Spotkanie ministrów z całego świata, któremu współprzewodniczyły Francja i Irlandia, dostarczyło MAE upoważnienia do rozmów członkowskich z Indiami, otwarcia regionalnego centrum w Singapurze, uruchomienia programu bezpieczeństwa krytycznych minerałów i przewodzenia wdrażaniu wyników COP28.

Przywódcy energetyczni z całego świata spotkali się w tym tygodniu w Paryżu na Spotkaniu Ministerialnym Międzynarodowej Agencji Energetycznej w 2024 r. i 50. rocznicy, dwudniowym wydarzeniu, które zaowocowało silnym zobowiązaniem do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego przy jednoczesnym przyspieszeniu transformacji czystej energii, aby utrzymać cel ograniczenia globalnego ocieplenia do 1,5 ° C w zasięgu ręki.

Spotkanie ministrów ds. energii i klimatu reprezentujących blisko 50 krajów (któremu współprzewodniczył irlandzki minister środowiska, klimatu i komunikacji Eamon Ryan oraz francuski minister gospodarki, finansów oraz suwerenności przemysłowej i cyfrowej Bruno Le Maire) przyniosła silny konsensus co do potrzeby odważniejszych działań i większej globalnej współpracy w celu szybkiej transformacji światowego systemu energetycznego, w obliczu rosnącej niepewności geopolitycznej i rekordowych temperatur na świecie. Gośćmi specjalnymi byli przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, specjalny wysłannik prezydenta USA ds. klimatu John Kerry i była prezydent Irlandii Mary Robinson.

Spotkanie ministerialne dało również MAE silne pełnomocnictwo do pogłębienia współpracy z głównymi gospodarkami wschodzącymi. Obejmuje to rozpoczęcie rozmów z Indiami na temat ich wniosku o pełne członkostwo w MAE oraz ogłoszenie utworzenia regionalnego centrum współpracy w Singapurze w celu rozszerzenia zaangażowania Agencji w Azji Południowo-Wschodniej i poza nią.

To ważne spotkanie decydentów energetycznych wysokiego szczebla odbyło się zaledwie kilka miesięcy po konferencji klimatycznej COP28 w Dubaju, gdzie prawie 200 rządów osiągnęło kluczowe porozumienie w kwestiach energetycznych i klimatycznych. Wydarzenie obejmowało nowe globalne cele na 2030 r., dostosowane do celu porozumienia paryskiego, jakim jest ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5 °C, polegające na odejściu od paliw kopalnych, potrojeniu mocy energii odnawialnej, podwojeniu postępów w zakresie efektywności energetycznej i zmniejszeniu emisji metanu.

Na spotkaniu w Paryżu ministrowie z 31 krajów członkowskich MAE określili we wspólnym komunikacie szereg mandatów, które będą wyznaczać kierunek misji Agencji w przyszłości. Mandaty obejmują takie obszary, jak zapewnienie globalnego bezpieczeństwa energetycznego, przy czym ministrowie uznają zagrożenie stwarzane przez wojnę Rosji na Ukrainie i konflikt na Bliskim Wschodzie; zmobilizowanie globalnego sektora energetycznego do walki ze zmianami klimatu; oraz pobudzenie globalnych przepływów finansowych na rzecz transformacji czystej energii, zwłaszcza w gospodarkach wschodzących i rozwijających się.

Zwracając uwagę na “znaczący wkład Agencji w globalną politykę energetyczną i klimatyczną” pod kierownictwem Dyrektora Wykonawczego Fatiha Birola, i pochwalając pracę w ostatnich latach nad pogłębieniem relacji MAE z gospodarkami rozwijającymi się, a rodzina krajów MAE reprezentuje obecnie prawie 80% światowego PKB, ministrowie wezwali MAE do “dalszego umieszczania zmian klimatu i zrównoważonego rozwoju wraz z bezpieczeństwem energetycznym w centrum swoich działań i analiz”.

We wspólnym komunikacie ministrowie MAE uznali, że wyniki COP28 w znacznym stopniu koncentrują się na energii i nakazali MAE przyjęcie wiodącej roli w zapewnieniu ich wdrożenia. “Wzywamy MAE do dalszego śledzenia i raportowania naszej realizacji kluczowych zobowiązań, identyfikowania barier dla postępu oraz dostarczania członkom i szerszej społeczności globalnej zaleceń dotyczących tego, jak przyspieszyć naszą krajową bezpieczną i czystą transformację energetyczną” – powiedzieli.

W ważnym komunikacie ministrowie MAE upoważnili również do rozpoczęcia rozmów z Indiami w odpowiedzi na wniosek rządu indyjskiego o pełne członkostwo w MAE w październiku 2023 roku. Ministrowie uznali “strategiczne znaczenie” Indii w stawianiu czoła globalnym wyzwaniom energetycznym i klimatycznym. Indie dołączyły do wspólnoty MAE jako kraj stowarzyszony w 2017 roku.

