W dniach 11-22 listopada w Baku (Azerbejdżan) rozpocznie się konferencja ONZ w sprawie zmian klimatu COP29, podczas której przywódcy klimatyczni, w tym Unia Europejska (UE), spotkają się, aby stawić czoła jednemu z najpilniejszych wyzwań naszych czasów: zapewnieniu zrównoważonej, przyjaznej dla klimatu przyszłości. Tegoroczny szczyt ma na celu nadanie priorytetu finansowaniu klimatycznemu, krytycznym redukcjom emisji i rozwojowi energii odnawialnej, w tym skupieniu się na morskiej energii wiatrowej jako głównym filarze Europejskiego Zielonego Ładu.
Komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu Wopke Hoekstra ponownie poprowadzi zespół negocjacyjny UE na COP29, ściśle współpracując z prezydencją Rady i państwami członkowskimi w celu realizacji mandatu negocjacyjnego przyjętego w zeszłym miesiącu. Komisarz ds. energii Kadri Simson weźmie udział w konferencji w dniach 14-15 listopada, koncentrując się na realizacji zobowiązania do odejścia od paliw kopalnych, wysiłkach na rzecz ograniczenia emisji metanu oraz rozwoju czystych technologii.
Zaangażowanie Europy w realizację globalnych celów klimatycznych
UE konsekwentnie przewodzi globalnym wysiłkom na rzecz walki ze zmianami klimatu, dostosowując się do celów porozumienia paryskiego dotyczących ograniczenia globalnego wzrostu temperatury do poziomu poniżej 2°C, a najlepiej bliżej 1,5°C. Podczas COP29 przedstawiciele UE kładą nacisk na przyjęcie nowego zbiorowego celu ilościowego (NCQG) w zakresie finansowania działań związanych z klimatem, mającego na celu stymulowanie znaczących inwestycji w celu osiągnięcia globalnych celów klimatycznych. Mając na uwadze, że finansowanie działań związanych z klimatem jest głównym priorytetem, UE przeznaczyła 28,6 mld euro na publiczne finansowanie działań związanych z klimatem do 2023 r., wraz z dodatkowymi 7,2 mld euro zmobilizowanymi ze źródeł prywatnych. UE podkreśla jednak potrzebę zwiększenia wkładu, w szczególności ze strony sektora prywatnego, w celu wsparcia transformacyjnych działań na rzecz klimatu zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się.
Finansowanie działań klimatycznych stało się kluczową kwestią, szczególnie dla krajów takich jak Belgia, gdzie kluczowym oczekiwaniem na COP29 jest sfinalizowanie ambitnych ram finansowania działań klimatycznych. Przedstawiciele Belgii podkreślają konieczność zaangażowania sektora prywatnego, podkreślając, że same fundusze publiczne są niewystarczające, aby zaspokoić globalne potrzeby. Zaangażowanie Belgii w rozwój morskiej energetyki wiatrowej, wraz ze wsparciem UE, podkreśla zaangażowanie regionu w skalowalne rozwiązania w zakresie energii odnawialnej.
Morska energetyka wiatrowa: zasilanie europejskiej transformacji energetycznej
Morska energetyka wiatrowa zajmuje wyjątkową pozycję w europejskich strategiach klimatycznych i energetycznych. W ramach szerszego dążenia UE do odejścia od paliw kopalnych, celem jest potrojenie inwestycji w energię odnawialną do 2030 roku. Dla Belgii rozwój morskiej infrastruktury wiatrowej jest priorytetem w ramach krajowej i unijnej strategii klimatycznej, zapewniając bezpieczeństwo energetyczne i wzmacniając zrównoważone dostawy energii. Belgijskie projekty morskiej energetyki wiatrowej i klastry przemysłowe wokół portów, takich jak Ostenda, już czynią postępy w generowaniu czystej energii i promowaniu transformacji energetycznej. Projekty te stały się również ośrodkami innowacji regionalnych, tworząc sieć działań na rzecz klimatu poprzez rozwój morskiej energetyki wiatrowej.
