W drugim kwartale tego roku Litgrid, litewski operator systemu przesyłowego energii elektrycznej, nadal zapewniał płynne funkcjonowanie systemu elektroenergetycznego w obszarze synchronicznym Europy kontynentalnej, do którego Litwa przystąpiła w lutym wraz z innymi krajami bałtyckimi. W okresie od kwietnia do czerwca zrealizowano również strategiczne projekty zapewniające Litwie niezależność energetyczną. Litgrid nadal zapewniał niezawodność dostaw energii elektrycznej. Ze względu na czynniki tymczasowe wpływające na rynek bilansowania energii elektrycznej, spółka poniosła stratę w pierwszym półroczu, ale skorygowane wyniki finansowe były stabilne w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku.

„Minęło sześć miesięcy, odkąd bez żadnych zakłóceń zerwaliśmy więzi z kontrolowanym przez Rosję systemem elektroenergetycznym i płynnie współpracujemy z naszymi partnerami w kontynentalnym europejskim systemie elektroenergetycznym. W drugim kwartale zrealizowaliśmy ważne dla niezależności energetycznej projekty w ramach programu synchronizacji: uruchomiliśmy trzeci kondensator synchroniczny, zakończyliśmy przebudowę podstacji Neris i budowę linii Wilno–Neris, wzmacniając w ten sposób sieć przesyłową energii elektrycznej w regionie Wilna. Zrealizowaliśmy również projekt linii energetycznej Kruonio HAE–Bitėnai” – powiedział Rokas Masiulis, dyrektor generalny Litgrid.

Według niego prace nad nowym lądowym połączeniem międzysystemowym Harmony Link z Polską również postępują szybko: w drugim kwartale zatwierdzono koncepcję planu rozwoju infrastruktury inżynieryjnej projektu, a Litgrid rozpoczęło prace projektowe nad linią i zakupem zmiennych dławików bocznikowych.

„W kwietniu osiągnęliśmy symboliczny kamień milowy w rozwoju odnawialnych źródeł energii: elektrownie słoneczne i wiatrowe na Litwie przekroczyły moc 4 GW, a do końca roku spodziewamy się osiągnąć 5 GW. W drugim kwartale ponad 90% zapotrzebowania Litwy na energię elektryczną zostało zaspokojone przez lokalne elektrownie, z czego prawie dwie trzecie stanowiły elektrownie odnawialne. Kładąc podwaliny pod przyszły rozwój zasobów odnawialnych, rozpoczęliśmy pierwsze prace nad projektem hybrydowego morskiego połączenia energetycznego wraz z operatorami niemieckimi i łotewskimi oraz wdrażamy innowacyjną technologię dynamicznego obciążenia linii” – mówi dyrektor generalny Litgrid.

Niezawodność dostaw

W pierwszej połowie roku zmniejszyła się ilość energii elektrycznej przesyłanej przez litewską sieć przesyłową. W okresie styczeń–czerwiec 2025 r. ilość energii elektrycznej przesyłanej na potrzeby kraju wyniosła 4,459 TWh, czyli o 5,9% mniej niż w tym samym okresie 2024 r., kiedy to przesyłano 4,739 TWh.

Litgrid kontynuował realizację zaplanowanych celów w zakresie niezawodności dostaw energii elektrycznej, nadzorując i zarządzając systemem przesyłu energii elektrycznej. W pierwszej połowie 2025 r. średni czas przerwy w dostawach (AIT) wyniósł 0,225 minuty, a wskaźnik energii niedostarczonej (ENS) wyniósł 5,735 MWh. Dla porównania, Krajowa Rada Regulacji Energetyki (NERC) wyznaczyła cel 0,934 minuty dla AIT i 27,251 MWh dla ENS na cały rok.

Ogólna dostępność połączenia międzysystemowego NordBalt ze Szwecją w pierwszej połowie 2025 r. wyniosła 97,4%. Niedostępność wynikała głównie z awaryjnych odłączeń po stronie szwedzkiej. Od 1 stycznia do 9 lutego 2025 r. dostępność połączenia międzysystemowego LitPol Link wyniosła 99,1%. Od 9 lutego LitPol Link działa w trybie prądu przemiennego, a zdolność rynkowa połączenia międzysystemowego jest oceniana na podstawie stabilności częstotliwości w celu zapewnienia niezawodności systemów elektroenergetycznych krajów bałtyckich. Od 9 lutego do 30 czerwca zdolność przesyłowa odcinka Polska-Litwa przeznaczona na rynek (co najmniej 70% zdolności) wyniosła 99,3%, natomiast odcinka Litwa-Polska – 100%. Niedostępność LitPol Link wynikała głównie z planowych prac konserwacyjnych i wielkości rezerw bilansujących.

