Projekty morskiej energetyki wiatrowej mogą otrzymać wsparcie w ramach otwartego przez Unię Europejską „2023 Call for Cross-Border RES (CB RES)”. Do tej pory dwa projekty morskiej energetyki wiatrowej na Morzu Bałtyckim uzyskały wsparcie z nowo utworzonego programu unijnego w ramach instrumentu “Łącząc Europę”, którego celem jest zwiększenie absorpcji energii odnawialnej poprzez zapewnienie wsparcia finansowego dla transgranicznych projektów w zakresie energii odnawialnej obejmujących współpracę między państwami członkowskimi i regionami. Projekt ELWIND offshore został dodany do listy CB RES w 2022 r., a projekt morskiej farmy wiatrowej w Zatoce Ryskiej (Gulf of Riga Offshore Wind Farm) został wybrany do otrzymania środków na badania przygotowawcze w ramach zaproszenia CEF Energy z 2021 r. na badania przygotowawcze dla transgranicznych projektów w zakresie energii odnawialnej.

ELWIND, projekt budowy jednej morskiej farmy wiatrowej na wodach estońskich i jednej na wodach łotewskich, obejmujący hybrydowe połączenie sieciowe z interkonektorem i liniami przesyłowymi łączącymi oba kraje, ma na celu pilotażową koncepcję transgranicznego projektu hybrydowego na Morzu Bałtyckim do powielenia w innych lokalizacjach oraz poprawę bezpieczeństwa dostaw w regionie. Projekt morskiej farmy wiatrowej w Zatoce Ryskiej otrzymał dotację unijną na przeprowadzenie badania wspierającego ocenę oddziaływania na środowisko z danymi technicznymi dotyczącymi turbin, fundamentów, przyłączeniowych linii kablowych, metodologii budowy i innych niezbędnych danych. Ponadto, studium zaktualizuje kosztorys, jak również szacunkowe wydatki operacyjne farmy wiatrowej.

Aby osiągnąć cele UE w zakresie dekarbonizacji, państwa członkowskie UE zobowiązały się do wspólnego osiągnięcia udziału energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii w UE do 2030 roku. W 2020 roku UE odnotowała 22,1% udział energii odnawialnej, a dalsze zwiększanie mocy wytwórczych energii odnawialnej jest kluczowe dla osiągnięcia zarówno celów dekarbonizacji, jak i stopniowego wycofywania się z uzależnienia od rosyjskich paliw kopalnych. Aby to osiągnąć, oprócz działań czysto krajowych, każde państwo członkowskie może zdecydować się na współpracę z innymi krajami w ramach UE lub poza nią. Takie mechanizmy współpracy, ustanowione w dyrektywie w sprawie odnawialnych źródeł energii (RED II), mogą przyjąć formę wspólnych projektów, wspólnych systemów wsparcia lub transferów statystycznych.

Nowy program Connecting Europe Facility (CEF) zapewnia ramy wsparcia finansowego w celu wspierania współpracy państw członkowskich UE w dziedzinie energii odnawialnej i wprowadza pojęcie projektów transgranicznych w dziedzinie energii odnawialnej (CB RES project).

Jakiego typu projekty są oczekiwane?
Projekt CB RES powinien charakteryzować się trzema podstawowymi cechami:
1. Musi być oparty na mechanizmie współpracy zgodnie z art. 8, 9, 11 i 13 dyrektywy RED II;
2. Musi zapewniać wyższe społeczno-ekonomiczne korzyści netto, w porównaniu z projektem krajowym, co jest potwierdzone poprzez analizę kosztów i korzyści.
3. Jego głównym elementem musi być instalacja wytwarzająca energię ze źródeł odnawialnych.

Przede wszystkim projekt CB RES powinien być oparty na mechanizmie współpracy podpisanym przez dwa lub więcej Państw Członkowskich lub przez Państwo/a Członkowskie i Kraj/e Trzeci/e. Składając wniosek, projekty powinny przedłożyć albo podpisaną Umowę o Współpracy, albo podpisane oświadczenia uczestniczących Państw Członkowskich wyrażające ich poparcie dla projektu i gotowość do podpisania Umowy o Współpracy.

Po drugie, projekt CB RES przeprowadza analizę kosztów i korzyści, która ocenia potencjalne ogólne korzyści ze współpracy, które przewyższają jej koszty, w porównaniu do scenariusza alternatywnego, biorąc pod uwagę siedem wskaźników, zgodnie z dedykowaną metodologią.

Po trzecie, projekt CB RES przyczynia się do wytwarzania energii odnawialnej z technologii takich jak wiatr na lądzie i na morzu, energia słoneczna, zrównoważona biomasa, energia oceanu, energia geotermalna lub ich kombinacje, ich przyłączenia do sieci oraz dodatkowych elementów takich jak urządzenia do magazynowania lub konwersji. Wszystkie technologie OZE wymienione w art. 2 dyrektywy RED II są kwalifikowalne.

Jak złożyć wniosek?
Drugi nabór dla projektów chcących uzyskać status CB RES jest otwarty od 10 stycznia 2023 r. do 3 maja 2023 r.

Więcej szczegółów można uzyskać podczas webinarium organizowanego przez Europejski Komitet Regionów i Program Transgranicznej Energii Odnawialnej (CB RES) w dniu 13 lutego 2023 r.
https://cor.europa.eu/en/events/Pages/webinar-CEF-renewable-energy.aspx

Źródło: https://cinea.ec.europa.eu/2023-call-cross-border-renewable-energy-cb-res-projects-application-process-cb-res-status_en