W swoim orędziu o stanie Unii z 2025 r. przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zwróciła uwagę na nową rzeczywistość geopolityczną, w której konkurencja gospodarcza i bezpieczeństwo narodowe są ze sobą powiązane. Podkreśliła potrzebę znacznych inwestycji Europy w technologie cyfrowe i czyste, aby zapewnić, że przyszłość nadal będzie tworzona w Europie.
W swoim corocznym przemówieniu o stanie Unii przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zwróciła uwagę na nową rzeczywistość geopolityczną opartą na twardej sile. Aby utrzymać swoją pozycję w nowym porządku świata, Europa musi przejąć kontrolę nad energią i technologiami, które napędzają jej gospodarkę. Von der Leyen nazwała to „momentem niezależności Europy”.
W obliczu rosnącej niepewności geopolitycznej podwoiła wysiłki na rzecz pilnego wdrożenia europejskiego porozumienia w sprawie czystego przemysłu. „Ta transformacja ma kluczowe znaczenie dla naszych dążeń do niezależności” – powiedziała von der Leyen. Stwierdziła, że międzynarodowe „uzależnienia są bezlitośnie wykorzystywane jako broń” i zobowiązała się do „całkowitego pozbycia się brudnych rosyjskich paliw kopalnych”.
Kierunek wyznaczony przez von der Leyen był jasny: aby stać się mniej zależną od wydarzeń międzynarodowych, gospodarka europejska musi stać się bardziej europejska. Zobowiązała się do „masowych inwestycji w technologie cyfrowe i czyste”. Powtórzyła swoją determinację do zwiększenia produkcji czystych technologii w Europie i podkreśliła, że konieczne są pilne działania, aby utrzymać globalną pozycję Europy jako lidera w dziedzinie czystych technologii. Zobowiązała się również do pracy nad ukończeniem jednolitego rynku UE poprzez nowy plan działania do 2028 r.
„Komisja Europejska ma jasne stanowisko: potrzebujemy więcej energii wiatrowej wytwarzanej w Europie. Zwiększa ona bezpieczeństwo energetyczne. Oznacza niższe rachunki za energię dla konsumentów. Wzmacnia konkurencyjność naszego przemysłu. Europejski przemysł wiatrowy i jego 400 000 pracowników są gotowi podjąć się tego zadania” – mówi dyrektor generalny WindEurope Giles Dickson.
Bezpośrednia elektryfikacja i sieci
Przewodnicząca Komisji Europejskiej potwierdziła również swoją determinację w zakresie wzmocnienia bezpośredniej elektryfikacji europejskiej gospodarki, między innymi poprzez nową inicjatywę dotyczącą pojazdów elektrycznych i pakiet Battery Booster.
Najważniejsze jest jednak, aby Europa zainwestowała w infrastrukturę sieciową i połączenia międzysieciowe. Sieci energetyczne stanowią podstawę wszelkich działań związanych z elektryfikacją. Przewodnicząca Komisji przypomniała, że przed końcem tego roku zostanie przedstawiony europejski pakiet dotyczący sieci energetycznych. Ogłosiła również nową inicjatywę „Europejskie autostrady energetyczne”, w ramach której zidentyfikowanych zostanie osiem krytycznych transgranicznych wąskich gardeł w sieciach energetycznych, a politycy i przedstawiciele branży zostaną zaproszeni do współpracy w celu ich rozwiązania.
Obniżenie cen energii elektrycznej dla obywateli i przedsiębiorstw
Europa boryka się z kryzysem związanym z kosztami utrzymania, napędzanym przez rosnące ceny energii elektrycznej i mieszkań. „Wiemy, co powoduje spadek cen energii elektrycznej” – podkreśliła von der Leyen: „krajowa produkcja czystych technologii”. Podkreśliła również kluczową rolę, jaką przyspieszone wdrażanie odnawialnych źródeł energii odgrywa dla ogólnej konkurencyjności gospodarczej Europy. Konkurencyjne ceny energii elektrycznej mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia, że energochłonne gałęzie przemysłu będą nadal produkować w Europie.
Większy popyt na czyste technologie
Aby zwiększyć popyt na czyste technologie produkowane w kraju, von der Leyen ogłosiła wprowadzenie nowego kryterium „wyprodukowano w Europie” w procedurach udzielania zamówień publicznych, a także ustawy o przyspieszeniu rozwoju przemysłowego w zakresie kluczowych czystych technologii.
Jak szybciej budować więcej energii wiatrowej
WindEurope z zadowoleniem przyjmuje dążenie Komisji Europejskiej do przyspieszenia rozwoju konkurencyjnej energii wiatrowej wytwarzanej w kraju. Jednak w pierwszej połowie 2025 r. UE zbudowała tylko 5,3 GW nowych mocy wiatrowych, czyli mniej niż oczekiwano i zdecydowanie za mało, aby osiągnąć cele UE w zakresie bezpieczeństwa energetycznego i klimatu na 2030 r.
Aby rozwiązać ten problem, rządy krajowe muszą usunąć cztery główne przeszkody dla nowych projektów związanych z energią wiatrową. Muszą one: „Nadszedł czas, aby poważnie zintensyfikować działania na rzecz energii wiatrowej w UE – w pierwszej połowie tego roku zbudowaliśmy tylko 5 GW. Rządy muszą podjąć zdecydowane działania – stosować unijne przepisy dotyczące wydawania pozwoleń, szybciej rozbudowywać sieci energetyczne, promować elektryfikację. I upewnić się, że czysta energia ma uzasadnienie biznesowe” – mówi Giles Dickson.
- przyspieszyć wydawanie pozwoleń poprzez bezwzględne wdrożenie doskonałej dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii (REDIII);
- zoptymalizować i rozbudować europejską sieć elektroenergetyczną oraz połączenia międzysieciowe;
- usunąć wszystkie bariery dla bezpośredniej elektryfikacji; oraz
- zmniejszyć ryzyko związane z aukcjami energii wiatrowej poprzez stabilny system dwustronnych aukcji kontraktów różnicowych (CfD).
Kontekst:
Przemówienie o stanie Unii (SOTEU) to coroczne przemówienie przewodniczącego Komisji przed Parlamentem Europejskim. W przemówieniu tym przewodniczący Komisji podkreśla kluczowe priorytety na nadchodzący rok, przedstawia postępy w realizacji uzgodnionych polityk i przedstawia nowe inicjatywy polityczne. Energia wiatrowa odgrywała kluczową rolę w ostatnich przemówieniach SOTEU. W szczególności w 2020 r., kiedy przewodnicząca von der Leyen po raz pierwszy podsumowała swoją wizję Europejskiego Zielonego Ładu, oraz w 2023 r., kiedy von der Leyen ogłosiła pakiet dotyczący energii wiatrowej, który został uzgodniony przez państwa członkowskie UE w późniejszym okresie tego samego roku.
Źródło: WindEurope