Wyniki finansowe

Według nieaudytowanych danych przychody Litgrid za pierwsze półrocze 2025 r. wyniosły 209 mln EUR. W porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku były one o 6% wyższe.

Przychody z przesyłu energii elektrycznej (w tym 17,2 mln EUR przychodów z zarządzania ograniczeniami przesyłowymi wykorzystanych do obniżenia taryf w 2025 r.) wzrosły o 2% do 66,2 mln EUR.

Przychody z usług dodatkowych wzrosły o 25% do 89,9 mln EUR. Przychody wzrosły o 28% dzięki wyższemu udziałowi usług dodatkowych w cenie przesyłu ustalonej przez NERC (litewskie National Energy Regulatory Council), podczas gdy wolumen świadczonych usług spadł o 4%.

Przychody z tytułu nierównowagi i bilansowania spadły o 16,5% do 48,2 mln EUR z powodu spadku średniej ceny sprzedaży o 39%, podczas gdy wolumen wzrósł o 36%. Usługa bilansowania systemu świadczona przez Litgrid jest w długim okresie zerowo-zyskowna, tzn. zmiany przychodów nie mają wpływu na wysokość zysku (straty), ponieważ przychody te pokrywają jedynie faktycznie poniesione koszty.

Zysk przed odsetkami, podatkami, amortyzacją i umorzeniem (EBITDA) za pierwsze półrocze 2025 r., po korekcie o tymczasowe odchylenia regulacyjne od kwot zatwierdzonych przez NERC oraz wyeliminowaniu innych jednorazowych przychodów lub strat, wyniósł 26,8 mln EUR. Dla porównania, skorygowana EBITDA za pierwsze półrocze 2024 r. wyniosła 24,5 mln EUR. Skorygowany zysk netto za pierwsze półrocze 2025 r. wyniósł 14,4 mln EUR i był równy skorygowanemu zyskowi netto za ten sam okres w 2024 r. Skorygowana EBITDA wynikała głównie z wyższych kosztów kapitałowych spowodowanych wzrostem wartości aktywów regulowanych, podczas gdy skorygowany wskaźnik zysku pozostał niezmieniony ze względu na wyższe koszty amortyzacji, słabsze wyniki finansowe i obliczenia podatku dochodowego.

Nieskorygowana EBITDA spółki za pierwsze półrocze 2025 r. wyniosła -40,3 mln EUR. W tym samym okresie ubiegłego roku skorygowana EBITDA wyniosła 40,6 mln EUR. Nieskorygowana strata netto za pierwsze półrocze 2025 r. wyniosła (-41,9) mln EUR, podczas gdy w okresie styczeń-czerwiec 2024 r. zysk netto wyniósł 28,1 mln EUR. Ujemne wskaźniki zysku nieskorygowanego wynikały głównie z wyższych kosztów dodatkowych usług związanych z rezerwami bilansującymi. W dniu 27 czerwca 2025 r. NERC podjęła decyzję o obniżeniu górnej granicy cen za usługi związane z izolowaną eksploatacją systemu elektroenergetycznego świadczone przez AB Ignitis gamyba, obowiązującą od 1 sierpnia 2025 r. do 31 grudnia 2025 r. Decyzja ta powinna obniżyć dodatkowe koszty usług Litgrid o 87 mln EUR w drugiej połowie 2025 r.

Inwestycje Litgrid w pierwszej połowie 2025 r. wyniosły 73,3 mln EUR, z czego 38% przeznaczono na strategiczne i ważne dla kraju projekty energetyczne, a 62% na przebudowę i rozbudowę sieci przesyłowej oraz konserwację operacyjną.

W pierwszej połowie 2025 r. przychody z zarządzania ograniczeniami przesyłowymi wyniosły 48 mln EUR, czyli o 9,5% mniej niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Przychody z zarządzania ograniczeniami przesyłowymi nie są ujmowane jako przychody i nie mają bezpośredniego wpływu na wyniki operacyjne Litgrid. Ich wykorzystanie reguluje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 oraz metodologia zatwierdzona przez Agencję ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER). Przychody z zarządzania ograniczeniami przesyłowymi są wykorzystywane głównie do częściowego finansowania inwestycji spółki w zwiększanie przepustowości połączeń międzysystemowych.

Źródło: Litgrid