Europa chce, aby do 2030 roku moc energetyki wiatrowej zwiększyła się z obecnych 190 GW do 510 GW. To oznacza duży wzrost liczby inwestycji, które trzeba będzie zrealizować w najbliższym czasie. Co za tym idzie, wyraźnie wzrośnie waga wyzwań związanych z edukacją i rynkiem pracy. Jak wskazuje WindEurope w ciągu zaledwie 8 lat europejski przemysł wiatrowy będzie musiał obsadzić co najmniej 150 000 nowych stanowisk, wobec obecnych 300 000 w tej branży.
Wyzwania związane z przygotowaniem rynku pracy dla nowoczesnej gospodarki podkreśliła szefowa Komisji Europejski Ursula von der Leyen przedstawiając w dn. 18 stycznia br. nową inicjatywę „Green Deal Industrial Plan”. Jednym z czterech filarów planu budowania przewagi przemysłowej Unii jest nadanie priorytetu budowaniu kompetencji i umiejętności dla zielonej gospodarki.
Waga potrzeb związanych z edukacją i rynkiem pracy już od długiego czasu jest sygnalizowana przez branżę. WindEurope zwraca uwagę, iż szybki rozwój offshore stwarza konkretne wyzwania. Już dziś menedżerowie, inżynierowie i technicy są bardzo poszukiwani w całej Europie, a obsadzanie wolnych stanowisk jest trudne. Stowarzyszenie zrzeszając członków reprezentujących cały łańcuch wartości, poczynając od deweloperów farm wiatrowych, producentów turbin, poprzez dostawców komponentów, zakłady energetyczne aż po instytucje finansowe, instytuty badawcze i krajowe stowarzyszenia energetyki wiatrowej widzi rosnącą skalę wyzwań związanych z rynkiem pracy.
Dlatego branża wiatrowa jest zaangażowana w szereg inicjatyw mających pomóc sprostać tym wyzwaniom. Pierwszym krokiem było przeanalizowanie umiejętności potrzebnych w sektorze wiatrowym, aby ocenić zapotrzebowanie i znormalizować szkolenia na poziomie europejskim. Instytucje edukacyjne, uniwersytety i ośrodki szkoleniowe współpracowały z firmami z branży energii wiatrowej i stowarzyszeniami branżowymi, takimi jak WindEurope, w celu wykonania tego zadania. Projekty finansowane przez UE, jak SKILLWIND, pomogły opracować moduły szkoleniowe i programy oparte na tych ustaleniach. Obecnie kilka organizacji oferuje szkolenia zawodowe w zakresie energii wiatrowej, w tym szkolenia dla nauczycieli oraz szkolenia BHP.
Kolejny ważny zestaw inicjatyw związany jest z edukacją. Przemysł wiatrowy musi inspirować talenty przyszłości. Dlatego WindEurope uruchomił LearnWind, internetowy hub zawierający szereg materiałów edukacyjnych dla dzieci w różnych grupach wiekowych. Młodsze dzieci mogą dowiedzieć się o zmianach klimatu, energii odnawialnej i funkcjonowaniu turbin wiatrowych dzięki ilustrowanej książce “Let The Wind Blow”, dostępnej w ponad 30 językach. Starsze dzieci i młodzież mogą przeczytać inspirujące historie 21 osób pracujących w sektorze czystej energii w nowej książce “When I Grow Up” – od tego, dlaczego pasjonuje ich praca, do tego, jakie przedmioty studiowali i jakich umiejętności potrzebowali, aby robić to, co robią teraz.
Książki te mają również na celu zachęcenie dziewcząt do rozważenia kariery w sektorze energii odnawialnej. Pomimo pewnego postępu w zakresie równowagi płci wiele pozostaje do zrobienia: spośród 1,2 miliona osób pracujących w energetyce wiatrowej na świecie, niewiele ponad jedną piątą stanowią dziś kobiety.
