Zapotrzebowanie na energię elektryczną na świecie rośnie w najszybszym tempie od lat, napędzane przez silny wzrost gospodarczy, intensywne fale upałów i rosnące wykorzystanie technologii zasilanych energią elektryczną, takich jak pojazdy elektryczne i pompy ciepła, wynika z nowego raportu MAE. Jednocześnie odnawialne źródła energii kontynuują swój szybki wzrost, a fotowoltaika jest na dobrej drodze do ustanowienia nowych rekordów. Przewiduje się, że w 2025 r. ilość energii elektrycznej wytwarzanej przez odnawialne źródła energii na całym świecie po raz pierwszy przyćmi ilość energii wytwarzanej przez węgiel. Oczekuje się, że sama fotowoltaika zaspokoi około połowy wzrostu globalnego zapotrzebowania na energię elektryczną w latach 2024-2025 – przy czym energia słoneczna i wiatrowa łącznie zaspokoją aż trzy czwarte tego wzrostu.
Prognozuje się, że globalne zapotrzebowanie na energię elektryczną wzrośnie o około 4% w 2024 r., w porównaniu z 2,5% w 2023 r., wynika z śródrocznej aktualizacji MAE (Electricity Mid-Year Update). Stanowiłoby to najwyższą roczną stopę wzrostu od 2007 r., z wyłączeniem wyjątkowych odbić obserwowanych w następstwie globalnego kryzysu finansowego i pandemii Covid-19. Według raportu, silny wzrost globalnego zużycia energii elektrycznej ma być kontynuowany do 2025 r., przy ponownym wzroście o około 4%.
Odnawialne źródła energii elektrycznej mają również szybko rosnąć w tym i przyszłym roku, a ich udział w globalnej podaży energii elektrycznej wzrośnie z 30% w 2023 r. do 35% w 2025 r.
Pomimo gwałtownego wzrostu odnawialnych źródeł energii, globalne wytwarzanie energii z węgla prawdopodobnie nie spadnie w tym roku ze względu na silny wzrost popytu, zwłaszcza w Chinach i Indiach, zgodnie z raportem. W rezultacie emisje dwutlenku węgla (CO2) z globalnego sektora energetycznego utrzymują się na stałym poziomie, z niewielkim wzrostem w 2024 r., a następnie spadkiem w 2025 roku. Pozostaje jednak znaczna niepewność: w pierwszej połowie 2024 r. produkcja energii wodnej w Chinach silnie wzrosła w porównaniu z najniższym poziomem z 2023 roku. Jeśli ten trend wzrostowy utrzyma się w drugiej połowie roku, może to ograniczyć wytwarzanie energii z węgla i spowodować niewielki spadek emisji w globalnym sektorze energetycznym w 2024 roku.
Niektóre z głównych gospodarek świata odnotowują szczególnie silny wzrost zużycia energii elektrycznej. Oczekuje się, że popyt w Indiach wzrośnie w tym roku o 8%, napędzany silną aktywnością gospodarczą i potężnymi falami upałów. Chiny również odnotują znaczny wzrost popytu o ponad 6%, w wyniku silnej aktywności w sektorze usług i różnych sektorach przemysłowych, w tym w produkcji technologii czystej energii.
Po spadku w 2023 r. z powodu łagodnej pogody, prognozuje się, że popyt na energię elektryczną w Stanach Zjednoczonych odbije się w tym roku o 3% w związku ze stałym wzrostem gospodarczym, rosnącym zapotrzebowaniem na chłodzenie i rozwijającym się sektorem centrów danych. Z kolei Unia Europejska odnotuje skromniejsze ożywienie popytu na energię elektryczną, z prognozowanym wzrostem na poziomie 1,7%, po dwóch kolejnych latach spadku w wyniku skutków kryzysu energetycznego.
W wielu częściach świata rosnące wykorzystanie klimatyzacji pozostanie istotnym czynnikiem napędzającym popyt na energię elektryczną. Jak wynika z raportu, w pierwszej połowie 2024 r. w wielu regionach wystąpiły intensywne fale upałów, które zwiększyły popyt i obciążyły systemy elektroenergetyczne.
„Wzrost globalnego zapotrzebowania na energię elektryczną w tym i przyszłym roku będzie jednym z najszybszych w ciągu ostatnich dwóch dekad, podkreślając rosnącą rolę energii elektrycznej w naszych gospodarkach, a także wpływ silnych fal upałów” – powiedział Keisuke Sadamori, dyrektor ds. rynków energii i bezpieczeństwa MAE. „Zachęcające jest to, że udział czystej energii w koszyku energetycznym nadal rośnie, ale musi to nastąpić w znacznie szybszym tempie, aby osiągnąć międzynarodowe cele energetyczne i klimatyczne. Jednocześnie kluczowe znaczenie ma rozbudowa i wzmocnienie sieci, aby zapewnić obywatelom bezpieczne i niezawodne dostawy energii elektrycznej oraz wdrożenie wyższych standardów efektywności energetycznej w celu zmniejszenia wpływu zwiększonego zapotrzebowania na chłodzenie na systemy energetyczne”.
Wraz z rozwojem sztucznej inteligencji (AI), zapotrzebowanie na energię elektryczną centrów danych przyciąga coraz większą uwagę, podkreślając potrzebę bardziej wiarygodnych danych i lepszych środków inwentaryzacji. W raporcie podkreślono szeroki zakres niewiadomych dotyczących zapotrzebowania centrów danych na energię elektryczną, w tym tempo wdrażania, różnorodne i rozwijające się zastosowania sztucznej inteligencji oraz potencjał poprawy efektywności energetycznej. Lepsze gromadzenie danych dotyczących zużycia energii elektrycznej w sektorze centrów danych będzie miało zasadnicze znaczenie dla prawidłowej identyfikacji wcześniejszych zmian i lepszego zrozumienia przyszłych trendów.
MAE jest liderem w badaniu powiązań między sektorem energetycznym a cyfryzacją. Aby zbadać przyszłe możliwości i wyzwania, MAE uruchomiła nową ważną inicjatywę: Energy for AI & AI for Energy. W ramach tej inicjatywy IEA będzie konsultować się z rządami, przemysłem, badaczami i ekspertami społeczeństwa obywatelskiego. Ważnym kamieniem milowym będzie globalna konferencja na temat energii i sztucznej inteligencji (Global Conference on Energy and AI), która odbędzie się w Paryżu 5 grudnia 2024 r.
Źródło: IEA
