Niemiecki sektor morskiej energetyki wiatrowej: należy ograniczyć obecną lukę rozwojową

W tym roku, po raz pierwszy od ponad dziesięciu lat, w Niemczech nie będzie realizowana rozbudowa morskiej energetyki wiatrowej. Ta luka inwestycyjna nie jest wyrazem braku zainteresowania inwestorów czy braku woli po stronie branży, ale konsekwencją decyzji politycznych, których skutki stają się obecnie widoczne dla sektora morskiej energetyki wiatrowej w Niemczech. Takiemu rozwojowi sytuacji można przeciwdziałać jedynie poprzez zwiększenie celów rozwoju morskiej energetyki wiatrowej, zatrzymanie wykwalifikowanych pracowników oraz skonkretyzowanie planów rozwoju zielonego wodoru. Organizacje branżowe BWE, BWO, Niemiecka Fundacja OFFSHORE WIND ENERGY, VDMA Power Systems i WAB komentują sytuację branży w Niemczech.

“Przemysł morski zgodnie z oczekiwaniami zrealizował cel ekspansji na rok 2020 i już dawno stał się filarem transformacji energetycznej. Morska energetyka wiatrowa jest niezawodna i konkurencyjna. Jest ważną siłą napędową gospodarki i będzie nadal odgrywać kluczową rolę w realizacji niedawno zwiększonych celów klimatycznych Niemiec. Jednakże niektórzy uczestnicy rynku albo już całkowicie opuścili branżę morskiej energetyki wiatrowej, albo przenieśli się do innych krajów. Przyczyną tego stanu rzeczy jest rosnąca konkurencja międzynarodowa, jak również brak perspektyw na budowę morskich farm wiatrowych w Niemczech w tym roku. Niemiecka polityka nie może dłużej stać z boku i przyglądać się takiemu rozwojowi sytuacji. Potrzebny jest szybki impuls w zakresie polityki przemysłowej”- wyjaśniają organizacje branżowe.

“Aby utrzymać wiodącą pozycję technologiczną Niemiec jako lokalizacji dla przemysłu wiatrowego oraz zapewnić tworzenie wartości i miejsc pracy w kraju w przyszłości, ekspansja musi zostać ponownie ożywiona i ustabilizowana. W drugiej połowie obecnej dekady niemiecki przemysł morskiej energetyki wiatrowej spodziewa się coraz silniejszej ekspansji. Konieczne jest przeciwdziałanie temu brakowi równowagi w odpowiednim czasie. Istotne pozostaje również przyspieszenie rozbudowy sieci lądowych oraz lepsze wykorzystanie istniejących sieci. W kontekście celów klimatycznych określonych przez niemiecki parlament federalny, dotychczasowe cele rozbudowy sieci offshore nie są już wystarczające. Musimy dostosować cele na lata 2030 i 2040”.

Utrzymanie zatrudnienia i dalszy rozwój projektowania rynku

Należy ograniczyć obecną lukę rozwojową. Jednocześnie, mając na względzie cele ekspansji na lata 2030 i 2040, konieczne będzie utrzymanie tworzenia wartości i zatrudnienia w Niemczech oraz trwałe wzmocnienie atrakcyjności niemieckiego rynku morskiej energii wiatrowej. W tym celu należy jak najszybciej rozwinąć wolne moce produkcyjne oraz stworzyć atrakcyjne i pewne warunki do inwestowania. “W przeciwnym razie Niemcy będą walczyć na coraz bardziej międzynarodowym rynku” – ostrzegają organizacje branżowe. Politycy powinni wykorzystać dostępne w najbliższym czasie możliwości, aby odwrócić i pozytywnie ustabilizować ten negatywny trend. Ponadto w celu trwałej ochrony niemieckiego sektora morskiej energii wiatrowej należy wprowadzić środki kwalifikacyjne oraz dostosowaną do potrzeb inicjatywę eksportową i badawczą. Celem jest zapewnienie zatrudnienia już dziś i udostępnienie atutów krajowego przemysłu morskiej energetyki wiatrowej dla nadchodzących wyzwań, takich jak rozwój “zielonej” gospodarki wodorowej.

