Ministerstwo Finansów Estonii poinformowało, że opracowano ostateczny projekt estońskiego planu zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich. Dokument będzie przez miesiąc dostępny publicznie, a pod koniec roku zostanie przekazany rządowi do przyjęcia. Plan określa zasady różnych sposobów korzystania z morza oraz ustala warunki i wytyczne dla nowych perspektywicznych sposobów korzystania z morza. W sumie dla energetyki wiatrowej postawiono ponad 20 warunków.

Celem planowania przestrzennego obszarów morskich jest uzgodnienie długoterminowych zasad wykorzystania przestrzeni morskiej Estonii. Po przyjęciu plan ten będzie służył przez 15 lat jako podstawa przyszłych decyzji dotyczących wykorzystania przestrzeni morskiej, zarówno przez ministerstwa, jak i agencje. Planowanie przestrzenne obszarów morskich i ocena jego skutków zostały zainicjowane przez estoński rząd w dniu 25.05.2017 roku. Ministerstwo Finansów jest odpowiedzialne za przygotowanie planu i jego ocenę wpływu. Plan zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich i jego ocena wpływu zostaną przygotowane we współpracy z konsultantem i zespołem ekspertów z Hendrikson&Ko.

– Morze jest dla nas cennym zasobem, a dziś jest wykorzystywane do różnych celów – powiedział Jaak Aab, minister administracji publicznej Estonii. Dodał, że obok tradycyjnej działalności pojawiły się nowe sposoby wykorzystania morza, dlatego oprócz rybołówstwa i żeglugi należy znaleźć miejsce na przykład dla akwakultury, a także dla szeroko nagłaśnianych projektów morskich farm wiatrowych.

Jak czytamy na stronie resortu, w trakcie całego procesu prowadzono szeroko zakrojoną współpracę z wieloma ministerstwami, agencjami, ekspertami i zainteresowanymi stronami w zakresie wykorzystania przestrzeni morskiej, zarządzania nią i jej ochrony. Według Jaak Aab, podjęto znaczne wysiłki w celu uwzględnienia różnych interesów przy jednoczesnej ochronie przyrody.

Strony były otwarte na kompromisy. Aab wskazał na przykład, że niektóre z obszarów nadających się do rozwoju morskich farm wiatrowych nie będą przeznaczone w tym celu w pierwszym etapie procesu planowania do 2026 roku, gdyż pozostawiono je do dyspozycji trawlerom, czyli rybakom – powiedział Aab. Dopiero wtedy pod kierownictwem Ministerstwa Gospodarki i Komunikacji zostanie oceniona konieczność wykorzystania tych terenów dla realizacji celów klimatycznych.

Triin Lepland, zastępca dyrektora departamentu planowania w Ministerstwie Finansów, powiedziała, że proces planowania obejmował szereg analiz środowiska naturalnego, takich jak stan populacji fok, ptaków, nietoperzy, alg i skorupiaków, ale także ocenę wpływu na ludzi w kategoriach społecznych, kulturowych, ekonomicznych i zdrowotnych. Lepland wyjaśnia na łamach bloga Ministerstwa Finansów, że plan określa, gdzie i na jakich warunkach można budować farmy wiatrowe na morzu. Analizy uwzględniają m.in. poziom wietrzność i głębokość morza. Wyklucza się także pokrywanie się obszarów wiatrowych z chronionymi zasobami przyrodniczymi (w tym obszarami Natura 2000).

Przedstawicielka resortu podkreśla, że planowanie morskiej energetyki wiatrowej to ważny proces. Z jednej strony kraj musi osiągnąć swoje cele klimatyczne i znaleźć ekonomicznie opłacalne rozwiązania, z drugiej strony widać, że społeczności nadbrzeżne są sceptycznie nastawione do farm wiatrowych, głównie z powodu zaburzeń krajobrazowych. Sektor ten może również mieć pewien wpływ na tradycyjne zastosowania obszarów morskich. Aby zrównoważyć interesy wszystkich stron, przewidziano na przykład bufor społeczny w celu zmniejszenia oddziaływań wizualnych – instalację turbin wiatrowych nie można planować bliżej niż 11 km od wybrzeża. W sumie dla energetyki wiatrowej postawiono ponad 20 warunków. Oprócz kompensacji zakłóceń spowodowanych przez turbiny wiatrowe, rząd skoncentrował się na tzw. instrumencie korzyści lokalnych oraz tolerancji gmin i społeczności, aby dowiedzieć się, jak zrekompensować zakłócenia spowodowane przez turbiny wiatrowe.

Oczekuje się, że w użyciu będzie około 70 proc. obszarów morskich. Oznacza to, że całkowite pokrycie terenu turbinami wiatrowymi nie jest ani możliwe. W celu oceny wpływu inwestycji wiatrowych na środowisko na tym etapie przewidziane są dalsze badania. Ocena skutków obejmuje między innymi przegląd tarlisk różnych gatunków ryb oraz ptaków i nietoperzy. Np. w Zatoce Ryskiej w kierunku Kihnu i Ruhnu, a w Saaremaa za pogórzem Sõrve obserwuje się intensywną migrację nietoperzy i ptaków lądowych, co należy wziąć pod uwagę na etapie wydawania pozwolenia na budowę.

25 listopada publiczna dyskusja na temat projektu

Każda zainteresowana strona może jeszcze przez miesiąc od przedstawienia planu zgłaszać uwagi do projektu, czyli do 8 grudnia. Resort zaprasza wszystkich na publiczną dyskusję online na temat planu 25 listopada o godz. 13.00 – udział wymaga wcześniej rejestracji. Materiały (uzasadnienie, raport z oceny oddziaływania i wniosek o wydanie mapy) można znaleźć na stronie marineala.hendrikson.ee, a informacje na temat procedury planistycznej są dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Finansów www.rahandusministeerium.ee/planeeringud.