Rok 2022 obfitował w wydarzenia które na trwałe zmieniają warunki funkcjonowania branży morskiej energetyki wiatrowej. W ramach podsumowania zapytaliśmy liderów sektora oraz kluczowych decydentów o ocenę tego co udało się osiągnąć w minionym roku oraz jakie są prognozy na 2023 rok. W dzisiejszym wywiadzie z cyklu „Baltic Sea Offshore Wind – 2022 Summary & 2023 Outlook” prezentujemy opinię Jaidev’a Dhavle, Associate Programme Officer – Innovation for the Energy Transition, w Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA).
Podsumowanie 2022 r.
Z mojej perspektywy najważniejsze wydarzenia dla branży morskiej energetyki wiatrowej w 2022 roku są następujące:
Technologia morskiej energetyki wiatrowej szybko dojrzała od 2010 roku. Nasza najnowsza analiza wykazała osiemnastokrotny wzrost skumulowanej mocy zainstalowanej w latach 2010-2021, z 3,1 GW do 55,7 GW (IRENA Renewable Power Generation Cost Report 2021).
Wiodącym czynnikiem napędzającym rynek morskiej energii wiatrowej była Europa, ale ostatnio Chiny szybko nabierają rozpędu, instalując około 17,4 GW dodatkowej mocy w samym 2021 roku – przewiduje się, że w 2050 roku Azja będzie stanowić 60% nowych zainstalowanych mocy. (IRENA World Energy Transition Outlook 2022)
Morska energia wiatrowa nadal staje się technologią konkurencyjną cenowo. W 2021 r. globalny średni ważony poziomowany koszt energii elektrycznej (LCOE) morskiej energii wiatrowej spadł o 60% w latach 2010-2021, z 0,188 USD/kWh do 0,075 USD/kWh. Dania miała najniższy średni ważony LCOE dla projektów oddanych do użytku w 2021 roku, na poziomie 0,041 USD/kWh. (IRENA Renewable Power Generation Cost Report 2021)
Projekty takie jak Maasvlakte 2 w Rotterdamie promują sprzężenie morskiej energii wiatrowej z elektrolizerami do produkcji zielonego wodoru ze względu na podstawowy potencjał obniżenia kosztów i zapewnienia czystego źródła energii dla różnych działań. (IRENA Offshore Renewables: An Action Agenda For Deployment 2021)
UE przyznała, że szybkie wydawanie pozwoleń jest niezbędne do uwolnienia potencjału morskiej energii wiatrowej. W grudniu 2022 r. ministrowie UE-27 zatwierdzili nowe zasady, zgodnie z którymi państwa członkowskie muszą przyspieszyć wydawanie pozwoleń dla wszystkich nowych projektów dotyczących energii wiatrowej. Muszą teraz wydać pozwolenie na projekty związane z zasilaniem w ciągu 6 miesięcy, w tym na ocenę oddziaływania na środowisko i pozwolenia na budowę sieci. Jeżeli w wyniku modernizacji moc wzrośnie o mniej niż 15%, zezwolenie na przyłączenie do sieci powinno zostać wydane nawet w ciągu 3 miesięcy. Zasady te mogą być również stosowane do projektów wiatrowych w fazie rozwoju.
Naszym głównym osiągnięciem w 2022 roku było uruchomienie Global Offshore Wind Allience (GOWA). Sojusz, zainicjowany przez Międzynarodową Agencję Energii Odnawialnej (IRENA), Danię i Global Wind Energy Council (GWEC), połączy rządy, sektor prywatny, organizacje międzynarodowe i innych interesariuszy w celu przyspieszenia wdrażania morskiej energetyki wiatrowej. Do GOWA przystąpiło 9 krajów, które zgodziły się współpracować w celu realizacji krajowych, regionalnych i globalnych ambicji oraz usunięcia barier dla rozwoju morskiej energetyki wiatrowej na nowych i istniejących rynkach. Oprócz GOWA, nasze wspólne ramy prawne dotyczące energii oceanu i morskich źródeł odnawialnych wspierają dyskusję i wymianę najlepszych praktyk w celu promowania rozwiązań dla morskiej energii wiatrowej wśród członków IRENA.
Perspektywy na rok 2023
Ważnym wyzwaniem dla rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w 2023 roku będzie rozwój dynamicznego procesu wydawania pozwoleń, jako że obecne protokoły są powolne. Niektóre z kluczowych wyzwań, które utrudniają proces wydawania pozwoleń, to różnorodność pozwoleń, które należy uzyskać przed rozpoczęciem projektu, długi czas oczekiwania na pozwolenie oraz sprzeciw wobec projektów ze względu na ochronę środowiska. Kluczowymi proponowanymi rozwiązaniami są: ustanowienie specjalnych organów centralnych, efektywne kanały konsultacji z zainteresowanymi stronami oraz wprowadzenie przepisów określających maksymalny czas oczekiwania na pozwolenia. (IRENA-GWEC Brief on Accelerating Permitting – w przygotowaniu)
W 2023 roku skupimy się w szczególności na zarządzaniu działaniami GOWA w celu przyspieszenia wdrażania rozwiązań w zakresie morskiej energii wiatrowej. Będziemy również podejmować dalsze badania i organizować wydarzenia dotyczące następujących tematów: morskie planowanie przestrzenne, integracja sieci czy sprzężenie offshore z Power-to-X.
