Na dzień 30 czerwca 2025 r. do sieci energetycznej w Niemczech podłączono 1639 morskich turbin wiatrowych o łącznej mocy 9,2 gigawata (GW). Dodatkowe 1,9 GW mocy jest w trakcie budowy. Podjęto ostateczne decyzje inwestycyjne dotyczące projektów o łącznej mocy 3,6 GW. Kolejne projekty o łącznej mocy 17,5 GW zostały przyznane, ale nie zostały jeszcze oddane do użytku. Dane te zostały ustalone przez firmę konsultingową Deutsche WindGuard na zlecenie stowarzyszeń branżowych i organizacji niemieckiego przemysłu morskiej energetyki wiatrowej.
Rząd niemiecki jest odpowiedzialny za wytyczenie niezbędnego kierunku polityki energetycznej i przemysłowej, aby zapewnić realizację jak największej liczby projektów w przyszłości. „Morska energia wiatrowa odgrywa kluczową rolę w sukcesie transformacji energetycznej. Branża musi mieć pewność, że cel rozbudowy do 70 GW do 2045 r. zostanie utrzymany.
Fakt, że zostało to potwierdzone w umowie koalicyjnej, jest ważnym sygnałem” – podkreślają organizacje branżowe BWE, BWO, VDMA Power Systems, WAB e.V., WindEnergy Network e.V. oraz fundacja non-profit OFFSHORE-WINDENERGIE.
Aby zapewnić optymalizację kosztów i bezpieczeństwo dostaw w ramach rozwoju morskiej energii wiatrowej, należy niezwłocznie i zdecydowanie wdrożyć następujące środki:
- Przyszły model przychodów musi lepiej zapewniać realizację projektów i bezpieczeństwo inwestycji – na przykład poprzez rozważenie mechanizmów kontraktów różnicowych (CfD). Ważne jest, aby ramy rynkowe były w miarę możliwości zharmonizowane w całej Europie, a potencjalne umowy zakupu energii (PPA) nie były ograniczane.
- Dostosowanie ustawowego terminu realizacji, w którym operatorzy muszą wykazać techniczną gotowość operacyjną swoich morskich turbin wiatrowych – z obecnych sześciu do co najmniej dwunastu miesięcy po zakończeniu podłączenia do sieci, aby odzwierciedlić realia planowania w projektach GW i zmniejszyć koszty podłączenia.
Stowarzyszenia i organizacje branżowe pozytywnie oceniają fakt, że dalsze kluczowe warunki wstępne dla przyszłej ekspansji morskiej energii wiatrowej są już zapisane w umowie koalicyjnej.
Na przykład należy wyraźnie ograniczyć efekty zacienienia, a potencjał wspólnych obszarów morskich należy efektywnie wykorzystać we współpracy z krajami sąsiednimi, aby zwiększyć liczbę godzin pełnego obciążenia i zminimalizować koszty systemu. Koordynator rządu federalnego ds. gospodarki morskiej i turystyki, dr Christoph Ploß, zapewnił również, że rząd federalny przejmie większą odpowiedzialność za finansowanie infrastruktury portowej.
Elastyczność w zakresie nadwymiarowania
Po raz pierwszy obszar morskiej energetyki wiatrowej N-9.4, wystawiony na aukcję w czerwcu 2025 r. z mocą przyłączeniową do sieci wynoszącą jeden gigawat, będzie miał obowiązkowe nadwymiarowanie od 10 do 20 procent. Celem jest osiągnięcie wyższego wykorzystania morskiego systemu przyłączeń do sieci. Jednak z punktu widzenia organizacji wymaga to bardziej elastycznego podejścia do planowania, które jest bardziej zrównoważone między deweloperami farm wiatrowych a operatorami sieci. Tak zwany „punkt równowagi” optymalnego stopnia nadwymiarowania różni się w zależności od lokalizacji i powinien leżeć w gestii deweloperów projektów.
Pilna reforma ustawy o energii wiatrowej na morzu i struktury aukcji
Ostatnia aukcja obszaru morskiej energii wiatrowej w czerwcu 2025 r. została rozstrzygnięta za jedyne 180 mln euro – znacznie mniej niż w poprzednich rundach aukcyjnych. Jest to wyraźny znak, że deweloperzy morskich farm wiatrowych stoją w obliczu niezdrowego poziomu ryzyka. Obejmuje to nie tylko sztywne wymagania dotyczące nadmiernego wymiarowania, ale także wąskie gardła w łańcuchu dostaw.
Stowarzyszenia i organizacje branżowe ostro krytykują fakt, że czerwcowa aukcja została przeprowadzona po raz trzeci z rzędu na tych samych zasadach – mimo że ta czysta ankieta dotycząca gotowości do zapłaty została odrzucona przez szerokie grono krajowych i europejskich interesariuszy, w tym Komisję Europejską. Spadająca liczba oferentów do minimum dwóch i odpowiednio malejące oferty, a także utrzymująca się wysoka presja na łańcuch dostaw wskazują na pilną potrzebę reformy. Nieuniknione jest fundamentalne zmienienie zasad aukcji w tym roku.
Oprócz zadań do wykonania w Niemczech, na szczeblu europejskim należy wdrożyć w szczególności dwa punkty: po pierwsze, istnieje potrzeba harmonizacji ram aukcyjnych, na przykład poprzez niebiurokratyczne wdrożenie ustawy o przemyśle zeroemisyjnym na jak największej liczbie europejskich rynków morskiej energii wiatrowej. Po drugie, należy stworzyć konkurencyjne i sprawiedliwe warunki działania, a także niezbędne jest wsparcie polityki przemysłowej dla europejskich producentów i dostawców.
Zabezpieczenie infrastruktury morskiej – myślenie integralne
Energia wiatrowa na morzu jest również podstawowym elementem infrastruktury krytycznej. Należy zapewnić, aby w całym łańcuchu dostaw unikano słabych punktów mających wpływ na bezpieczeństwo, zwłaszcza w obszarze cyberbezpieczeństwa. W tym celu należy skutecznie i szybko wdrożyć dyrektywę UE NIS2. To samo dotyczy wdrożenia europejskiej dyrektywy CER w sprawie fizycznej ochrony infrastruktury krytycznej.
Rząd niemiecki musi opracować ramy zintegrowanego bezpieczeństwa w taki sposób, aby wkład gospodarki był bezpieczny pod względem prawnym i przewidywalny – z wyraźnym poszanowaniem granic odpowiedzialności cywilnej.
Źródło: BWO