Dziewięciu operatorów systemów przesyłowych gazu (OSP) w krajach nadbałtyckich podpisało protokół ustaleń (MoU), którego celem jest koordynacja i ułatwienie infrastruktury wodorowej, a także wspieranie rozwoju rynku wodoru w regionie Morza Bałtyckiego. MoU ustanawia i wdraża współpracę pomiędzy OSP. Stronami porozumienia są polski GAZ-SYSTEM, estoński Elering, duński Energinet, fiński Gasgrid Vetyverkot, litewski Amber Grid, szwedzki Nordion Energi, niemiecki GASCADE Gastransport, łotewski Conexus Baltic Grid oraz niemiecki ONTRAS Gastransport.

Celem współpracy w regionie Morza Bałtyckiego jest koordynacja działań współpracowników na rzecz rozwoju gospodarki wodorowej w regionie. Aby wspierać pozytywny rozwój wodoru, firmy będą koordynować rozwój projektów infrastrukturalnych w zakresie przesyłu i magazynowania wodoru w regionie. Ponadto grupa dzieli się informacjami na temat rozwoju rynku wodoru i projektów związanych z produkcją wodoru odnawialnego i popytem na niego. Firmy te ściśle współpracują z unijną grupą ds. planu połączeń międzysystemowych na rynku energii państw bałtyckich (BEMIP).

-Jesteśmy bardzo zadowoleni, że operatorzy sieci przesyłowych na Morzu Bałtyckim ściśle współpracują na rzecz budowania europejskiej gospodarki wodorowej i zrównoważonej przyszłości. Finlandia zleciła Gasgrid budowę krajowej transgranicznej sieci przesyłowej wodoru. W ścisłej współpracy w regionie Morza Bałtyckiego kontynuujemy realizację tego skierowanego do nas zadania, mówi Olli Sipilä, CEO Gasgrid.

– W kwietniu otrzymaliśmy unijny status PCI (Project of Common Interest) dla naszych międzynarodowych projektów wodorowych. Ścisła współpraca w zakresie rozwoju gospodarki wodorowej w regionie Morza Bałtyckiego jest naturalną kontynuacją promocji tych projektów. Unijny pakiet dotyczący wodoru i dekarbonizacji rynku gazu wymaga również współpracy transgranicznej i wspólnego planowania infrastruktury elektrycznej, gazowej i wodorowej, mówi Sara Kärki, starszy wiceprezes ds. rozwoju wodoru w Gasgrid.

Region Morza Bałtyckiego ma doskonałe warunki do produkcji czystego wodoru

Region Morza Bałtyckiego posiada zasoby energii odnawialnej, a tym samym potencjał do dostarczenia do 45% produkcji czystego wodoru określonej w planie REPowerEU do 2030 roku. Region Morza Bałtyckiego posiada znaczny potencjał dla lądowej i morskiej energetyki wiatrowej, która mogłaby zostać wykorzystana do produkcji wodoru i stworzenia rynku czystego wodoru w najbliższej przyszłości. Dlatego też firmy infrastrukturalne i przemysłowe działające w regionie Morza Bałtyckiego rozwijają obecnie nową infrastrukturę rurociągów wodorowych, aby uwolnić potencjał produkcji wodoru. Ponadto celem jest dostarczanie wodoru z regionów bogatych w dostawy do centrów popytu.

Rozwój infrastruktury wspiera realizację planu REPowerEU i celów określonych w deklaracji z Marienborga, podpisanej przez premierów krajów nadbałtyckich w 2022 roku. Podpisany protokół ustaleń i aktywna współpraca firm realizują cel deklaracji z Marienborg, jakim jest “badanie wspólnych transgranicznych projektów energii odnawialnej i identyfikacja potrzeb infrastrukturalnych”, ponieważ firmy planują koordynować i ułatwiać rozwój infrastruktury. Rozwój nowej infrastruktury zarówno dla wodoru, jak i energii elektrycznej będzie miał kluczowe znaczenie dla dostępu do odnawialnych źródeł energii. Będzie to wymagało współpracy między operatorami systemów przesyłowych w regionie Morza Bałtyckiego.

Bezpieczeństwo i odporność europejskiego systemu energetycznego w agendzie UE i regionalnej

Celem agendy UE i Deklaracji z Marienborga jest zmniejszenie zależności Europy od importowanych rosyjskich paliw kopalnych, przyspieszenie postępów w realizacji europejskich celów klimatycznych oraz poprawa bezpieczeństwa i odporności europejskiego systemu energetycznego. Rozwój potencjału produkcji i wykorzystania wodoru jest jednym z kluczowych elementów osiągnięcia tych celów. Łącząc siły, operatorzy systemów przesyłowych gazu chcą przyczynić się do tego procesu, rozwijając infrastrukturę wodorową, a tym samym ułatwiając tworzenie konkurencyjnego i płynnego rynku wodoru, z licznymi dostawcami i użytkownikami.

Skoordynowany rozwój infrastruktury wodorowej w regionie Morza Bałtyckiego będzie wspierał rozwój elastycznego, bezpiecznego, odpornego, zrównoważonego i zintegrowanego paneuropejskiego systemu energetycznego. Planowana infrastruktura wodorowa, przyczyniająca się do osiągnięcia celów unijnych i regionalnych, ma objąć Finlandię, Szwecję, kraje bałtyckie, Polskę i Niemcy do 2030 roku.

Projekty wodorowe wokół Morza Bałtyckiego

Operatorzy przesyłu gazu rozpoczęli kilka zakrojonych na szeroką skalę badań dotyczących rozwoju transgranicznych projektów infrastruktury wodorowej w celu zbudowania infrastruktury i rynku zgodnie z planem REPowerEU, celami regionalnymi, strategiami krajowymi i wizją europejskiego szkieletu wodorowego.

Obecnie te projekty infrastruktury wodorowej wokół Morza Bałtyckiego składają się z trzech transgranicznych projektów infrastrukturalnych o statusie projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania: Nordycko-Bałtyckiego Korytarza Wodorowego, Bałtyckiego Kolektora Wodorowego i Nordyckiego Szlaku Wodorowego. Ponadto operatorzy infrastruktury gazowej planują realizację w skoordynowany sposób innych projektów obejmujących transgraniczne połączenia międzysystemowe, krajowe sieci szkieletowe i magazynowanie wodoru.

Źródło: GasGrid