- Dokument ekspercki zaprezentowany na Konferencji Ministrów Energii w Warszawie
- Potencjał 93 GW mocy offshore w basenach Morza Bałtyckiego
- Kwestie bezpieczeństwa i ochrony infrastruktury morskiej odgrywają kluczową rol
13 maja 2025 – Warszawa – Operatorzy systemów przesyłowych (OSP) ośmiu krajów położonych nad Morzem Bałtyckim wspólnie opublikowali dokument ekspercki w sprawie zacieśnienia współpracy transgranicznej w dziedzinie morskiej energetyki wiatrowej i związanej z nią infrastruktury sieci przesyłowych energii elektrycznej. Strategiczne wytyczne zostały zaprezentowane wczoraj na spotkaniu ministrów w ramach Planu działań w zakresie połączeń międzysystemowych na rynku energii państw bałtyckich (Baltic Energy Market Interconnection Plan – BEMIP) w Warszawie na zaproszenie polskiej minister energii Pauliny Hennig-Kloski i duńskiego komisarza UE ds. energii i budynków Dana Jorgensena.
.png)
Mapa Morza Bałtyckiego z projektami rozważanymi, planowanymi, w budowie i istniejącymi na Morzu Bałtyckim.
Celem współpracy między operatorami sieci elektroenergetycznych z Danii, Estonii, Finlandii, Niemiec, Łotwy, Litwy, Polski i Szwecji – tzw. „Baltic Offshore Grid Initiative” (BOGI) – jest opracowanie wspólnej mapy drogowej w celu wytworzenia większej ilości morskiej energii wiatrowej na Morzu Bałtyckim i udostępnienia jej na odpowiednich rynkach w możliwie najbardziej efektywny sposób. Kwestie bezpieczeństwa i ochrony infrastruktury morskiej odgrywają kluczową rolę w tym dokumencie. Biorąc pod uwagę rosnącą liczbę oczekiwanych projektów morskiej energetyki wiatrowej, region Morza Bałtyckiego może stać się bardziej atrakcyjny dla inwestycji przemysłowych w zakłady produkcyjne i ma potencjał do generowania wielu miejsc pracy w całym łańcuchu wartości.
Potencjał wytwarzania energii na Morzu Bałtyckim wynosi około 93 GW w porównaniu do mniej niż 5 GW mocy zainstalowanej obecnie. Wciąż brakuje warunków regulacyjnych i ekonomicznych, aby wspólnie wykorzystać ten potencjał dla silnej Europy. Niniejszy dokument ekspercki ma na celu dostarczenie impulsu.
Dokument ekspercki opiera się na Deklaracji Wileńskiej, która została podpisana przez rządy państw regionu Morza Bałtyckiego w dniu 10 kwietnia 2024 r. i która była powiązana z wyraźnym mandatem dla operatorów systemów przesyłowych do wzmocnienia współpracy regionalnej. W tym czasie kraje nadbałtyckie wyznaczyły jako cel 26,7 gigawatów mocy morskiej do 2030 roku i prawie 45 gigawatów do 2040 roku. W dokumencie eksperckim operatorzy systemów przesyłowych analizują potencjał szeregu połączeń elektroenergetycznych między państwami członkowskimi UE i ilustrują te opcje na mapie sieci Morza Bałtyckiego. Opcje te obejmują połączenia międzysystemowe punkt-punkt, tj. transgraniczne linie energetyczne, tzw. hybrydowe połączenia międzysystemowe obejmujące morskie farmy wiatrowe między dwoma lub więcej krajami, a także transgraniczne połączenia promieniowe, w których farmy wiatrowe na wodach terytorialnych jednego państwa są podłączone do sieci energetycznej innego państwa.
W dokumencie eksperckim przeanalizowano również, czy planowane morskie farmy wiatrowe mogą powodować efekt przebudzenia, a tym samym utratę wydajności, w jaki sposób można zabezpieczyć znaczące potrzeby finansowe przy sprawiedliwym podziale kosztów i korzyści w świetle rosnących kosztów projektu oraz w jaki sposób można wspólnie złagodzić wąskie gardła w łańcuchach dostaw, między innymi poprzez standaryzację i skoordynowane planowanie. W tym kontekście OSP proponują cały szereg środków, w tym planowanie regionalne ściślej skoordynowane między państwami a OSP na wzór Nord Stream.
regionalne bardziej skoordynowane między państwami a operatorami systemów przesyłowych zgodnie z głównym planem Nordel, mobilizację prywatnych inwestorów i ukierunkowane finansowanie projektów ze środków UE.
Ośmiu bałtyckich OSP to 50Hertz (Niemcy), AST (Łotwa), elering (Estonia), Energinet (Dania), Fingrid (Finlandia), Litgrid (Litwa), PSE (Polska) i Svenska Kraftnät (Szwecja).
Źródło: 50Hertz
