Jak dotąd w 2025 r. weto gminne wstrzymało prawie wszystkie proponowane projekty energetyki wiatrowej na lądzie w Szwecji. Według nowych statystyk, między 1 stycznia a 12 września wstrzymano 26 z 29 projektów.
Dane za 2025 r. pokazują, że odsetek wet gminnych wzrósł w porównaniu z poprzednimi latami. W ciągu ostatnich pięciu lat gminy zatwierdziły około 50–70% projektów. W tym roku gminy wstrzymały 26 z 29 projektów. Odpowiada to 346 z 359 turbin wiatrowych, które łącznie miały potencjał, aby wygenerować 7,3 TWh energii. Wskazuje to na wyraźną negatywną tendencję w zakresie wprowadzania nowej energii wiatrowej – oraz nowej produkcji energii elektrycznej potrzebnej do transformacji energetycznej – w nadchodzących latach.
„W praktyce prawie wszystkie projekty są wstrzymywane, a inwestycje w nową produkcję energii odnawialnej są zagrożone całkowitym porzuceniem” — Ina Müller Engelbrektson, radca prawny w Green Power Sweden
We wrześniu 2024 r. rząd obiecał gminom środki finansowe, począwszy od 2025 r., odpowiadające podatkowi od nieruchomości płaconemu przez energetykę wiatrową, wraz z zachętami dla lokalnych mieszkańców i społeczności. Rząd nie wdrożył jeszcze żadnego z tych środków.
„Aby gminy zatwierdziły nowe projekty dotyczące energii wiatrowej, rząd musi natychmiast zapewnić wypłatę rekompensat dla gmin oraz wprowadzenie obiecanych zachęt dla lokalnych mieszkańców i społeczności. Każdy miesiąc opóźnienia oznacza, że projekty są odkładane lub nigdy nie zostaną zrealizowane” — Ina Müller Engelbrektson, radca prawny w Green Power Sweden
Znaczne różnice regionalne w całym kraju
W hrabstwie Dalarna gminy wstrzymały w tym roku wszystkie projekty budowy farm wiatrowych, mimo że raport Izby Handlowej Środkowej Szwecji pokazuje, że dwie trzecie przedsiębiorstw w regionie odczułoby bardzo negatywne skutki, gdyby do 2030 r. nie zwiększono produkcji energii elektrycznej i mocy instalacji. Kronoberg również wyróżnia się jako hrabstwo, w którym gminy skorzystały z prawa weta, aby odrzucić kilka projektów dotyczących energii wiatrowej w 2025 r. Jeden z nielicznych projektów, który uzyskał zgodę gminy, znajduje się w hrabstwie Skåne, gdzie od dziewięciu lat gminy nie zatwierdziły żadnego projektu. Jednak ten konkretny projekt nie dotyczy nowej budowy, ale wymiany istniejących turbin wiatrowych w celu zwiększenia produkcji energii elektrycznej.
Informacje o raporcie: Raport okresowy dotyczący weta gmin w sprawie lądowej energii wiatrowej 2025
Westander Climate and Energy, w imieniu Green Power Sweden, zebrał dane statystyczne dotyczące wykorzystania przez gminy prawa weta w odniesieniu do lądowej energetyki wiatrowej w okresie od 1 stycznia do 12 września 2025 r.
W sumie 26 z 29 projektów dotyczących energetyki wiatrowej zostało wstrzymanych przez veto gmin. Odpowiada to 346 z 359 turbin wiatrowych, które łącznie miały potencjał, aby wygenerować 7,3 TWh energii.
W porównaniu z poprzednimi latami odsetek wstrzymanych projektów jest jeszcze wyższy, co zbiega się z niepowodzeniem rządu we wdrożeniu zapowiadanych rekompensat dla gmin oraz zachęt dla lokalnych mieszkańców i społeczności.
Składając wniosek o budowę turbin wiatrowych, deweloper musi uzyskać zgodę odpowiedniej gminy na realizację projektu. Jest to warunek konieczny, aby organ kontrolny mógł wydać pozwolenie na realizację projektu.
