Agencja Ochrony Środowiska, wraz z naukowcami z Uniwersytetu w Kłajpedzie i Centrum Badań Przyrodniczych przeprowadzą wspólny projekt, którego celem jest zaproponowanie środków mających na celu ograniczenie eutrofizacji, zaśmiecenia oraz podwodnego zanieczyszczenia hałasem oraz przedstawienie zaleceń dotyczących monitoringu morskiego. Aby osiągnąć ten cel, do 2023 roku Agencja planuje się wdrożenie 5 działań.

Państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym Litwa, podejmują niezbędne środki w celu osiągnięcia lub utrzymania dobrego stanu środowiska w Morzu Bałtyckim. W tym celu Agencja Ochrony Środowiska na Litwie realizuje projekt zatytułowany “Aktualizacja programu środków i ich wdrożenie w celu osiągnięcia dobrego stanu środowiska w litewskim Morzu Bałtyckim”.

Czytamy na stronie Agencji, że badania morskie prowadzone w ramach projektu będą obejmowały m.in. instalację podwodnych stacji monitorowania hałasu w dwóch lokalizacjach, pozwolą na określenie poziomów hałasu i jego rozkładu w obszarze morskim. Pierwsze miejsce, na głębokości 55-60 m, zostało wybrane w obszarze intensywnie realizowanej żeglugi na drodze do i z portu w Kłajpedzie. Instalacje do pomiaru hałasu zostaną zainstalowane na obszarze planowanego rozwoju morskich farm wiatrowych, gdzie narażenie na hałas generowany przez wiatraki jest istotne dla migracji ssaków morskich. Kolejne urządzenie zostanie zainstalowane w miejscu na głębokości 80-90 m, które znajduje się w bardziej oddalonej części wyłącznej strefie ekonomicznej Litwy, gdzie wykorzystanie morza jest najmniej intensywne, a oddziaływanie hałasu jest bardzo ważne dla ryb odbywających tarło w głębinach.

Stałe badania hałasu podwodnego są pierwszymi tego rodzaju badaniami na litewskim obszarze morskim, które mają być wykorzystywane do krajowego monitoringu środowiska, i zostaną wykorzystane do opracowania zaleceń dotyczących długoterminowego monitorowania poziomów hałasu podwodnego oraz do wyznaczenia progów i środków niezbędnych do utrzymania dobrego stanu środowiska morskiego.

W czerwcu Agencja informowała na swojej stronie, że Morze Bałtyckie jest jednym z najbardziej ruchliwych mórz na świecie o intensywnie rozwiniętej działalności gospodarczej. Na jej wodach znajduje się ponad 2000 statków w tym samym czasie i przewiduje się, że liczba ta podwoi się. Skutki hałasu podwodnego dla środowiska morskiego stają się coraz ważniejsze ze względu na wzrost niepożądanego i szkodliwego hałasu zewnętrznego pochodzącego z żeglugi i działalności gospodarczej, który przyczynia się do ogólnego poziomu hałasu.

Według HELCOM, kontenerowce, tankowce i statki do przewozu ładunków suchych odpowiadają za 83% całkowitego hałasu statków. Hałas ze statków jest powodowany przez śruby napędowe, pracę silnika, tarcie kadłuba o powierzchnię wody, na emisję hałasu wpływa również prędkość żeglugi statku. Cieśnina Kłajpedzka to dość aktywna strefa hałasu na litewskim obszarze morskim, przez którą każdego roku przepływa około 7000 statków.

Ponadto projekt prowadzony przez litewską Agencję Ochrony Środowiska przewiduje opracowanie metodologii hodowli i zbioru filtrujących małży w celu usuwania substancji biogennych z Zalewu Kurońskiego. Nadmierna ilość składników wprowadzanych do morza, zwłaszcza azotu i fosforu, zmienia równowagę w ekosystemie. Prowadzi to do konsekwencji społeczno-gospodarczych w regionie Morza Bałtyckiego, jak również do zmian ekologicznych w eutrofizacji, takich jak “zakwity”, zmniejszenie przejrzystości wody, niedobór tlenu i utrata różnorodności biologicznej.

W ramach projektu zostanie przygotowane studium wykonalności w celu przeanalizowania możliwości wychwytywania biomasy fitoplanktonu w Zalewie Kurońskim, co przyczyni się do poprawy jakości wody, w tym wody w kąpieliskach, oraz zmniejszenia eutrofizacji. Projekt oceni również wpływ Zalewu Kurońskiego na bilans azotu i ilość azotu wprowadzanego do Morza Bałtyckiego. Ponadto, przeprowadzone zostaną badania nad śmieciami w wodach morskich w celu wykazania ilości i charakteru śmieci na plażach Morza Bałtyckiego, ich ilości w ściekach powierzchniowych i komunalnych oraz w obszarze Zalewu Kurońskiego.

Projekt realizowany jest w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego w zakresie działania 6.3 „Poprawa wiedzy na temat stanu środowiska morskiego” w ramach Priorytetu 6. Wspieranie wdrażania Zintegrowanej Polityki Morskiej, zawartego w litewskim Programie Działań Rybackich na lata 2014-2020.