UE debatuje nad zmienionym projektem rynku energii elektrycznej. Komisja Europejska zaproponowała ukierunkowaną reformę mającą na celu wyeliminowanie niepewności inwestycyjnej spowodowanej nieskoordynowanymi interwencjami rządowymi na rynkach energii elektrycznej. Parlament Europejski i państwa członkowskie powinny trzymać się tej propozycji. Ale główny eurodeputowany, Nicolás González Casares, zaproponował nieprzydatne rozwiązania w sprawie limitów dochodów: obniżenie poprzeczki dla ich stosowania, umożliwienie państwom członkowskim ich projektowania i uczynienie ich bardziej trwałymi. Tego rodzaju interwencje krajowe osłabiłyby unijny rynek energii elektrycznej i zniechęciłyby do inwestowania w krajowe odnawialne źródła energii. Byłoby to niekorzystne dla konsumentów i bezpieczeństwa energetycznego.

UE zamierza podnieść swój cel w zakresie energii odnawialnej na 2030 r. z 32% do 42,5%. W przypadku energii wiatrowej oznacza to podwojenie obecnego tempa instalacji do 30 GW/rok. Jednak Europa zainwestowała tylko 17 mld euro w nowe farmy wiatrowe w 2022 r., w porównaniu z 41 mld euro w 2021 r., a zamówienia na turbiny wiatrowe spadły o 47% rok do roku.

Jednym z problemów jest inflacja. Drugim są nieskoordynowane interwencje rządowe na rynkach energii elektrycznej, które podważyły podstawy wewnętrznego rynku energii UE. Krajowe interwencje, takie jak podatki, opłaty i limity przychodów, podkopały zaufanie inwestorów. Wyniki: tylko 10 GW nowych projektów farm wiatrowych osiągnęło ostateczne decyzje inwestycyjne (FID) w 2022 r. – zaledwie jedna trzecia tego, co Europa musi budować każdego roku. Żadna duża morska farma wiatrowa nie osiągnęła FID w 2022 roku.

Projektowanie rynku energii elektrycznej: co musi się teraz wydarzyć?

Aby przezwyciężyć kryzys energetyczny i przyspieszyć działania na rzecz klimatu, Europa potrzebuje jak najszybciej więcej odnawialnych źródeł energii. Unijny projekt rynku energii elektrycznej odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu niezbędnej pewności inwestycji.

WindEurope popiera wyważoną propozycję Komisji Europejskiej dotyczącą rewizji kształtu rynku energii elektrycznej w UE. Jednak w swoim projekcie raportu główny eurodeputowany Nicolás González Casares przedstawił bardzo nieprzydatne propozycje. Chce on obniżyć próg, po przekroczeniu którego państwa członkowskie będą mogły ogłaszać regionalne “kryzysy cenowe energii elektrycznej”, kiedy to będą mogły stosować limity przychodów w odniesieniu do wytwarzania energii elektrycznej o charakterze inframarginalnym. Państwa członkowskie uzyskałyby również większą elastyczność w projektowaniu tych limitów. Jego propozycja doprowadziłaby do dalszej fragmentacji unijnego rynku energii elektrycznej i zniechęciłaby do bardzo potrzebnych inwestycji.

Parlament Europejski powinien odrzucić propozycje posła Gonzáleza Casaresa. W nowym stanowisku WindEurope wzywa Parlament Europejski i rządy krajowe do:

  1. Unikania nieskoordynowanych interwencji na rynku energii. Niezbędne jest, aby UE zakazała stosowania limitów przychodów w przypadku wytwarzania energii elektrycznej w charakterze inframarginalnym. Są one toksyczne dla pewności inwestycji. Okazały się one porażką polityczną. Nie mogą być one na stałe zapisane w ustawodawstwie. Zalecamy, aby Rada i Parlament trzymały się zniuansowanego i przejrzystego podejścia zaproponowanego przez Komisję.
  2. Umożliwienia różnych dróg wejścia na rynek energii wiatrowej: dwustronne kontrakty CfD, umowy PPA i inwestycje handlowe. CfD są dobrym mechanizmem wspierającym rozwój odnawialnych źródeł energii. Gwarantują stabilizację i widoczność przychodów. Pomagają one utrzymać koszty energii wiatrowej na niskim poziomie. Nie mogą być one jednak wymuszane na istniejących projektach z mocą wsteczną. Musi też istnieć wystarczająca elastyczność, aby sprzedawać energię elektryczną w ramach umowy zakupu energii (PPA) lub na zasadach handlowych, jeśli operatorzy sobie tego życzą.
  3. Ułatwiania korporacyjnych umów zakupu energii odnawialnej (PPA). Europejski przemysł rozumie korzyści płynące z konkurencyjnej cenowo i rodzimej energii wiatrowej. Firmy ze wszystkich sektorów gospodarki chcą obecnie pozyskiwać energię elektryczną ze źródeł odnawialnych za pośrednictwem umów PPA. Parlament i Rada muszą usunąć wszystkie pozostałe bariery regulacyjne dla umów PPA. Europejski Bank Inwestycyjny i banki krajowe mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka związanego z umowami PPA i sprostać wyzwaniom związanym ze zdolnością kredytową odbiorcy.
  4. Wspierania rozbudowy europejskich sieci elektroenergetycznych. Odnawialna energia elektryczna wytwarzana z wiatru musi być dostarczana do konsumentów. Reforma struktury rynku powinna uczynić optymalizację i rozbudowę europejskiej infrastruktury sieciowej najwyższym priorytetem. Parlament i Rada muszą utrzymać proponowane wymogi dotyczące informowania przez operatorów sieci o dostępnych mocach dla nowych przyłączeń do sieci i zwiększyć widoczność wniosków o przyłączenie.
  5. Ułatwienia hybrydowych morskich farm wiatrowych. Hybrydowe morskie farmy wiatrowe – które mają połączenia sieciowe z dwoma lub więcej krajami – są dobrym rozwiązaniem. Oszczędzają miejsce i pieniądze poprzez łączenie zasobów wytwórczych i przesyłowych. Poprawiają też przepływ energii między krajami. Ale Europa ma obecnie tylko jedną taką hybrydową morską farmę wiatrową. Wiele innych jest w planach, ale wymagają one doprecyzowania modelu przychodów. Parlament i Rada muszą utrzymać gwarancje dostępu do przesyłu zaproponowane przez Komisję Europejską. Pomogą one zmniejszyć ryzyko inwestycji bez dodatkowych kosztów dla podatników.

Bardziej szczegółowy przegląd tego, czego europejska branża wiatrowa oczekuje od nadchodzącej rewizji rynku energii elektrycznej w UE, można znaleźć w nowym dokumencie przedstawiającym stanowisko WindEurope.

Źródło: WindEurope