Stałe wsparcie UE dla morskiej energetyki wiatrowej odzwierciedla również pragmatyczne podejście do osiągnięcia celów klimatycznych i utrzymania wzrostu gospodarczego. W Wielkiej Brytanii, która zwiększa swoje inwestycje w morską energetykę wiatrową, premier Keir Starmer ogłosił na COP29 znaczną premię dla czystego przemysłu, zachęcając do realizacji projektów morskiej energetyki wiatrowej w regionach przybrzeżnych i byłych ośrodkach przemysłowych. Inwestycja ta wzmacnia lokalne gospodarki, tworząc tysiące miejsc pracy wymagających wysokich kwalifikacji i zwracając uwagę na potencjał morskiej energetyki wiatrowej jako siły tworzącej miejsca pracy w zrównoważonych branżach energetycznych.
Wzmocnienie międzynarodowego partnerstwa na rzecz bardziej ekologicznej przyszłości
UE nadała również priorytet negocjacjom w sprawie rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla na mocy art. 6 porozumienia paryskiego, dążąc do ustanowienia standardów kompensacji emisji dwutlenku węgla i wspierania globalnych projektów łagodzących skutki zmian klimatu. Dzięki wspólnemu podejściu UE ściśle współpracuje z partnerami, aby zapewnić zgodność tych standardów z wysokim poziomem odpowiedzialności i skuteczności. Zaangażowanie przywódców takich jak komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu Wopke Hoekstra, komisarz ds. energii Kadri Simson i komisarz ds. innowacji Iliana Ivanova w dyskusje COP29 dodatkowo ilustruje holistyczną strategię UE.
Polityczne podstawy i reakcje na wyniki wyborów w USA podczas COP29
Trwające dyskusje na COP29 w Baku były również naznaczone reakcjami na niedawne wybory prezydenckie w USA, a zwycięstwo Donalda Trumpa wzbudziło obawy o przyszłą politykę klimatyczną Ameryki. Amerykański wysłannik ds. klimatu John Podesta odniósł się bezpośrednio do tych obaw pierwszego dnia konferencji, wyrażając rozczarowanie wygraną Trumpa w wyborach. Podesta zapewnił uczestników, że chociaż administracja Trumpa może zdepriorytetyzować działania na rzecz klimatu, zobowiązania Ameryki do czystej energii i łagodzenia zmian klimatu będą kontynuowane. „Praca nad powstrzymaniem zmian klimatycznych będzie kontynuowana w Stanach Zjednoczonych” – zapewnił Podesta, zachęcając rządy na całym świecie do wiary w odporność amerykańskiej gospodarki czystej energii.
Wnioski
COP29 podkreśla zaangażowanie UE w promowanie inicjatyw w zakresie finansowania klimatu i energii odnawialnej, w szczególności morskiej energii wiatrowej, jako kluczowych elementów globalnej transformacji czystej energii. Jednak ostatnie wydarzenia w polityce Stanów Zjednoczonych zwiększają niepewność co do międzynarodowej agendy klimatycznej. Obietnice prezydenta elekta Donalda Trumpa dotyczące wycofania się z porozumienia paryskiego, wycofania części ustawy o redukcji inflacji (IRA) i zwiększenia produkcji paliw kopalnych mogą spowolnić postęp USA w zakresie zobowiązań klimatycznych. Trump skrytykował regulacje dotyczące emisji jako „nowe zielone oszustwo” i wyraził obawy, choć bez uzasadnienia, że morskie turbiny wiatrowe szkodzą organizmom morskim, takim jak wieloryby.
Pomimo tych wyzwań, przywódcy UE na COP29 są zdeterminowani, aby realizować ambitne cele klimatyczne, dając przykład zrównoważonego wzrostu i podkreślając, że globalne wysiłki na rzecz klimatu będą kontynuowane – nawet w obliczu zmieniającej się polityki USA.
Źródło: KE, gov.uk, Al Jazeera