Komisja Europejska wraz z Estonią, Łotwą i Litwą ogłosiła nabór kandydatów na stanowisko Europejskiego Koordynatora projektu synchronizacji bałtyckiej. Zgodnie z art. 6 ust. 2 rozporządzenia w sprawie transeuropejskiej sieci energetycznej (TEN-E), stanowisko to obejmuje ścisłe monitorowanie ostatniej fazy wdrażania, a także postępów w zakresie pozostałych inwestycji infrastrukturalnych, zapewnianie doradztwa i ułatwianie wszelkich środków, które muszą zostać podjęte przez zainteresowane strony, oraz składanie sprawozdań Komisji i państwom członkowskim na temat istotnych postępów.

Estonia, Łotwa i Litwa pozostają ostatnimi państwami członkowskimi zsynchronizowanymi z sieciami państw trzecich, tj. Rosji (w tym Kaliningradu) i Białorusi. Ich synchronizacja z sieciami UE za pośrednictwem Polski jest pilnym priorytetem dla UE, przy czym projekt synchronizacji bałtyckiej jest projektem PCI (wspólnego zainteresowania) od 2013 roku. Projekt jest stale wspierany i monitorowany przez Komisję, która intensywnie i aktywnie ułatwia jego realizację pod auspicjami grupy wysokiego szczebla ds. planu połączeń międzysystemowych na rynku energii państw bałtyckich (BEMIP), której przewodniczy. Projekt otrzymał dotacje UE z instrumentu „Łącząc Europę” na rzecz energii przekraczające 1,23 mld EUR. Ponadto Łotwa i Litwa skorzystały z finansowania w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności.

Zbliża się docelowy termin zakończenia synchronizacji bałtyckiej (luty 2025 r.), a przed nami jeszcze bardzo ważne działania. Ponadto szereg inwestycji infrastrukturalnych niezbędnych dla systemów państw bałtyckich i regionu zostanie zakończonych w okresie następującym po synchronizacji i będzie wymagać ścisłego monitorowania.

Region Morza Bałtyckiego jest regionem o jednym z najwyższych potencjałów w zakresie wdrażania energii odnawialnej oraz produkcji i dostaw niskoemisyjnych, a w szczególności odnawialnych gazów w UE. W regionie opracowywana jest już seria projektów PCI dotyczących wszystkich państw członkowskich BEMIP, a kolejne projekty są badane i planowane.

W związku z tym Komisja wraz z Estonią, Łotwą i Litwą ustaliła, że istnieje potrzeba wyznaczenia europejskiego koordynatora koncentrującego się na projekcie synchronizacji bałtyckiej, zapewniającego wymaganą krytyczną wiedzę specjalistyczną i ścisłe monitorowanie w celu terminowego i uporządkowanego zakończenia projektu i pozostałych inwestycji. Koordynator europejski zajmujący się w pełnym wymiarze godzin projektem synchronizacji bałtyckiej zagwarantuje, że Komisja będzie mogła zapewnić niezbędne wsparcie zainteresowanym państwom członkowskim i promotorom projektów poprzez realizację zadań przewidzianych w art. 6 ust. 2 rozporządzenia TEN-E.

Koordynator powinien ściśle monitorować ostatni etap realizacji, a także postępy w zakresie pozostałych inwestycji infrastrukturalnych, zapewniać doradztwo i ułatwiać wszelkie środki, które muszą zostać podjęte przez zainteresowane strony, oraz składać Komisji i państwom członkowskim sprawozdania z odpowiednich postępów. Ma przyjąć proaktywne podejście i aktywnie przyczyniać się, wraz z Komisją Europejską i zainteresowanymi państwami członkowskimi, do realizacji wszelkich zadań i obowiązków wymaganych w ramach projektu, w tym udziału w grupach roboczych, spotkaniach lub warsztatach. Koordynator weźmie pod uwagę koordynację projektu w ramach BEMIP oraz kontekst wszystkich innych działań realizowanych w ramach BEMIP. Będzie ściśle współpracował z odpowiednimi państwami członkowskimi, wszystkimi zainteresowanymi stronami, w szczególności z promotorami projektów i służbami Komisji. Koordynator musi sporządzać roczne sprawozdanie, które Komisja przekaże Parlamentowi Europejskiemu i regionalnej grupie ds. energii elektrycznej BEMIP. Prace koordynatora europejskiego będą prowadzone w języku angielskim.

Jeśli odpowiednie państwa członkowskie wyrażą na to zgodę, mandat koordynatora może zostać rozszerzony poprzez zmianę jego lub jej misji na dodatkowe projekty PCI w regionie Morza Bałtyckiego, które mogą skorzystać na rozwoju dzięki takiej europejskiej koordynacji w celu wykorzystania potencjału regionu pod auspicjami BEMIP.

Kandydaci powinni być obywatelami UE z biegłą znajomością języka angielskiego i posiadać co najmniej 10-letnie stosowne doświadczenie. Zainteresowane strony powinny skontaktować się z: ENER-C4-PROJECTS@ec.europa.eu w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji, przy czym ostateczne wnioski należy składać do 19 września 2024 r.

Więcej szczegółów na temat wymagań i procedury selekcji:

https://energy.ec.europa.eu/topics/funding-and-financing/negotiated-procedures/call-expression-interest-appointing-european-trans-european-energy-network-coordinator-focusing_en