Szanse i korzyści wynikające ze współpracy uczelni wyższych z branżą offshore wind to temat przewodni konferencji Baltic Windustry, która odbyła się 8. września 2022 w Gdańsku. Główną osią spotkania była współpraca uczelni z biznesem. Organizatorami wydarzenia byli Centrum Morskiej Energetyki Wiatrowej Politechniki Gdańskiej i Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej.
Program konferencji został przygotowany w taki sposób, aby pokazać, jak współpraca przemysłowo-badawcza generuje konkretne rozwiązania opracowane bezpośrednio na zapotrzebowanie przemysłu energetyki wiatrowej – mówił dr hab. Inż Marcin Łuczak, dyrektor CMEW PG. Uczestnicy konferencji rozmawiali również o tym, jak znacząco obniżyć koszty, wdrożyć nowoczesne techniki cyfrowe i na tym skorzystać.
Podczas konferencji głos zabierali przedstawiciele największych firm związanych z energetyką: PGE Energia Odnawialna, PKN Orlen, Siemens Digital Industries Software, Orsted Polska, PGE Baltica, a także stowarzyszenia i instytuty takie jak: WindEuropa, ETH Zurych, PAN, Regulatory Assistance Project RAP.
Pani Monika Morawiecka, Senior Advisor w Regulatory Assistance Project, zwróciła uwagę na zasadnicze wyzwania polskich organizacji przemysłowych i badawczych w obszarze szkolenia kadr, edukacji i innowacji.
Współpraca nad wspólnymi wyzwaniami ze środowiskiem akademickim, instytutami badawczymi, dzielenie się ryzykiem i kompetencjami, jest kluczowa. Mamy takie doświadczenia, chociażby przy projektach unijnych jak np. MARE-WINT dot. nowej technologii turbin offshore, czy Zephyr, czyli efektywnego eksploatowania onshore i miejskich źródeł wiatrowych, a także czy przy projektach międzynarodowych np. niemiecko-duńskich – mówił Herman Van der Auweraer, Dyrektor Global RTD w Siemens Digital Industries Software.
Wielu z przedstawicieli biznesu podczas swoich wystąpień kreśliło ambitne plany transformacji w kierunku zero emisyjności. – Grupa Orlen do 2050 roku chce osiągnąć neutralność klimatyczną, a do 2030 roku zmniejszyć emisje CO2 o 20 proc. podkreślał w swoim wystąpieniu Maciej Tomecki, Project Manager w PKN ORLEN. – Mamy duże aspiracje związane z sektorem offshore. Chcemy blisko współpracować z uczelniami, aby rozwijać technologie w tym sektorze – mówił Tomecki.
Także w rozmowach kuluarowych z BalticWind.eu uczestnicy podkreślali jak bardzo ważne jest zacieśnienie relacji i dialogu biznesu i świata nauki w obliczu szybkiego rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce.
Przedstawiciele przemysłu byli zgodni, że identyfikacja potrzeb i problemów technicznych, a także uwzględnienie uwarunkowań gospodarczych, społecznych, kulturowych i geograficznych to pierwszy etap niezbędnej współpracy uczelni wyższych z sektorem offshore wind. Osiągnięcie synergii w tym zakresie nie jest łatwe, niemniej kluczowe dla dalszego rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Badania, wsparcie technologiczne i odpowiednio wykształcone kadry to rola uczelni, bez której trudno o rozwój w jakikolwiek dziedzinie.
Uniwersytety dzieląc się swoimi badaniami, mogą dać odpowiedzi na zagadnienia, na które sam przemysł nigdy by nie wpadł. I tu nie chodzi tylko o nowe rozwiązania i technologie, ale także inspirowanie studentów przez kadrę akademicką, aby związali swoją przyszłość z tą dziedziną przemysłu – mówił Herman Van der Auweraer Director Global RTD at Siemens Digital Industries Software
Program konferencji został podzielony na trzy bloki: badawczy, przemysłowy i dotyczący środków finansowania. Podczas dwóch pierwszych szukano konkretnych rozwiązań istniejących problemów morskiej energetyki wiatrowej, a także sposobu jak na tym zarobić. Podczas trzeciego bloku analizowano możliwe źródła finansowania na poziomie regionalnym, krajowym i europejskim.
Uczestnicy w kuluarach podkreślali, że bez wdrożenia morskiej energetyki wiatrowej nie będzie możliwa skuteczna realizacja celu Europejskiego Zielonego Ładu, jakim jest neutralność klimatyczna do 2050 roku, jak również wypełnienie celów Porozumienia Paryskiego.
W świetle postanowień REPowerEU, UE planuje uruchomić 480 GW z wiatru do roku 2030. To ogromna ilość mocy, a Offshore odgrywa tu ważną rolę. Według danych WindEurope, do 2030 roku Europa może uzyskać do 160 GW z morskiej energetyki wiatrowej. Uczestnicy konferencji wskazywali w tym kontekście na wagę ogłoszonej niedawno Deklaracji Bałtyckiej (Baltic Declaration), którą podpisało 8 krajów bałtyckich. Deklaracja zobowiązuje do zwiększenia mocy i rozbudowy morskich farm wiatrowych na Bałtyku. To daje ogromne szanse na dodatkowe miejsca zatrudnienia.
Przemysł wiatrowy jest wiodącą branżą europejską, z 250 fabrykami rozsianymi po całym kontynencie. Już dziś zatrudnia 300 tysięcy osób, a liczba ta ma wzrosnąć do 450 tys. do 2030 roku. Do tego czasu sam sektor offshore wind może zatrudniać 200 tys. Europejczyków – mówiła w swoim wystąpieniu Małgosia Bartosik, zastępczyni dyrektora generalnego Europejskiego stowarzyszenia energetyki wiatrowej WindEurope.
Podkreślała również, że kryzys energetyczny, z którym obecnie mierzy się Europa i świat może być okazją do zmian i rozwoju. Przypomniała, że wielki kryzys naftowy w latach 70 zapoczątkował zmiany w postrzeganiu energii i zwrócił uwagę na odnawialne jej źródła. Wówczas to Dania, jako pierwsza zaczęła pozyskiwać energię z wiatru, która dziś stanowi tam 45 proc. elektryczności. Dla porównania w Polsce to zaledwie 9 proc., a średnia unijna wynosi 15 proc.
W Polsce, w przeciwieństwie do wielu innych państw członkowskich UE, do tej pory nie było dedykowanej platformy dyskusji między środowiskiem naukowym i przemysłowym. Konferencja Baltic Windustry wypełnia tę lukę, koncentrując się na zagadnieniach inżynierii, techniki i technologii generowania energii elektrycznej z wiatru. Temat jest tym bardziej istotny, że w dobie kryzysu energetycznego związanego z wojną na Ukrainie i coraz trudniejszym dostępem do surowców morska energetyka wiatrowa jawi się jako klucz do rozwiązania problemu niedoboru energii.
Baltic Windustry, jak planują organizatorzy, będzie wydarzeniem cyklicznym. Kolejne edycje mają zostać poszerzone o zgłoszone propozycje wystąpień, aby udostępnić możliwość prezentacji wyników badań i analiz szerszemu gronu uczestników.
Idąc za ciosem, Centrum Morskiej Energetyki Wiatrowej PG, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa, Pracodawcy Pomorza oraz Biuro Karier PG już 26 października organizują pierwszą edycję Dnia Kariery Offshore. Wydarzenie skierowane jest przede wszystkim do studentów i absolwentów, ale także uczniów szkół średnich, którzy wiążą swoją przyszłość właśnie z tą branżą.
Justyna Koć