Najnowszy raport Global Wind Energy Council (GWEC) przedstawia kompleksowy przegląd obecnego stanu i przyszłych perspektyw branży morskiej energetyki wiatrowej. Pomimo wyzwań makroekonomicznych na kilku kluczowych rynkach, branża odnotowała znaczny wzrost w 2023 r., instalując 10,8 GW nowej mocy morskiej energetyki wiatrowej, zwiększając globalną łączną moc do 75,2 GW. Oznacza to wzrost o 24% w stosunku do poprzedniego roku, a trajektoria wzrostu ma być kontynuowana do 2030 r., pod warunkiem utrzymania obecnego tempa polityki.

Najważniejsze informacje zawarte w raporcie

– Globalny wzrost: Sektor morskiej energetyki wiatrowej dodał 10,8 GW nowej mocy w 2023 r., osiągając łącznie 75,2 GW na całym świecie.
– Prognoza: GWEC przewiduje instalację 410 GW nowej mocy morskiej energetyki wiatrowej w ciągu następnej dekady.
– Raport nakreśla “Globalne ramy wzrostu dla morskiej energetyki wiatrowej”, mające na celu pomoc interesariuszom z branży i rządom w zwiększeniu skali rozwoju. Ramy te dotyczą finansów, popytu i odbioru przemysłowego, rozwoju łańcucha dostaw, pozwoleń, konsensusu społecznego, rozwoju siły roboczej i infrastruktury sieciowej.

Europejski rynek morskiej energetyki wiatrowej

Europa jest pionierem w technologii morskiej energetyki wiatrowej od czasu instalacji pierwszej na świecie morskiej farmy wiatrowej Vindeby w Danii w 1991 roku. Obecnie Europa pozostaje światowym liderem, odpowiadając za 45% (34 GW) całkowitej globalnej mocy zainstalowanej w morskiej energetyce wiatrowej, co czyni ją drugim co do wielkości regionem w tym sektorze.

Bezpieczeństwo energetyczne

Sytuacja geopolityczna, w szczególności inwazja Rosji na Ukrainę, znacząco wpłynęła na europejski rynek energii. Kryzys uwypuklił potrzebę niezależności energetycznej, skłaniając Unię Europejską do wdrożenia inicjatywy REPowerEU. Plan ten ma na celu zmniejszenie zależności od rosyjskiej energii, zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii do 45% (1 236 GW) do 2030 roku. Kluczowe strategie mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego obejmują ambitne cele w zakresie morskiej energii wiatrowej:

– UE dąży do osiągnięcia około 111 GW mocy morskiej energii odnawialnej do 2030 r., co stanowi prawie dwukrotność początkowego celu określonego w strategii na 2020 r.
– Wizja długoterminowa: Do 2050 r. UE zamierza osiągnąć około 317 GW, przy czym konkretne plany, takie jak Deklaracja z Ostendy, zakładają 300 GW na Morzu Północnym, a Deklaracja Wileńska – 19,6 GW na Morzu Bałtyckim do 2030 r.
– Plany aukcyjne: Dziewięć krajów należących do North Seas Energy Cooperation (NSEC) planuje wystawiać na aukcjach około 15 GW rocznie, dążąc do przyznania prawie 100 GW w latach 2023-2030.

Potencjał inwestycyjny i projektowy

Europejski rurociąg morskiej energetyki wiatrowej wygląda obiecująco, a GWEC prognozuje około 77 GW nowej mocy morskiej, która zostanie podłączona do sieci w latach 2024-2030. Inwestycje są dużej skali, z 30 miliardami euro potwierdzonymi w 2023 roku na projekty o łącznej mocy 9 GW, które mają zostać zbudowane w nadchodzących latach. Oczekuje się, że ponad 40 GW mocy zostanie przyznanych w aukcjach w 2024 i 2025 roku.

Kraje takie jak Niemcy, Dania, Wielka Brytania, Francja i Holandia wiodą prym w tym zakresie, wprowadzając znaczące plany aukcyjne. Same Niemcy planują przyznać 8 GW w 2024 roku. Podejmowane są również wysiłki w celu wyeliminowania wąskich gardeł w łańcuchu dostaw, szczególnie w przypadku kluczowych komponentów, takich jak skrzynie biegów, generatory i kable, które mają kluczowe znaczenie dla terminowej realizacji projektu.

Europa stoi w obliczu potencjalnych wąskich gardeł w łańcuchu dostaw począwszy od 2026/2027 r., zwłaszcza w przypadku krytycznych komponentów morskiej energetyki wiatrowej. Aby złagodzić te wyzwania, inwestuje się w zakłady produkcyjne i infrastrukturę:

– Rozwój produkcji: W całej Europie, w tym w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Holandii, powstają nowe zakłady produkujące łopaty, wieże, fundamenty i inne komponenty.
– Infrastruktura portowa i sieciowa: Podejmowane są wysiłki w celu ulepszenia infrastruktury portowej i budowy sieci kratowych w celu wsparcia wydajnego transgranicznego przesyłu energii.
– Modernizacja statków: Europejscy operatorzy modernizują istniejące statki do instalacji turbin wiatrowych (WTIV) i zamawiają nowe, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu.

Perspektywy na przyszłość

Aby utrzymać wzrost i osiągnąć cele, Europa musi skupić się na wdrażaniu unijnych przepisów dotyczących energii wiatrowej i zezwoleń na budowę sieci, zapewnieniu długoterminowej dostępności łańcucha dostaw oraz ułatwieniu transgranicznych mechanizmów podziału kosztów. Ponadto strategia “made in Europe” musi równoważyć ochronę rynku wewnętrznego i unikanie barier handlowych, które mogłyby utrudnić rozwój morskiej energetyki wiatrowej.

Źródło: GWEC