Fizyczne i cybernetyczne ataki na krytyczną infrastrukturę energetyczną Europy są rzeczywistością. Poziom zagrożenia znacznie wzrósł od czasu inwazji Rosji na Ukrainę.
Incydent związany z Nord Stream 2 w 2022 r. poważnie zagroził bezpieczeństwu gazowemu i energetycznemu Europy – z długotrwałymi konsekwencjami gospodarczymi dla europejskich przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Od tego czasu nie był to jednak jedyny atak na podmorską infrastrukturę energetyczną. Od 2022 r. na Morzu Bałtyckim odnotowano co najmniej sześć domniemanych incydentów sabotażowych wymierzonych w kable elektryczne i internetowe, a od 2023 r. usunięto 11 znanych kabli podmorskich. Podmorskie kable elektryczne mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego, łącząc rynki energii elektrycznej i dostarczając morską energię odnawialną na ląd.

ŹRÓDŁO: POLITICO RESEARCH, GLOBAL ENERGY MONITOR, TELEGEOGRAPHY. ©LUCIA MACKENZIE/POLITICO WindEurope 2025: aktywny dialog z przedstawicielami sektora obronnego
WindEurope dąży do zacieśnienia współpracy między sektorem energetyki wiatrowej a instytucjami obronnymi, aby wspólnie stawić czoła wyzwaniom związanym z bezpieczeństwem. Obejmuje to projekt Symbiosis, który ma na celu ułatwienie współistnienia morskiej energetyki wiatrowej i operacji obronnych.
Coroczne wydarzenie WindEurope 2025 w Kopenhadze zgromadziło więcej uczestników z sektora obronnego niż kiedykolwiek wcześniej – z NATO, Europejskiej Agencji Obrony (EDA) i różnych krajowych organizacji wojskowych.
Nowa współpraca w celu zapewnienia bezpieczeństwa turbin wiatrowych
Morskie farmy wiatrowe i działania obronne mogą współistnieć. W rzeczywistości farmy wiatrowe mogą przyczynić się do zapewnienia bezpieczeństwa na morzu. Instalowanie czujników i radarów na morskich farmach wiatrowych może zwiększyć możliwości nadzoru europejskiej straży przybrzeżnej i sił zbrojnych oraz zwiększyć bezpieczeństwo społeczeństw, które chronią. Farmy wiatrowe mogą stać się „oczami i uszami”, wykrywając i łagodząc złośliwe działania hybrydowe na morzu. WindEurope aktywnie współpracuje z sektorem obrony i bezpieczeństwa, aby lepiej zrozumieć ich potrzeby i sposób, w jaki farmy wiatrowe mogą im pomóc.
Zwiększone bezpieczeństwo wiąże się z kosztami, ale stanowią one jedynie niewielki ułamek całkowitej inwestycji w morską farmę wiatrową. WindEurope jest zaangażowana w opracowanie zrównoważonej i przemyślanej odpowiedzi na to wyzwanie, zapewniając, że dyskusja na temat tego, kto powinien ponieść te dodatkowe wydatki, jest oparta na dobrze poinformowanych i konstruktywnych ramach. Aby skutecznie iść naprzód, europejska branża wiatrowa potrzebuje jaśniejszych wytycznych i silniejszego wsparcia w przyjmowaniu zaawansowanych środków bezpieczeństwa – zarówno fizycznych, jak i cybernetycznych. Solidne protokoły bezpieczeństwa mogą zabezpieczyć i ulepszyć europejską infrastrukturę przed potencjalnymi atakami oraz zapewnić odporność i ciągłość dostaw energii elektrycznej.
Nowa współpraca powinna obejmować
- Bezpieczeństwo od samego początku: proaktywne planowanie bezpieczeństwa powinno uwzględniać kwestie bezpieczeństwa od początkowych etapów rozwoju projektu.
- Regularną wymianę informacji: decydenci polityczni powinni ułatwić i zinstytucjonalizować otwarte linie komunikacji między branżą wiatrową a sektorem obronnym.
- Gotowość operacyjna: Europa potrzebuje „numeru alarmowego 911” w przypadku incydentów związanych z morską energetyką wiatrową. Szybkość jest tutaj najważniejsza. Środki bezpieczeństwa i plany reagowania kryzysowego powinny być zgodne z międzynarodowymi standardami.
- Szkolenia i symulacje: regularne szkolenia i ćwiczenia symulacyjne powinny przygotować na incydenty związane z bezpieczeństwem.
Europejska technologia zapewniająca cyberbezpieczeństwo
Turbiny wiatrowe są naszpikowane elektroniką i czujnikami, które gromadzą mnóstwo danych operacyjnych. To sprawia, że turbiny wiatrowe są potencjalnym celem cyberataków.
Dyrektywa UE w sprawie sieci i systemów informatycznych (NIS2) rozszerza zasady cyberbezpieczeństwa na 18 sektorów, w tym energetykę. Operatorzy turbin wiatrowych muszą przestrzegać surowych zasad dotyczących ryzyka i raportowania. Nadchodzą nowe przepisy dotyczące energii, w tym kodeks cyberbezpieczeństwa dla sektora energii elektrycznej i krajowe strategie obejmujące odnawialne źródła energii.
Aby zapewnić odporność europejskiego systemu energetycznego, rządy muszą stosować cyberbezpieczeństwo i ochronę danych jako kryteria wstępnej kwalifikacji w aukcjach energii wiatrowej i strategiach zamówień publicznych.
Źródło: WindEurop