Wiele na polu edukacji dla branży wiatrowej dzieje się również w Polsce. Polski potencjał offshore na Bałtyku oceniany nawet na 33 GW oznacza potrzebę znacznego zwiększenia wykwalifikowanej kadry. Bez tego nie będzie możliwa sprawna realizacja projektów. Z odpowiedzią na te wyzwania wychodzą takie inicjatywy jak targi EDU OFFSHORE WIND w Gdańsku. To pierwsze na taką skalę wydarzenie poświęcone morskiej energetyce wiatrowej w Polsce. Przez 2 dni (14-15 marca) młodzież będzie mogła zapoznać się z wystawcami z szeroko pojętej branży offshore, porozmawiać z przedstawicielami pracodawców, producentów, ośrodków szkoleniowych, organizacji branżowych czy uczelni, którzy będą obecni na stoiskach. Zaplanowano również tzw. strefę inspiracji – w ramach której odbędzie się szereg wydarzeń w interaktywnej formie. Wszystko po to, aby zachęcić młodych uczestników do zainteresowania się branżą offshore.
Dla młodzieży będzie przygotowany specjalny informator z opisem zawodów sektora offshore, niezbędnymi kompetencjami i certyfikatami. Zaprezentowane będą też firmy branży morskiej energetyki wiatrowej. Na targach będą również wyspy tematyczne, z wieloma atrakcjami interaktywnymi, jak specjalne ścianki wspinaczkowe czy symulatory VR. W ramach case studies odbywać się będą spotkania z osobami z branży offshore wind, które będą opowiadać, w jaki sposób rozpoczęły pracę w sektorze, jakie są tego korzyści oraz jakie mają rady dla uczniów, którzy chcieliby związać swoją karierę z morską energetyką wiatrową. Będzie możliwość udziału w warsztatach branżowych, warsztatach z kompetencji miękkich czy nawet pokazach kulinarnych! Będą również konkursy z nagrodami dla młodzieży i szkół za aktywne uczestnictwo w całym programie.
Targi są zwieńczeniem programu edukacyjnego, w ramach którego prowadzono zajęcia w pomorskich szkołach dotyczące rynku pracy sektora offshore. Program edukacyjny jest częścią inicjatywy Pomorskiego Centrum Kompetencji Morskiej Energetyki Odnawialnej w Rumi inicjującego działania których celem jest przygotowanie kadr dla branży.
Temat ten jest sygnalizowany także w innych krajach regionu Morza Bałtyckiego. Np. Fińskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej i Finnish Energy połączyły siły, aby promować ścieżki edukacji w zakresie energetyki wiatrowej w szkołach zawodowych. Sporo dzieje się również w obrębie działania samorządów w celu utworzenia ośrodków szkolenia dla energetyki wiatrowej. Jak podkreśla stowarzyszenie w Finlandii brakuje zwłaszcza techników energetyki wiatrowej. Ich praca obejmuje serwis i konserwację elektrowni wiatrowych, przeglądy elementów turbin wiatrowych, naprawy, prace elektryczne i mechaniczne, obsługę klienta itp. Praca odbywa się w parach, a profil obejmuje pracę na wysokościach, ale także pracę z komputerem i znajomość języka angielskiego.
Sektor energii wiatrowej obejmuje szeroki zakres różnych zadań, od planowania projektu do transportu, oceny ekologicznej i wielu innych, więc oczywiście istnieje kilka ścieżek do pracy w branży. Fińskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej przygotowało kilka materiałów wideo i prezentacji przedstawiających miejsca pracy i kariery w branży energetyki wiatrowej. Materiały te skierowane są przede wszystkim do uczniów kończących szkołę podstawową lub średnią oraz do tych, którzy dopiero zastanawiają się nad tym, gdzie chcieliby pracować w przyszłości.
Wagę takich działań podkreśla fakt, że rok 2023 został uznany Europejskim Rokiem Umiejętności.