W ramach znaczącego kroku w kierunku osiągnięcia ambitnych celów Unii Europejskiej w zakresie dekarbonizacji, Europejska Sieć Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ENTSO-E) przedstawiła pierwsze w historii plany rozwoju sieci morskiej (ONDP) w ramach Dziesięcioletniego Planu Rozwoju Systemu Przesyłowego (TYNDP) na 2024 rok. Ta przełomowa inicjatywa stanowi kluczowy krok we wdrażaniu infrastruktury morskiej w europejskich basenach morskich, odgrywając kluczową rolę w płynnej integracji morskich farm wiatrowych z systemem energetycznym kontynentu.

Program dekarbonizacji Unii Europejskiej

Unia Europejska wyznaczyła ambitne cele w zakresie rozwoju zdekarbonizowanego systemu energetycznego, a morska energia odnawialna staje się kluczowym elementem w osiąganiu neutralności węglowej. Morska energetyka wiatrowa ma ogromny potencjał w europejskim koszyku wytwarzania energii elektrycznej, podkreślając kluczową rolę sieci w szerszym kontekście dekarbonizacji europejskiego systemu energetycznego. Solidny system przesyłowy jest niezbędny do efektywnego wykorzystania potencjału energetycznego wód europejskich.

Implikacje finansowe i techniczne

ONDP ENTSO-E rzucają światło na finansowe i techniczne wymagania dotyczące rozwoju i modernizacji sieci w celu przyjęcia dodatkowych mocy wytwórczych z europejskich terytoriów morskich. Uznając morską energetykę wiatrową za kamień węgielny europejskiego systemu energetycznego, raport podkreśla potrzebę przyspieszenia instalacji mocy wytwórczych i przesyłowych, aby w pełni uwolnić jej potencjał.

Równoważenie rozwoju energetycznego i ochrony środowiska

Raport podkreśla znaczenie rozwoju morskiej infrastruktury sieciowej w harmonii z ochroną środowiska morskiego. Osiągnięcie zrównoważonego systemu energetycznego jest możliwe tylko dzięki zrównoważonemu podejściu, które współistnieje z różnorodnością biologiczną. Włączenie kwestii środowiskowych do planowania energetycznego zapewnia holistyczne podejście, które maksymalizuje korzyści płynące z dekarbonizacji systemu energetycznego.

Rola Morza Bałtyckiego w rozwoju morskiej energetyki wiatrowej

Jednym z głównych punktów ONDP jest basen Morza Bałtyckiego, uznawany za obszar o znacznym potencjale w zakresie morskiej energii odnawialnej. Według raportu, basen Morza Bałtyckiego oferuje oszałamiające 70 GW potencjału morskiej energii odnawialnej, pozycjonując się jako znaczący wkład w europejską transformację energetyczną.

Cele na lata 2030, 2040 i 2050

Raport przedstawia cele dla basenu Morza Bałtyckiego, przewidując łączną moc morskiej energetyki wiatrowej na poziomie około 27 GW do 2030 roku. Oczekuje się, że większość projektów będzie połączona promieniowo, z kilkoma projektami hybrydowymi w fazie rozwoju. W perspektywie do 2040 r. region przewiduje zwiększenie łączności dzięki nowym transgranicznym hybrydowym projektom morskim. Całkowita moc zainstalowana może osiągnąć 45 GW do 2040 r., odzwierciedlając cele państw członkowskich.

Patrząc dalej w 2050 r., przewiduje się, że sieć Morza Bałtyckiego nabierze kształtu dzięki większej liczbie połączeń hybrydowych między różnymi krajami. Raport sugeruje utworzenie do 3800 km dodatkowych tras objętych infrastrukturą przesyłową, wspierających dodatkowe 10,6 GW hybrydowej mocy przesyłowej. Państwa członkowskie dążą do osiągnięcia 46,8 GW dodatkowej mocy zainstalowanej w morskiej energetyce wiatrowej do 2050 roku.

Kadri Simson, europejska komisarz ds. energii, wyraziła swoje przemyślenia na temat publikacji ONDP, stwierdzając: “Dzisiejsze uruchomienie planów rozwoju sieci offshore jest ważnym wydarzeniem. Morska energetyka wiatrowa ma stać się kluczowym źródłem energii w europejskim systemie energetycznym, co odzwierciedla kierunek wyznaczony przez UE – i uczyniony jeszcze bardziej ambitnym przez państwa członkowskie. Chciałbym pogratulować ENTSO-E za dostarczenie tych ważnych planów, które pomogą nam opracować strategie dla naszych potrzeb w zakresie morskich sieci elektroenergetycznych, zapewnią bogactwo informacji i danych oraz pokażą prawdziwy potencjał i korzyści płynące z koordynacji i projektów transgranicznych. Dzisiejsza inauguracja przybliża nas o krok do realizacji naszych ambicji w zakresie morskiej energetyki wiatrowej”.

Zbyněk Boldiš, prezes ENTSO-E, podkreślił wyzwanie związane z podłączeniem morskiej energetyki wiatrowej do sieci, mówiąc: “Zaprezentowane dziś ONDP podkreślają potrzebę ścisłej koordynacji i zaangażowania wszystkich europejskich interesariuszy. Tylko działając wspólnie będziemy w stanie skutecznie sprostać temu ogromnemu wyzwaniu”.

Damian Cortinas, przewodniczący zarządu ENTSO-E, podkreślił znaczenie planu rozwoju sieci offshore, stwierdzając: “Wdrożenie sieci offshore dostosowanych do potrzeb jest warunkiem koniecznym do osiągnięcia europejskiej transformacji energetycznej w kierunku neutralności węglowej”.

Podsumowując, wydanie planów rozwoju sieci offshore ENTSO-E stanowi kamień milowy w europejskim krajobrazie energetycznym, pokazując wspólne wysiłki na rzecz integracji morskiej energetyki wiatrowej z szerszą siecią elektroenergetyczną. Plany nie tylko odnoszą się do aspektów technicznych i finansowych, ale także podkreślają potrzebę zrównoważonego rozwoju środowiska, zapewniając harmonijne współistnienie z morską różnorodnością biologiczną. Skupienie się na basenie Morza Bałtyckiego dodatkowo podkreśla strategiczne znaczenie tego regionu w napędzaniu europejskiej transformacji energetycznej. W miarę jak kontynent zmierza w kierunku przyszłości neutralnej pod względem emisji dwutlenku węgla, współpraca zainteresowanych stron i wdrażanie tych planów będą miały kluczowe znaczenie dla wykorzystania pełnego potencjału morskiej energetyki wiatrowej.

Źródło: ENTOSO-E