draghi Report” w sprawie konkurencyjności UE podkreślił znaczenie korporacyjnych zamówień na energię odnawialną poprzez umowy zakupu energii (PPA) dla wzmocnienia odporności przemysłu UE. Debata ta ma kluczowe znaczenie dla decydentów politycznych UE, wpływając zarówno na konkurencyjność przemysłową bloku, jak i na jego rolę jako lidera transformacji klimatycznej i innowatora polityki.

W jaki sposób oświadczenia o wykorzystaniu energii odnawialnej są traktowane w przepisach UE?

Akt delegowany RFNBO nakłada surowe zasady udowadniania wykorzystania odnawialnej energii elektrycznej w zielonym H2, amoniaku itp. Musi być ona generowana lokalnie, w tej samej godzinie co zużycie i z nowo wybudowanych elektrowni. Pokazuje to przywództwo UE, ponieważ podobne przepisy USA w ramach ulgi podatkowej 45V na czysty wodór zostały niedawno ratyfikowane.

Z drugiej strony, mechanizm granicznej korekty emisji dwutlenku węgla (Carbon Border Adjustment Mechanism – CBAM) pozwala eksporterom spoza UE polegać na zamówieniach na energię odnawialną w celu obniżenia emisji wbudowanych produktów bez żadnych rygorystycznych zasad aktu delegowanego RFNBO wspomnianego powyżej. Luźne zasady są również obecne w unijnych przepisach dotyczących raportowania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych dla centrów danych (UE 2024/1364).

Niedawny akt delegowany w sprawie akumulatorów do pojazdów elektrycznych przyjmuje zupełnie inne stanowisko, nie zezwalając na zakup energii odnawialnej w jakiejkolwiek formie w celu zmniejszenia emisji wbudowanych. Spowodowało to niedawne oburzenie wielu firm i stowarzyszeń branżowych.

Przejrzystość i odpowiedzialność poprzez sprawozdawczość korporacyjną w zakresie zrównoważonego rozwoju

Oprócz powyższych polityk, dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Corporate Sustainability Reporting Directive – CSRD) wprowadza obowiązkową sprawozdawczość, wymagając od dużych przedsiębiorstw, MŚP notowanych na giełdzie i firm spoza UE prowadzących znaczącą działalność w UE ujawniania szczegółowych danych dotyczących zrównoważonego rozwoju, w tym wykorzystania energii odnawialnej i powiązanych emisji.

Jednakże zasady CSRD dotyczące oświadczeń o wykorzystaniu energii odnawialnej opierają się na wytycznych GHG Protocol Scope 2 – globalnym standardzie oświadczeń korporacyjnych dotyczących energii odnawialnej i powiązanych emisji dwutlenku węgla – który jest obecnie poddawany przeglądowi. W związku z tym nie jest obecnie jasne, jakich zasad będą musiały przestrzegać firmy.

Napędzanie globalnych zmian i przyszłe kroki

W miarę jak społeczeństwo dąży do elektryfikacji zużycia energii, dekarbonizacji wytwarzania energii elektrycznej i powiązania rynków finansowych i rynków emisji dwutlenku węgla, definicja tego, co naprawdę oznacza dla firm nabywanie i zużywanie zielonej energii, ma kluczowe znaczenie.

Jako Young Energy Ambassador wzywam UE do pokazania wyraźnych sygnałów, że wspiera, a nie podważa, zamówienia na energię odnawialną, wprowadzając jaśniejsze i bardziej rygorystyczne zasady, które zachęcają do rozwijania dodatkowych mocy energii odnawialnej. Dzięki ulepszonym przepisom i rygorystycznej obowiązkowej sprawozdawczości, korporacyjne zamówienia na energię odnawialną mogą mieć trwały wpływ na klimat i wzmocnić odporność przemysłu UE.

Zalecane linki:

  1. Global Renewable Alliance: Corporate Sourcing
  2. Bridging Demand and Financing: Voluntary Offtake in Clean Energy
  3. Data center emissions probably 662% higher than big tech claims. Can it keep up the ruse?
  4. A closer look at the 45V final rule
  5. The GHG Protocol Revision: What will be Reviewed in Scope 2 Reporting?

Krótka biografia autora

Simone jest współzałożycielem i dyrektorem generalnym Flexidao – dostawcy platformy analitycznej w zakresie czystej energii – oraz kluczową postacią w rozwijającej się przestrzeni zamówień na czystą energię. Jest znany ze swojej aktywnej roli w opracowywaniu nowych standardów i wytycznych we współpracy z GHG Protocol Technical Working Group, inicjatywą EnergyTag, Global Renewable Alliance i Linux Energy Foundation.

Zastrzeżenie: Ten artykuł jest wkładem partnera. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Ani Komisja Europejska, ani żadna osoba działająca w imieniu Komisji nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w artykule. Wyrażone opinie są wyłącznie opiniami autorów i nie powinny być traktowane jako reprezentatywne dla oficjalnego stanowiska Komisji Europejskiej.

Źródło: Action Global Communications