“Indie to najszybciej rozwijająca się duża gospodarka na świecie. Trwały wzrost wymaga bezpieczeństwa energetycznego i zrównoważonego rozwoju,” powiedział premier Indii Narendra Modi w przemówieniu wideo skierowanym do uczestników spotkania ministrów. “Jestem pewien, że IEA odniesie korzyści, gdy Indie odegrają w niej większą rolę”.

Zgodnie z wysiłkami MAE na rzecz pogłębienia zaangażowania w gospodarki wschodzące i rozwijające się, ministrowie MAE i rząd Singapuru ogłosili utworzenie nowego regionalnego centrum MAE w Singapurze w celu zwiększenia zaangażowania i wpływu Agencji w Azji Południowo-Wschodniej i poza nią. Spotkanie ministerialne było również okazją dla członków do zaproszenia Łotwy do zostania 32. członkiem MAE i powitania Kostaryki jako najnowszego kraju przystępującego do MAE.

“Podczas tego spotkania rządy z całego świata pochwaliły przywództwo MAE w zakresie energii i klimatu w ciągu ostatnich 50 lat oraz dały jasno do zrozumienia, że liczą na to, że w przyszłości będziemy mieć jeszcze większy wpływ”, powiedział, dyrektor wykonawczy IEA Fatih Birol. “MAE otrzymała wyraźne uprawnienia od swoich członków. Podwoimy nasze wysiłki, aby przewodzić walce ze zmianami klimatycznymi w sektorze energetycznym, jednocześnie zapewniając bezpieczeństwo globalnych dostaw energii i pracując nad zwiększeniem dostępu do energii w trakcie transformacji”.

“Chciałbym zaznaczyć, jak dumni jesteśmy z tego, że możemy gościć Międzynarodową Agencję Energetyczną w Paryżu. Dumni, ponieważ od czasu kryzysu naftowego, który doprowadził do utworzenia Agencji w 1974 r., międzynarodowa współpraca w kwestiach energetycznych nigdy nie przestała być absolutną koniecznością”, jak powiedział uczestnikom Prezydent Francji Emmanuel Macron w wiadomości wideo. “Jesteśmy również bardzo dumni z tego, że od momentu powstania Agencja była w stanie głęboko zmienić swój mandat. Z agencji zajmującej się zarządzaniem strategicznymi rezerwami ropy naftowej, stała się globalnym centrum debaty i wspólnych działań, aby sprostać wyzwaniu transformacji energetycznej”.

“Pięćdziesiąt lat to ogromny kamień milowy. Tak wiele zmieniło się w ciągu ostatnich pięciu dekad. Dziś, gdy brak bezpieczeństwa energetycznego i zmiany klimatyczne stały się bezpośrednią globalną rzeczywistością, wasza praca nigdy nie była ważniejsza. Ma ona kluczowe znaczenie dla kształtowania bezpiecznej i zrównoważonej przyszłości energetycznej dla wszystkich”, powiedział Taoiseach Leo Varadkar z Irlandii w przemówieniu wideo. “Specjalne podziękowania dla dyrektora wykonawczego dr Fatiha Birola i jego zespołu za udzielanie porad i wsparcia liderom i decydentom politycznym”.

Ministrowie obecni na spotkaniu zwrócili uwagę na ciągłe znaczenie bezpieczeństwa dostaw ropy naftowej dla światowej gospodarki i podkreślili kluczową rolę, jaką odgrywa system zapasów ropy naftowej MAE. Nakazali również MAE opracowanie ram dla realizacji celów, które zostały określone dla dobrowolnego Programu Bezpieczeństwa Minerałów Krytycznych MAE, który miałby na celu zwiększenie bezpieczeństwa łańcuchów dostaw kluczowych minerałów potrzebnych dla technologii czystej energii.

Wezwali również MAE do kontynuowania intensywnych prac nad zwiększeniem dostępu do energii i jej przystępności cenowej, w tym do czystego gotowania; do wspierania sprawiedliwych, skoncentrowanych na ludziach przemian w celu budowania gospodarki energetycznej bardziej sprzyjającej włączeniu społecznemu; oraz do zwiększenia inwestycji w czystą energię w gospodarkach wschodzących i rozwijających się, gdzie wysokie koszty pożyczek i trudności w dostępie do kapitału ograniczają transformację energetyczną.

“IEA chce zapewnić bezpieczną i zrównoważoną transformację czystej energii dla wszystkich ludzi na całym świecie”, powiedział dr Birol. “Jesteśmy wdzięczni, że ministrowie MAE pochwalili naszą pracę nad zapewnieniem sprawiedliwej i skoncentrowanej na ludziach transformacji oraz że poinstruowali nas, abyśmy poszli dalej. Zamierzamy zwiększyć nasze wysiłki, aby utrzymać sprawiedliwość energetyczną na szczycie globalnej agendy, biorąc pod uwagę kluczową rolę, jaką odgrywa ona w budowaniu lepszej przyszłości energetycznej”.

Źródło: MAE