Ministrowie energii z 9 krajów Morza Północnego spotkali się wczoraj w Odense w Danii. Potwierdzili oni swoje ambicje przekształcenia Morza Północnego w „europejską zieloną elektrownię”. Przedstawili nowej Komisji Europejskiej jasne zalecenia, jak najlepiej wspierać ten cel. W szczególności w odniesieniu do potrzeby dalszego wzmocnienia europejskiego łańcucha dostaw energii wiatrowej. Zwrócono również uwagę na potrzebę uruchomienia hybrydowych morskich farm wiatrowych – poprzez jak najszybsze zdefiniowanie formuły podziału kosztów i utworzenie nowego dedykowanego instrumentu finansowania morskiej energetyki wiatrowej.Podkreślono również znaczenie pełnego zaangażowania Wielkiej Brytanii w te działania.
Podczas spotkania ministerialnego North Seas Energy Cooperation (NSEC) w Odense w Danii, europejscy i krajowi politycy, a także przedstawiciele branży potwierdzili strategiczną rolę Morza Północnego jako przyszłej europejskiej potęgi w dziedzinie energii odnawialnej.
We wspólnej deklaracji NSEC ministrowie energii Belgii, Danii, Francji, Niemiec, Irlandii, Luksemburga, Holandii i Norwegii określili wczoraj sześć kluczowych obszarów współpracy. Wśród nich znalazły się: konkurencyjność europejskiego łańcucha dostaw morskiej energetyki wiatrowej oraz potrzeba ponownego opracowania finansowania morskiej energetyki wiatrowej.
Dobre wieści na temat łańcucha dostaw morskich farm wiatrowych
Europa musi przemyśleć swoje podejście do planowania morskiej energetyki wiatrowej. Przy dużych wolumenach morskiej energetyki wiatrowej, które mają zostać zainstalowane na Morzu Północnym w ciągu najbliższych lat, krajowe planowanie łańcucha dostaw nie wystarczy. Inwestycje w nowe i rozbudowywane fabryki wymagają międzynarodowej współpracy i koordynacji na poziomie basenów morskich. Silny europejski łańcuch dostaw jest warunkiem wstępnym dalszej rozbudowy morskiej energetyki wiatrowej. Dobrze, że UE wspiera to teraz – dzięki zaostrzonym kryteriom wstępnej kwalifikacji w zakresie cyberbezpieczeństwa, odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej i zdolności do realizacji projektów zapisanych w prawie.
Zalecenia NSEC wzywają do stworzenia cyfrowego narzędzia przejrzystości [“digital transparency tool”], które zapewni widoczność całego łańcucha wartości energii wiatrowej. Narzędzie to powinno służyć jako przegląd harmonogramów aukcji, zdolności produkcyjnych, wymagań sprzętowych i przepustowości portów w krajach Morza Północnego. Docelowo ma ono objąć całą Europę, w tym Wielką Brytanię i Norwegię. Ogólnie rzecz biorąc, zalecenia NSEC wzywają do „bardziej efektywnej i konstruktywnej współpracy między Wielką Brytanią a NSEC”.
Nadal istnieją wąskie gardła w łańcuchu dostaw, zwłaszcza w odniesieniu do dostępności morskich instalacji wiatrowych i statków serwisowych, infrastruktury portowej, rozbudowy i wzmocnienia połączeń sieciowych na lądzie oraz dostępności wykwalifikowanych pracowników. Europejski łańcuch dostaw morskich farm wiatrowych nabiera jednak tempa. Do końca 2025 r. Europa będzie w stanie produkować morskie turbiny wiatrowe o mocy 9,5 GW rocznie.
Europejskie firmy inwestują co najmniej 10 mld euro w budowę nowych fabryk i rozbudowę istniejących – od turbin wiatrowych po fundamenty, kable i wyposażenie sieci. Europa musi nadal ułatwiać dostęp do kapitału, umożliwiać równe szanse z konkurentami spoza Europy, przyspieszać budowę sieci – a europejski łańcuch dostaw to zapewni.
Nowe podejście do finansowania morskiej energetyki wiatrowej
Wraz z Europejskim Pakietem Energetyki Wiatrowej i Planem Działania UE na rzecz Sieci Energetycznych, Komisja Europejska podjęła szereg znaczących kroków w celu wsparcia inwestycji w przemysł wiatrowy i jego infrastrukturę pomocniczą. Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) zintensyfikował wsparcie dla europejskiego przemysłu wiatrowego, udzielając kluczowych kontrgwarancji. Potrzebne są jednak dodatkowe kroki na poziomie regionalnym, aby ułatwić inwestycje – zwłaszcza w hybrydowe morskie farmy wiatrowe, które łączą się z dwoma lub więcej krajami, wyspami energetycznymi i sieciami kratowymi.
Zalecenia NSEC wzywają do nowego podejścia do finansowania morskiej energetyki wiatrowej. Rozpoczęły się wstępne dyskusje na temat ustanowienia regionalnego instrumentu offshore [“offshore regional facility”] w celu odblokowania finansowania na poziomie basenu morskiego. Instrument ten mógłby wspierać finansowanie infrastruktury sieci kratowych i hybrydowych projektów morskich oraz pomóc w przezwyciężeniu utrzymujących się pytań dotyczących podziału kosztów, ryzyka i korzyści między zaangażowanymi podmiotami. Europa musi jak najszybciej ustanowić ramy regulacyjne i zdefiniować formułę podziału kosztów dla hybrydowych projektów morskiej energetyki wiatrowej. Projekty hybrydowe są przyszłością morskiej energetyki wiatrowej na Morzu Północnym i obecnie należy skupić się na realizacji pierwszych projektów.
Instrument ten opierałby się na dobrowolnej współpracy między Komisją Europejską, państwami członkowskimi, prywatnymi inwestorami i ewentualnie krajami spoza UE, które mogłyby wspierać projekty morskiej energetyki wiatrowej. WindEurope z zadowoleniem przyjmuje proponowany regionalny instrument offshore.
„Brawo dla ministrów ds. energii mórz północnych za dokładne określenie tego, co musi się wydarzyć, aby przyspieszyć rozwój morskiej energetyki wiatrowej. I za jasne określenie, co UE musi zrobić, aby to osiągnąć w ciągu swojej nowej 5-letniej kadencji. Dalsze działania w celu wzmocnienia łańcucha dostaw. Za duży nacisk na budowę sieci, zwłaszcza w przypadku transgranicznych projektów „hybrydowych”, wspieranych przez dedykowany instrument finansowania morskiej energetyki wiatrowej oraz pełne zaangażowanie Wielkiej Brytanii w to wszystko”, powiedział dyrektor generalny WindEurope Giles Dickson.
North Seas Energy Cooperation to międzyrządowe forum wspierające i ułatwiające rozwój sieci morskich i odnawialnych źródeł energii na Morzu Północnym, w tym na Morzu Irlandzkim i Celtyckim. W jego skład wchodzą Belgia, Dania, Francja, Niemcy, Irlandia, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Szwecja i Komisja Europejska. Wielka Brytania musiała opuścić North Sea Energy Cooperation w 2020 r. w wyniku Brexitu
Źródło: WindEurope