Do 70 procent z ponad 8 200 MW mocy elektrowni wiatrowych w Finlandii zostało zbudowanych w oparciu o model rynkowy bez dotacji rządowych. Biorąc pod uwagę, że sektor ten jest stosunkowo młody, najnowsze projekty od dawna budowane są bez żadnych dotacji. Pierwsze rynkowe farmy wiatrowe w Finlandii zostały zbudowane w 2019 r. i od tego czasu tempo rozwoju energetyki wiatrowej opartej na modelu rynkowym jest szybkie.

Wprowadzona w 2011 r. dotacja na produkcję energii odnawialnej (tzw. system taryf gwarantowanych) pomogła w ustanowieniu sektora energetyki wiatrowej w Finlandii i umożliwiła jego rozwój do punktu, w którym budowa rynkowa stała się opłacalna. Taryfa gwarantowana jest wypłacana kwalifikującym się farmom wiatrowym przez maksymalnie 12 lat. Ostatnie projekty, które otrzymały wsparcie w ramach tego programu, zostały ukończone w 2017 roku. W związku z tym rola finansowania rządowego stale maleje wraz z upływem okresów wsparcia dla tych farm wiatrowych.

W 2018 r. Finlandia zorganizowała konkurencyjny przetarg na dotacje do produkcji energii odnawialnej, służący jako rozwiązanie przejściowe między dotowaną a rynkową energią wiatrową. Przetarg był otwarty dla każdego gotowego do budowy projektu wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Ostatecznie siedem projektów energetyki wiatrowej wygrało 12-letnie wsparcie w ramach przetargu. Jednak ten model dotacji okazał się niemal bezkosztowy dla podatników w przypadku energii wiatrowej. Do tej pory tylko jeden projekt otrzymał płatności w ramach tego programu, wynoszące łącznie 24 000 euro w ciągu trzech lat (źródło: Draft of the Government Proposal to Amend the Act on Subsidies for Electricity Produced from Renewable Energy Sources).

Ekonomiczny wpływ krajowej lądowej energetyki wiatrowej na gospodarkę krajową Finlandii, finanse regionalne i gminne, a także budżet państwa, jest w przeważającej mierze pozytywny. Jako przykład skali, inwestycje w energetykę wiatrową w 2022 r. stanowiły ponad 25 procent wszystkich stałych inwestycji przemysłowych w Finlandii. Energia wiatrowa generuje przychody z podatku od nieruchomości, dochody z dzierżawy gruntów, miejsca pracy i różne efekty mnożnikowe dla lokalnych gospodarek (źródło: EK Report on the Economic Impact of Green Transition Investments).

„Obecnie lądowa energetyka wiatrowa jest najszybszym i najbardziej opłacalnym sposobem na zbudowanie dodatkowej produkcji czystej energii elektrycznej, która jest niezbędna dla innych inwestycji związanych z zieloną transformacją, niezależnie od tego, czy chodzi o centra danych, fabryki aluminium czy produkty oparte na wodorze” – podkreśla Anni Mikkonen, dyrektor generalna Renewables Finland.

Inwestycje, które stabilizują system elektroenergetyczny, takie jak elastyczność po stronie popytu i rozwiązania w zakresie magazynowania energii – w tym elektryfikacja ciepłownictwa za pomocą kotłów elektrycznych – również postępowały w modelu rynkowym. Inwestycje te wykorzystują mocne strony energii odnawialnej.

„Sektor energii odnawialnej jest zaangażowany w tworzenie większego dobrobytu w Finlandii poprzez generowanie nowych miejsc pracy i umożliwianie inwestycji przemysłowych. Jedną z naszych mocnych stron są operacje rynkowe, które są zgodne z celem rządu premiera Petteri Orpo, jakim jest ostrożna polityka fiskalna. Dlatego też rozwój energetyki wiatrowej nie powinien być obciążony niepotrzebnymi dodatkowymi regulacjami. Podobnie, rynkowe inwestycje energetyczne nie powinny być osłabiane przez mechanizmy subsydiowania, które nie napędzają nowych rozwiązań technologicznych na rynku, jak to kiedyś miało miejsce w przypadku taryf gwarantowanych” – podkreśla Mikkonen.

Źródło: Renewables Finland