Europa zainwestowała zaledwie 17 mld euro w nowe farmy wiatrowe w 2022 roku. Jest to spadek z 41 mld euro w 2021 r. i najniższy poziom inwestycji od 2009 r., co stanowi poważne ostrzeżenie dla rządów i decydentów. UE chce przyspieszyć rozwój energii wiatrowej, aby wzmocnić swoje bezpieczeństwo energetyczne i zapewnić przystępne ceny energii elektrycznej. Jednak niedawne interwencje na rynku i utrzymujące się bariery odstraszają inwestorów. Europa musi pilnie przywrócić zaufanie inwestorów. W przeciwnym razie może dojść do spadku liczby nowych farm wiatrowych zamiast dużego wzrostu przewidzianego w REPowerEU.

Z raportu WindEurope Annual Financing and Investment Trends wynika, że w 2022 roku Europa zainwestowała w nowe farmy wiatrowe zaledwie 17 mld euro, najmniej od 2009 roku. Najwięcej w nowe farmy wiatrowe w 2022 roku zainwestowały Niemcy, a następnie Finlandia i Polska.

Z kwoty 17 mld euro sfinansowano farmy wiatrowe o łącznej mocy 12 GW w całej Europie, z czego 10 GW w UE. Te farmy wiatrowe będą budowane w kolejnych latach i nie należy ich mylić z rocznymi instalacjami. W 2022 roku UE zainstalowała 16 GW, a WindEurope szacuje, że w ciągu najbliższych pięciu lat UE zbuduje średnio 20 GW nowych farm wiatrowych.

“UE musi zbudować 31 GW nowych turbin wiatrowych każdego roku, aby osiągnąć swoje cele na 2030 rok. Ale liczby mówią co innego. Zeszłoroczne inwestycje w nowe farmy wiatrowe sumują się jedynie do 10 GW. Jednocześnie spada liczba zamówień na turbiny, a UE buduje o połowę mniej nowych elektrowni wiatrowych niż potrzebuje. UE musi pilnie przywrócić zaufanie inwestorów i skierować pieniądze do swojego łańcucha dostaw energii wiatrowej, jeśli chce osiągnąć cele REPowerEU”, mówi dyrektor generalny WindEurope, Giles Dickson.

Rekordowa ilość mocy w energetyce wiatrowej zmieniła właściciela w 2022 roku. Przejęcia projektów osiągnęły 22 GW, przy czym więcej było projektów na wczesnym etapie rozwoju.

Ani jednego FID dla morskich farm wiatrowych na skalę komercyjną w 2022

Prawie cała finansowana moc dotyczyła lądowych farm wiatrowych. Francja była jedynym krajem, który sfinansował dwa małe pływające morskie projekty wiatrowe o łącznej mocy 60 MW. Ani jedna morska farma wiatrowa o skali komercyjnej nie osiągnęła ostatecznej decyzji inwestycyjnej (FID) w 2022.

Co najmniej trzy morskie farmy wiatrowe o skali komercyjnej miały według prognoz osiągnąć FID w 2022 r., ale opóźniły decyzję. Obecnie spodziewamy się, że osiągną one FID w 2023 r. Promykiem nadziei w tym kontekście jest fakt, że niemiecki deweloper EnBW osiągnął kilka dni temu FID na swojej morskiej farmie wiatrowej He Dreiht o mocy 960 MW na niemieckim Morzu Północnym. Jest to pierwsza komercyjna morska farma wiatrowa w Europie, która osiągnęła FID w ciągu 15 miesięcy.

Przyczyny niskich inwestycji w 2022

Branża wiatrowa wciąż cierpi z powodu wyższych kosztów wejściowych i zakłóceń w łańcuchu dostaw. Rosnące koszty surowców i międzynarodowej żeglugi zostały tylko spotęgowane przez rosyjską inwazję na Ukrainę, wysoką inflację i gwałtownie rosnące ceny energii elektrycznej podczas ubiegłorocznego kryzysu energetycznego. W rezultacie koszt produkcji turbiny wiatrowej w Europie wzrósł w ciągu ostatnich dwóch lat nawet o 40%. Aby odzwierciedlić ten gwałtowny wzrost kosztów produkcji, rządy muszą pilnie zapewnić, aby wszystkie aukcje energii odnawialnej były w pełni indeksowane.

Nieskoordynowane środki nadzwyczajne na rynkach energii elektrycznej oraz interwencje na rynkach krajowych spowodowały niepewność i zniechęciły inwestorów. Limity przychodów i krajowe środki wycofania wpłynęły na uzasadnienie biznesowe dla projektów energii wiatrowej. Ten wzrost ryzyka wraz z rosnącymi stopami procentowymi zniechęcił do inwestowania w energię wiatrową w Europie. Banki udostępniły zaledwie 3,7 mld euro w postaci długu bez regresu na budowę nowych farm wiatrowych. Była to mniej niż jedna czwarta kwoty oferowanej w 2021 roku i najniższa kwota od 2005 roku.

UE nie udało się jeszcze usunąć utrzymujących się barier dla ekspansji energetyki wiatrowej. Wydawanie pozwoleń na nowe projekty w zakresie energii wiatrowej pozostaje zbyt skomplikowane. Ma to również wpływ na gotowość inwestorów do zainwestowania pieniędzy w projekty na wczesnym etapie rozwoju. Przegląd dyrektywy w sprawie energii odnawialnej, będący obecnie przedmiotem dyskusji między Parlamentem Europejskim a Radą, wkrótce wprowadzi do prawodawstwa UE krytyczne usprawnienia w zakresie wydawania pozwoleń. Obejmuje to nadrzędny interes publiczny, krótsze terminy oraz bardziej cyfrowe procesy wydawania pozwoleń.

Wreszcie, wyższe stopy procentowe wpłynęły na ekonomikę projektów energii wiatrowej w 2022 roku. Szczególnie duże i wymagające dużych nakładów inwestycyjnych projekty morskiej energetyki wiatrowej są wrażliwe na zmiany stóp procentowych i ryzyko finansowania.

Źródło: WindEurope