Ponadto należy dalej rozwijać strukturę rynku morskiej energii wiatrowej w celu odciążenia zarówno konsumentów, jak i gospodarki, a także stworzenia wiarygodnych ram inwestycyjnych dla krajowych i międzynarodowych inwestorów ze wszystkich grup zainteresowanych stron.

Konkretyzacja planów rozwoju “zielonego” wodoru

Dodatkową szansą dla budowy morskich parków wiatrowych w Niemczech są technologie służące budowaniu “zielonej” gospodarki wodorowej. Dlatego teraz należy stworzyć niezbędne ramy. Jest jednak również jasne, że nie zrównoważy to obecnej luki w ekspansji. Mając na uwadze najnowsze cele ekspansji sformułowane dla morskiej energetyki wiatrowej i zielonego wodoru, należy jak najszybciej określić dodatkowe obszary na Morzu Północnym i Bałtyckim. Na obszarach obecnie przeznaczonych do produkcji ekologicznego wodoru na morzu – które jak dotąd nie zostały połączone kablem lub rurociągiem – nie jest możliwa produkcja ekologicznego wodoru w sposób ekonomicznie opłacalny. W związku z tym mało prawdopodobne jest, aby Niemcy wniosły znaczący wkład w realizację celu wodorowego 5 GW do 2030 roku. Sprzeczne interesy przemysłu morskiego, marynarki wojennej i obrońców przyrody muszą zostać rozwiązane w interesie celów ochrony klimatu. Doskonałym przykładem jest opracowane przez Komisję Europejską podejście współużytkowania, zgodnie z którym z ograniczonej przestrzeni morskiej powinno – w miarę możliwości – korzystać jednocześnie kilka podmiotów. Pomysł ten może być dalej rozwijany i powinien być w coraz większym stopniu stosowany również w Niemczech. “Dla nas jest jasne, że na niemieckim Morzu Północnym i Bałtyckim konieczne i wykonalne są moce ponad 50 GW w morskiej energetyce wiatrowej. Ostatnie raporty mówią o 54 i 57 GW całkowitego potencjału rozbudowy.* Ponieważ rozwój energii odnawialnych jest ważny dla długoterminowej ochrony gatunków, istnieje pilna potrzeba znalezienia kompromisów. Najnowszy projekt planu zagospodarowania przestrzennego jest dobrym początkiem” – wyjaśniają organizacje branżowe.

Aby wdrożyć krajową strategię wodorową, decydenci polityczni muszą również stworzyć komercyjne podstawy dla ekologicznego wodoru i apelować o takie rozwiązania na poziomie europejskim. Ramy zwolnienia ekologicznej energii elektrycznej z dopłat EEG do produkcji wodoru stanowią dobre podejście w tym zakresie, po którym muszą nastąpić dodatkowe kroki: wiążący cel w zakresie produkcji ekologicznego wodoru z morskiej energii wiatrowej, jak również niezawodne mechanizmy zamówień. Aby z powodzeniem stworzyć rynek ekologicznego wodoru, niezwykle ważne jest powiązanie produkcji wodoru z rozbudową mocy produkcyjnych morskiej energetyki wiatrowej.

Zwiększenie celu do 2030 r., obecne cele na 2045 i 2050 r.

Nowy cel rządu niemieckiego, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2045 roku, powinien zostać uzupełniony o konkretne cele w zakresie rozwoju morskiej energetyki wiatrowej i ekologicznego wodoru, w tym długoterminowy cel na rok 2050. Cel ten powinien być zgodny z prognozami zapotrzebowania na ekologiczną energię elektryczną i ekologiczny wodór, a także z celem UE zakładającym zwiększenie mocy morskiej energii wiatrowej do 300 GW do 2050 r. Pozwala to na planowanie, które może być dalej rozwijane w ramach współpracy ogólnoeuropejskiej i międzynarodowej.